Ngày soạn: Ngày dạy: Tiết: Tập làm văn : VĂN BẢN ĐỀ NGHỊ A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nắm được đặc điểm của văn bản đề nghị: hoàn cảnh, mục đích, yêu cầu, nội dung và cách làm loại văn bản này. 2. Kĩ năng - Nhận biết văn bản đề nghị. - Viết được văn bản đề nghị đúng quy cách. - Nhận ra được những sao sót thường gặp khi viết văn bản đề nghị.. 3. Định hướng phát triển năng lực - Năng lực giải quyết vấn đề. - Năng lực sáng tạo. - Suy nghĩ, phê phán, sáng tạo: phân tích, bình luận và đưa ra ý kiến cá nhân về đặc điểm, tầm quan trọng của văn bản đề nghị. - Giao tiếp/ ứng xử với người khác hiệu quả bằng văn bản đề nghị và báo cáo (phù hợp với mục đích, hoàn cảnh và đối tượng giao tiếp). 4. Thái độ Có ý thức tìm hiểu, biết vận dụng tạo các văn bản trong cuộc sống. - Tích hợp: Giáo dục quốc phòng, an ninh trật tự, an toàn xã hội..... B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH - Giáo viên: + Nghiên cứu SGK, SBT, SGV, chuẩn kiến thức kĩ năng, tư liệu tham khảo. + Chuẩn bị kế hoạch dạy học, thiết bị, phương tiện dạy học. - Học sinh: + Đọc kĩ SGK, tài liệu liên quan. + Soạn bài theo hệ thống câu hỏi SGK. C. PHƯƠNG PHÁP - Phương pháp thuyết trình, đàm thoại, luyện tập, dạy học nhóm, giải quyết vấn đề, dạy học theo tình huống... - Kĩ thuật giao nhiệm vụ, hỏi và trả lời, động não, “trình bày một phút”, tóm tắt tài liệu... D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định tổ chức (1’) 2. Kiểm tra bài cũ: (5’) 2.1. Kiểm tra sự chuẩn bị của HS Câu hỏi: Hãy kể tên một số loại văn bản hành chính mà em biết? Từ đó cho biết thế nào là văn bản hành chính? Đặc điểm? * Trả lời: - Một số văn bản hành chính: Thông báo, biên bản, báo cáo, đơn kiện... - Văn bản hành chính là loại văn bản thường dùng để truyền đạt những nội dung và yêu cầu nào đó từ cấp trên xuống hoặc bày tỏ những ý kiến, nguyện vọng của cá nhân hay tập thể tới các cơ quan và người có quyền hạn để giải quyết. - Loại văn bản này thường được trình bày theo một số mục nhất định, trong đó nhất thiết phải ghi rõ: Quốc hiệu, tiêu ngữ, địa điểm và ngày tháng làm văn bản.. 3. Bài mới (35’) HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG - Mục tiêu : T¹o t©m thÕ vµ ®Þnh h­íng chú ý cho học sinh. Định hướng phát triển năng lực giao tiếp - Phương pháp: Quan sát, vấn ®¸p, thuyÕt tr×nh. - Kỹ thuật: ®éng n·o - Thời gian: 2 phút - GV: Giờ trước, các em đã tìm hiểu chung về ba văn bản hành chính: thông báo, đề nghị, báo cáo. Trong tiết học hôm nay, chúng ta sẽ đi tìm hiểu từng văn bản cụ thể để xem văn bản đề nghị có đặc điển gì? Cách viết văn bản đề nghị đúng quy cách ra sao? HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC - Mục tiêu : - Hs nắm được thông tin cơ bản về tác giả, tác phẩm. - Hs nắm được các giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản. - Rèn kỹ năng làm việc độc lập và hợp tác... - Phương pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, thuyết trình, phân tích, giảng Giảng, thảo luận nhóm. - Kỹ thuật: Động não, giao việc HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu đặc điểm văn bản đề nghị I. Đặc điểm của văn bản đề nghị. G H G H G G H G H G G H G H G H G H Đọc 2 văn bản đề nghị trong SGK. Đây là 2 văn bản đề nghị. Thảo luận nhóm bàn - 2 phút: ? Hai vbản đề nghị việc gì ? Đề nghị tới ai ? ? Viết giấy đề nghị như vậy nhằm mục đích gì? Đại diện nhóm HS phát biểu, nhận xét Nhận xét, khái quát: - Văn bản 1: Đề nghị cá nhân (GVCN) về việc sơn lại bảng. - Văn bản 2: Đề nghị với UBND phường về việc một số gia đình lấn chiếm trái phép khi xây dựng gây úng lụt, đề nghị có biện pháp giải quyết. ? Khi viết văn bản, người viết cần chú ý những yêu cầu gì về nội dung và hình thức? Trình bày. ? Văn bản đề nghị là loại vbản có xuất hiện nhiều trong cuộc sống không? Hãy nêu 1 tình huống trong sinh hoạt và học tập ở trường, lớp mà em thấy cần viết vbản đề nghị? Lựa chọn, phát biểu. Nhận xét, sửa. ? Trong các tình huống sau, tình huống nào cần viết văn bản đề nghị? (Câu hỏi 3 SGK - 125. ) Lựa chọn a, c  vì viết giấy đề nghị để giải quyết nhu cầu của tập thể: xem phim, phục vụ cho học tập; sinh hoạt, trau dồi môn toán. ? Nếu là em, em sẽ đề nghị ai? Đề nghị điều gì? Trình bày : a. Đề nghị BGH và GVBM cho tập thể lớp đi xem phim . c. Đề nghị GVCN bố trí buổi sinh hoạt phủ đạo thêm về môn Toán. ? Các tình huống (b, d) sẽ viết loại vbản nào? b : Văn bản tường trình. d : Bản kiểm điểm. ? Từ các nhận xét trên, hãy cho biết mục đích yêu cầu của vbản vbản đề nghị ? Có phải tình huống nào cũng viết giấy đề nghị không ? Cần phân biệt khi nào cần viết giấy đề nghị, khi nào cần viết những loại văn bản khác? Trả lời như ghi nhớ 1. Phân tích ngữ liệu: - Mục đích: Đề đạt nguyện vọng, nhu cầu chính đáng nào đó của cá nhân, tập thể mong muốn được giải quyết, giúp đỡ. - Nội dung: người (cơ quan tổ chức) gửi, nhận; trình bày yêu cầu, nguyện vọng cần giải đáp. - Hình thức: sáng sủa, trang trọng, có 1 số mục quy định sẵn. 2. Ghi nhớ: (SGK-126) Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS tìm hiểu cách làm văn bản đề nghị. II. Cách làm văn bản đề nghị H G H G H G H G H G H G G H G H Đọc lại 2 vbản SGK. ? Các mục trong vbản đề nghị được trình bày theo thứ tự nào? Có những mục nào? Cách sắp xếp? Phát biểu theo dàn mục SGK- 126. ? Hai văn bản đề nghị trên giống và khác nhau ở diểm nào ? + Giống nhau ở cách trình bày các mục. + Khác nhau ở nội dung cụ thể. ? Hai văn bản trên, những mục nào là quan trọng, không thể thiểu trong văn bản đề nghị ? Vì sao em cho các mục đó là quan trọng ? Thiếu 1 trong các mục đó đều không thể giải quyết được nguyện vọng trong vbản đề nghị. Khái quát và gọi HS đọc ghi nhớ chấm 2 SGK. ? Từ đó rút ra dàn mục của vbản đề nghị? Phát biểu. Yêu cầu HS xem trong mục II.2 (SGK-126). Đọc mục 2 . ? Quan sát 2 văn bản và nhận xét : 1. Tên vbản được viết như thế nào? 2. Các mục được trình bày ra sao? 3. Khoảng cách giữa các mục, lề trên, lề dưới? Trao đổi nhóm, rút ra nxét trong phần lưu ý. Chốt nội dung bài học: + Đặc điểm của văn bản đề nghị. + Cách làm văn bản đề nghị. Đọc toàn bộ ghi nhớ SGK -126. 