Pháo hoa là gì?

Pháo hoa hoặc Pháo bông là loại pháo sử dụng thuốc phóng, thuốc nổ và các phụ gia đặc biệt tạo nên quang cảnh hoành tráng, màu sắc của ánh sáng đa dạng, hình khối phong phú, sinh động nhằm quy tụ cộng đồng trong những sinh hoạt văn hóa có tính tập thể, như khai mạc bế mạc ngày lễ tết, giao thừa, lễ hội, chào mừng quốc khánh, đại hội thể thao các cấp.

Là loại pháo lễ hội có lịch sử lâu đời, pháo hoa rất thịnh hành trong dân gian các nước phương Đông đặc biệt là Trung Hoa từ thời cổ đại. Tuy nhiên, hiện nay pháo hoa đã trở nên phổ biến toàn cầu và được sản xuất chủ yếu tại các nhà máy công nghiệp.

Pháo bông là loại pháo nhỏ cầm tay, khi đốt phát ra tia sáng nhỏ.

Vì sao pháo hoa có nhiều màu?

Để có màu sắc, trong mỗi quả pháo hoa bắn lên trời có chứa một hỗn hợp các kim loại khác nhau và các kim loại này sẽ quyết định xem màu sắc khi nổ là gì. Khi nghiên cứu hóa lý, các nhà khoa học đã nhận thấy rằng mỗi một kim loại khi đốt sẽ cho ra một màu sắc khác nhau trên ngọn lửa. Giải thích vấn đề này thì khá phức tạp nhưng một cách đơn giản nhất mà bạn có thể hiểu được là các phân tử kim loại bao gồm có hạt nhân và các điện tích quay xung quanh. Khi được đốt nóng, các điện tích này sẽ chuyển động nhanh hơn và can thiệp tới tần số ánh sáng mà chúng ta nhìn thấy từ ngọn lửa. Ví dụ :

- Màu đỏ sẽ được tạo ra từ Lithium (Li).

- Màu da cam sẽ được tạo ra từ Calcium (Ca).

- Màu vàng sẽ được tạo ra từ Sodium (Na).

- Màu xanh lá cây sẽ được tạo ra từ Barium (Ba) hay Thiếc (Zn).

- Màu xanh da trời sẽ được tạo ra từ Đồng (Cu) hay Chì (Pb).

- Màu tím sẽ được tạo ra từ Cesium (Cs) hay Rubidium (Rb).

- Màu trắng sẽ được tạo ra từ Magnesium (Mg).

- Màu bạc sẽ được tạo ra từ Nhôm (Al).

- Màu vàng sẽ được tạo ra từ Sắt (Fe).

Thông thường người ta sẽ không đốt các kim loại nguyên chất mà đưa chúng vào pháo hoa dưới dạng các muối khác nhau. Cũng có nhiều kim loại khi đốt có can thiệp tới màu sắc của ngọn lửa nhưng nằm trong dải màu mà chúng ta không nhìn thấy được.

Cấu tạo pháo hoa

Về cơ bản, một viên pháo thông thường bao gồm bộ vỏ bọc, thường làm bằng nhựa hoặc giấy và đây là nơi chứa tất cả mọi thứ bên trong. Bên trong viên pháo là thuốc súng và các hạt cháy (Stars). Các hạt cháy này được sắp xếp xung quanh theo từng mô hình tùy vào hình dạng của vụ nổ mà người ta muốn. Các hạt cháy được phủ một lớp kim loại nhằm tạo ra màu sắc khi hạt cháy bị đốt cháy. Đồng thời, hình dạng, kích thước của hạt cháy sẽ quyết định hiệu ứng, hình khối tổng thể của vụ nổ trên bầu trời (như tạo thành hình ngôi sao, hình tròn, cây dừa, rơi dần xuống,…)

Một bộ phận khác là dây cháy chậm chạy dọc trong quả pháo hoa. Khi được phóng lên thì vụ nổ đẩy cũng kích hoạt dây cháy chậm và nó sẽ từ từ cháy. Độ dài của dây cháy chậm sẽ được tính toán chính xác để quả pháo hoa phát nổ ở độ cao mong muốn, không sớm cũng không muộn hơn. Đối với những viên pháo phức tạp hơn thì người ta còn tạo nên một dây chuyền phát nổ bằng cách nối nhiều dây cháy chậm lại nhằm kích nổ các khoang chứa riêng biệt trong 1 viên pháo.