Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung chính

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

Mục tiêu: Học sinh kiểm tra dấu hiệu chia hết của một tổng.

Phương pháp dạy học: Gợi mở vấn đáp, thuyết minh, đàm thoại.

Định hướng phát triển năng lực:  Năng lực tư duy logic, năng lực nhận thức, năng lực khái quát hóa, năng lực sử dụng ngôn ngữ,…

Câu hỏi kiểm tra bài cũ

Cho biết tổng 14 + 49 có chia hết cho 7 không?

* Đặt vấn đề:

“Có những trường hợp không cần tính tổng của hai số mà vẫ xác định được tổng đó có chia hết hay không chia hết cho một số nào đó. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong nội dung bài học ngày hôm nay.”

HS lên bảng .

Tiết 19:  §10. TÍNH CHẤT CHIA HẾT CỦA MỘT TỔNG

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

- Mục tiêu:

+ Học sinh phát biểu lại được về quan hệ chia hết.

+ Học sinh phát biểu được tính chất 1, áp dụng vào bài tập cụ thể.

+ Học sinh phát biểu được tính chất 1, áp dụng vào bài tập cụ thể.

- Phương pháp dạy học: Gợi mở vấn đáp, thuyết minh, đàm thoại.

- Thời gian:

Hoạt động 1: nhắc lại về quan hệ chia hết

- GV: Cho HS nhắc lại: Khi nào thì số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b khác 0?

- GV: Cho ví dụ 6: 3=2 dư 0       

? Nhận xét số dư của phép chia 6 cho 3 ?

- GV: Giới thiệu 6 chia cho 3 có số dư bằng 0, ta nói 6 chia hết cho 3 và ký hiệu: 6  3

=> Dạng tổng quát: a b.

- GV: Cho ví dụ  6: 4=1 dư 2

+ Cho HS nhận xét số dư của phép chia

+  Giới thiệu 6 chia cho 4 có số dư bằng 2, ta nói 6 không chia hết cho 4 và ký hiệu:

64

=> Dạng tổng quát:

- HS: Định nghĩa SGK.

- HS: Số dư bằng 0.

- HS: Lắng nghe, ghi chú

- Số dư bằng 2 là một số khác không

- HS: Lắng nghe, ghi chú

1. Nhắc lại về quan hệ chia hết:

Định nghĩa :  Số tự nhiên a chia hết cho số tự nhiên b khác 0 nếu có số tự nhiên k sao cho a = b. k

* Ký hiệu a chia hết cho b là

 a   b.

* Ký hiệu a không chia hết cho b là a b.

Hoạt động 2: tính chất 1

- GV: Treo bảng phụ ?1, cho HS trả lời.

- GV: Từ câu a em rút ra nhận xét gì?

- GV: Tương tự.Từ câu b em rút ra nhận xét gì?

- GV: Vậy nếu a  m  và  b  m thì ta suy ra được điều gì?

- GV: Giới thiệu:

 + Ký hiệu => đọc là suy ra hoặc kéo theo.

+  Trong cách viết tổng quát để gọn SGK không ghi a, b, m  N ; m  0.

+ Ta có thể viết a + bm hoặc (a + b)m

- GV: Tìm 3 số tự nhiên chia hết cho 4?

- GV: Tính và xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 4 không?

a/ 60 – 12                

b/ 12 + 40 + 60

- GV: Dẫn đến từng mục a, b và viết dạng tổng quát như SGK.

- GV: Cho HS đọc tính chất 1 SGK.

- GV: Viết dạng tổng quát như SGK.

- GV: Sau khi học tính chất 1 về tính chất chia hết của một tổng. Từ nay, để xét xem tổng (hiệu) có chia hết cho một số hay không, ta chỉ cần xét từng thành phần của nó có chia hết cho số đó không và kết luận ngay mà không cần tính tổng (hiệu) của chúng.

HS: Hoạt động nhóm.BT: Không làm phép tính, xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 11 không?

a) 33 + 22  

b) 88 – 55 

c) 44 + 66 + 77

- GV quan sát và hướng dẫn HS thực hiện.

- HS: Cho ví dụ về hai số chia hết cho 6, tính tổng của chúng và trả lời câu hỏi của đề bài .

- HS: Nếu hai số hạng của tổng đều chia hết cho 6 thì tổng chia hết cho 6.

- HS: Trả lời như nội dung câu a.

- HS:  Nếu a m và b  m thì a + b  m

- HS: lắng nghe, ghi chú

- HS: Có thể ghi 12; 40; 60

HS: Trả lời.

- HS: Đọc chú ý SGK.

- HS: Đọc phần đóng khung SGK/34.

- HS hoạt động nhóm.

?1

a, 18  6 ; 24   6

Tæng 18 + 24 = 42  6

b, 14  7 ;  56  7

Tæng 12 + 56 = 70  7

Nhận xét: Nếu a m và b m thì (a+b)  m

Tæng qu¸t:

a  m và b  m =>  (a +b)  m

- KÝ hiÖu => ®äc lµ suy ra hoÆc kÐo theo.

- Ta có thể viết a + b  m  hoặc

(a + b)  m đều được.