1. Tìm hiểu cách làm văn bản đề nghị Hai văn bản đề nghị (SGK - 124) * Thứ tự các mục: - Quốc hiệu, tiêu ngữ. - Địa điểm, thời gian - Tên vbản đề nghị. - Nơi nhận đề nghị. - Người (tổ chức) đề nghị. - Sự việc cần đề nghị. - Kí tên. * Các mục quan trọng: - Người đề nghị ? - Người được đề nghị ? - Nội dung đề nghị? 2. Dàn mục một vbản đề nghị (SGK -126) 3. Lưu ý: (SGK -126) * Ghi nhớ: (SGK - 126) HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP - Mục tiêu: - Học sinh vận dụng kiến thức để làm bài tập thực hành. - Rèn kỹ năng làm việc độc lập và hợp tác, chia sẻ - Thời gian: 10 phút. - Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận nhóm... - Kỹ thuật: Động não, bản đồ tư duy.... G H G H II. Luyện tập ? So sánh lí do viết đơn với lí do viết đề nghị, giống và khác nhau ở điểm nào ? * Giống nhau: Đều là những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng mong được giải quyết. * Khác nhau: + Đơn: Lí do viết chủ yếu liên quan đến nguyện vọng cá nhân. + Đề nghị: Lí do nhiều khi là nhu cầu của tập thể. Đưa ra một văn bản đề nghị có lỗi sai lên bảng phụ. Đọc văn bản đề nghị, nhận xét các lỗi mắc phải: + Diễn đạt dài dòng, sai chính tả, trình bày không rõ ràng, chưa ngắn gọn, chưa cân đối. + Khoảng cách giữa các phần quốc hiệu, tiêu ngữ, tên vbản, nơi nhận và ndung đề nghị ko cách nhau. + Trình bày viết sát lề giấy. + Địa chỉ nơi nhận, người gửi không cụ thể, phần kí tên không ghi rõ họ tên (chỉ ghi tên ) HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG - Mục tiêu: phát hiện các tình huống thực tiễn và vận dụng được các kiến thức, kĩ năng trong cuộc sống tương tự tình huống/vấn đề đã học. - Phương pháp: Vấn đáp - Thời gian: 5p - GV: Viết một văn bản đề nghị, nội dung tự chọn? HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG - Mục tiêu: tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời. - Phương pháp: thực hành có hướng dẫn, thảo luận nhóm ? Đặc điểm của văn bản đề nghị? ? Cách làm văn bản đề nghị? 4. Hướng dẫn HS về nhà (2’) * Đối với bài cũ: - Nắm được đặc điểm của văn bản đề nghị. - Sưu tầm một số văn bản đề nghị làm tài liệu học tập. - Học thuộc ghi nhớ, làm đủ bài tập trong SGK. * Đối với bài mới: - Chuẩn bị: Ôn tập phần Văn GV chia nhóm mỗi nhóm chuẩn bị 1 nội dung vào bảng nhóm: - Nhóm 1 : Câu hỏi số 2 (trừ ý cuối cùng) - Nhóm 2 : câu 3, 4 - Nhóm 3 : câu 5 - Nhóm khá giỏi : câu 7, 8, 9 * GV yêu cầu HS kẻ bảng ôn tập vào vở ghi theo mẫu. Lưu ý, mỗi cột để trống 2, 3 dòng để bổ sung kiến thức nếu thiếu. STT Thể loại Tên bài Nội dung chính Nghệ thuật đặc sắc