I. Nguồn gốc khoai tây

Theo dự đoán, cây khoai tây có thể có nguồn gốc từ Andes, nơi nó được trồng bởi người Inca. Vào thời tiền Columbia, khoai tây được trồng khắp nơi ở châu Mỹ, nơi nó được xem là thực phẩm chủ yếu. Khó có thể lục lại lịch sử của cây khoai tây, phần lớn vì từ potato (khoai tây) cũng được dùng để chỉ khoai lang (Ipomoea batatas) và các loại cây củ không liên quan khác.

Các nhà thám hiểm Tây Ban Nha được cho là những người mang khoai tây từ Peru vào Tây Ban Nha từ thế kỷ 16. Từ đó nó được phổ biến rộng khắp châu Âu. Nó được cư dân châu Âu mang đến Bắc Mỹ vào những năm 1600. Tức là, cũng giống như cà chua, khoai tây là loại thức ăn được tái “định cư” vào châu Mỹ.

II. Đặc điểm cây khoai tây

• Cây khoai tây là cây lưu niên thân thảo phát triển khoảng 60 cm chiều cao, cây chết sau khi ra hoa.
• Hoa khoai Tây có màu trắng, hồng, đỏ, xanh, hoặc màu tím, nhụy hoa màu vàng.
• Khoai tây được thụ phấn chủ yếu bởi côn trùng, ong vò vẽ mang phấn hoa từ cây này đến cây khác, tuy nhiên cũng có một số lượng tự thụ phấn.
• Sau khi khoai tây ra hoa, một số giống cho ra quả màu xanh lá cây giống màu xanh trái cây cà chua anh đào, có thể chứa 300 hạt. Quả khoai tây có chứa một lượng lớn các chất độc alkaloid, solanine nên không dùng để ăn được.

III. Giá trị dinh dưỡng của khoai tây

Khoai tây nấu chín ở trạng thái còn nguyên vỏ là một nguồn thực phẩm cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, ví dụ như vitamin C hoặc kali.

Trong khoai tây chiếm phần lớn là nước, ngoài ra các thành phần chủ yếu của khoai tây bao gồm carbs, protein và một lượng chất xơ vừa phải, đặc biệt khoai tây hầu như không có chất béo.

Các chất dinh dưỡng có trong 2/3 cốc (100 gram) khoai tây luộc/ nấu chín còn nguyên vỏ là:

• Nước: 77%
• Calo: 87
• Protein: 1,9 gram
• Carbs: 20,1 gram
• Đường: 0,9 gram
• Chất xơ: 1,8 gram
• Chất béo: 0,1 gram

IV. Trồng và phân bố khoai tây ở Việt Nam

Khoai tây là loại cây có giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao nhưng rất khó trồng do rất mẫn cảm với thời tiết và sâu bệnh hại… Việc hiểu và nắm rõ về kỹ thuật chăm sóc và quản lý sâu bệnh hại khoai tây là việc mà mọi nhà nông cần phải có nếu như muốn thành công với loại cây trồng này.

Ở Việt Nam, diện tích đất trồng khoai tây tập trung ở 3 vùng chính: Đồng bằng sông Hồng, Miền núi phía Bắc và Đà Lạt (Lâm Đồng).

Theo số liệu của tổng cục thống kê Việt Nam, từ năm 2008, Việt Nam có 35.000-37.000 ngàn ha cây khoai tây. Sản lượng khoai tây Việt Nam đạt từ 420 - 450 ngàn tấn/năm. 

Những năm gần đây, diện tích và sản lượng cây khoai tây đều tăng lên ở nước ta.