VD: Tính và xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 4 không?

a) 60 – 12  4                

b)12 + 40 + 60  4

* Chú ý : (SGK-34)

a) a   m  và  b  m => a - b  m

b) a  m;  b  m và  c  m

 => (a + b + c)  m

 Tính chất: Nếu tất cả các số hạng của một tổng đều chia hết cho cùng một số thì tổng chia hết cho số đó.

a  m  và  b  m và  c  m

=> (a + b + c)  m

Bảng phụ ghi bài tập:

Không làm phép tính, xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 11 không?

a) 33 + 22  

b) 88 – 55 

c) 44 + 66 + 77

Hoạt động 3: tính chất 2

- GV: GV cho HS đọc và làm ?2

- GV: Tương tự bài tập ?1, cho HS rút ra nhận xét ở các câu a, b

- GV: Vậy nếu a  m và  bm thì ta suy ra được điều gì ?

- GV: Hãy tìm 3 số, trong đó có một số không chia hết cho 6, các số còn lại chia hết cho 6.

- GV:  Tính và xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 6 không?

a/  61 - 12 

b/ 12 + 36 + 61

- GV: Dẫn đến từng mục a, b phần chú ý và viết dạng tổng quát như SGK.

- GV: Cho HS đọc tính chất 2 SGK.

- GV: Cho HS hoạt động nhóm làm bài ?3; ?4

- GV nhận xét, đánh giá các nhóm.

- HS: Đứng tại chỗ đọc đề và trả lời.

- HS rút ra nhận xét.

- HS: Nếu am  và  b  m  thì a + b   m

- HS: Có thể cho các số: 12; 36; 61

-  HS: Trả lời.

- HS: Đọc chú ý SGK.

- HS: Đọc phần đóng khung  (SGK-35)

- HS: Hoạt động nhóm làm bài.

3. Tính chất 2

?2

a, 144 ; 20  4

=> Tổng: (20 + 14)  4

12  5; 30   5  

=> Tổng: (12 + 30)   5

Tæng qu¸t:

a  m  và  b  m  thì a + b   m

VD: Tính và xét xem tổng (hiệu) sau có chia hết cho 6 không?

a/  61 - 12  6

b/ 12 + 36 + 61  6

* Chú ý: (Sgk)

a) a   m và  b   m

 => (a - b)   m

 b) a  m  và  b    m và  c    m

 => (a + b + c)  m

?3

80 + 16   8     ;     80 - 16   8 

80 + 12  8   ;      80 - 12  8 

32 + 40 + 24   8 ;

 32 + 40 + 12  8

?4

VD: 8 3  và 7 3

=> 8 + 7 = 15  3

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- Mục tiêu: Biết nhận ra một tổng của hai hay nhiều số, một hiệu của hai số có hay không chia hết cho một số mà không cần tính giá trị của tổng, của hiệu đó

- Phương pháp dạy học: Gợi mở vấn đáp, thuyết minh, đàm thoại.

- Thời gian: 5 phút

GV: Để xét xem các tổng và hiệu có chia hết cho 1 số hay không ta làm ntn?

Yêu cầu 6 HS làm ?3

GV nhận xét

Yêu cầu 1 HS làm ?4

GV nhận xét

GV chốt lại kiến thức

HS lên bảng làm ?3, HS khác làm vào vở

HS lên bảng làm ?4, HS

 khác làm vào vở

?3:

80 + 16   8     ;     80 - 16   8 

80 + 12  8   ;      80 - 12  8 

32 + 40 + 24   8 ;

 32 + 40 + 12  8

?4

a  3 và b 3  => a + b  3

VD: 8 3  và 7 3

=> 8 + 7 = 15 3

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

- Mục tiêu: Học sinh luyện tập tính chất chia hết của một tổng.

- Phương pháp dạy học: Gợi mở vấn đáp, thuyết minh, đàm thoại.

- Thời gian: 3 phút

- GV nhấn mạnh: Tính chất 2 đúng khi “ Nếu chỉ có một số hạng của tổng không chia hết cho một số, còn nếu có từ hai số hạng trở lên  không chia hết cho số đó ta phải xét đến số dư ” ví dụ câu c bài 85 (SGK-36): 560  7  ;  18    7  (dư 4)  ;  3   7 (dư 3)    =>  560 + 18 + 3  7 (Vì tổng các số dư là : 4 + 3 = 7  7)

HS lắng nghe.

HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG

- Mục tiêu: Học sinh được hướng dẫn cụ thể phần chuẩn bị bài ở nhà.

- Phương pháp dạy học: thuyết trình, vấn đáp

- Thời gian: 2 phút

GV Hướng dẫn HS học bài và chuẩn bị bài ở nhà

HS ghi chép vào trong vở

- Hướng dẫn học ở nhà

- Học thuộc hai tính chất chia hết của một tổng. Viết dạng tổng quát.

- Nhiệm vụ cá nhân:

+ Làm bài tập : 86; 87; 88; 89; 90 (SGK-36)

+ Ôn lại các dấu hiệu chia hết cho 2, cho 5.

- Nhiệm vụ nhóm:

+ Nhóm 1+3: Trình bày bài 87/SGK-36

+ Nhóm 2+4: Trình bày bài 88/SGK-36