Ngày soạn:…/…/20… Ngày dạy: …/…/20… Tiết 127 -> 129 BÀI 31: ÔN TẬP PHẦN VĂN VÀ TẬP LÀM VĂN I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: hệ thống hóa kiến thức văn học, gồm đặc trưng thể loại, nội dung chính của truyện dân gian, truyện trung đại. Ôn tập kiến thức văn tự sự, miêu tả. 2. Kĩ năng: hoàn thiện kĩ năng viết đơn, sử dụng dấu phẩy... 3. Thái độ: có ý thức ôn tập. 4. Định hướng phẩm chất năng lực : • Phẩm chất: Yêu nước nhân ái, chăm chỉ • Năng lực: Ngôn ngữ, tự chủ tự học, giao tiếp, hợp tác II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: • Đọc kĩ sách hướng dẫn và lập kế hoạch chi tiết cho bài học, phiếu học tập • Bảng phụ ,máy chiếu 2. Học sinh: Xem trước bài, đọc kĩ bài III. CÁC HOẠT ĐỘNG Mục tiêu- Nội dung- Phương thức Yêu cầu cần đạt Dự kiến tình huống A . Hoạt động khởi động: Gv cho h/s thi đua giữa các nhóm. H/s đọc mục A và thực hiện yêu cầu ? Kể tên các tác phẩm văn học đã học trong chương trình lớp 6? *Phương pháp, kĩ thuật dạy học: Thuyết trình, hoạt động nhóm, trò chơi. Gv chuẩn kiến thức, chuyển. B. Hoạt động luyện tập: Gv cho h/s hoạt động nhóm mục B.1. tìm hiểu đặc trưng thể loại, nhân vật trong các tác phẩm vh. H/s nhận nhiệm vụ và trao đổi thảo luận Gv quan sát trợ giúp khi cần PP,KT: Thảo luận nhóm, thuyết trình, vấn đáp, hợp tác, ... ? Điền vào bảng đặc trưng thể loại, nhân vật và đặc điểm nhân vật chính.? Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác chia sẻ bổ sung Gv chuẩn kiến thức. 1.Hệ thống hóa kiến thức về văn bản văn học: Hs có thể có em chưa nhớ được được đầy đủ các tác phẩm đã học. Gv định hướng. Hs có thể có e không nhớ rõ một số thể loại đã học ở kì 1. Gv gợi nhắc. a. Đặc trưng thể loại Thể loại Nội dung Truyền thuyết Thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện lịch sử, các nhân vật lịch sử có trong tác phẩm. Truyện cổ tích Phản ánh cuộc đấu tranh giữa thiện và ác... nhân dân thể hiện niềm tin vào sự đổi đời, ước mơ được sống ấm no ... Truyện ngụ ngôn Mượn loài vật, đồ vật, cây cỏ...để nói về con người, nêu bài học về cuộc sống của con người. Truyện cười Châm biếm đả kích, thói hư, tật xấu của con người và x hội. Truyện trung đại Thường là những mẫu chuyện lượm lặt từ dân gian hoặc chuyện người thật việc thật, mang tínhgiáo huấn. Truyện, kí hiện đại Phần lớn thuộc loại hình tự sự có lời kể, các chi tiết và hình ảnh về thiên nhiên, xã hội con người thể hiện cái nhìn của người kể. truyện thường sử dụng tưởng tượng, có cốt truỵên, nhân vật; còn kí kể về những gì có thật từng xảy ra. Thơ hiện đại Thường viết về con người ,cuộc sống trên quê hương đất nước, thể thơ 4 hoặc 5 chữ Văn bản nhật dụng Gần gũi với hiện thực hàng ngày, phản ánh những vấn đề bức thiết của đời sống và con người. b. Nhân vật TT Tên văn bản Nhân vật chính Tính cách, vị trí, ý nghĩa của nhân vật chính 1 Thánh gióng Thánh Gióng - Người anh hùng mang sức mạnh của cộng đồng. 2 Sơn Tinh, Thuỷ Tinh Sơn Tinh, Thuỷ Tinh - Sức mạnh chống trả , chế ngự thiên nhiên 3 Thạch sanh Thạch sanh - Thật thà, tốt bụng, dũng cảm, tài năng, đề cao lòng nhân đạo và yêu hoà bình. 4 Em bé thông minh Em bé - Thông minh, đề cao tài trí. 5 Ếch ngồi đấy giếng Ếch Nghênh ngang chủ quan kiêu ngạo , hiểu biết cạn hẹp 6 Treo biển Chủ hàng cá Thiếu chủ kiến 7 Thầy thuốc Thái y họ phạm - Giỏi, có lòng nhân đức-> Đề cao đức tính cao đẹp của bậc lương y. 8 Bài học đường đời... Dế Mèn - Kiêu căng, xốc nổi-> Rút ra được bài học. 9 Bức tranh của em gái tôi Người anh Người em - Tự ái , ghen tị - Tài năng,, vị tha, nhân hậu. 10 Buổi học cuối cùng Phrăng Ha Men - Mải chơi, lườihọc-> Muốn được học tập - Yêu tiếng nói dân tộc -> Yêu nước. c. Đặc điểm truyện trung đại - Truyện có mục đích giáo huấn ,đề cao đạo lí ; thường có tình huống gay cấn ,chi tiết giàu ý nghĩa. ? Thay mặt lớp em hãy viết đơn trình bày nguyện vọng cụ thể? ? Đặt dấu phẩy vào đúng vị trí trong đoạn văn? *Phương pháp , kĩ thuật dạy học: Thuyết trình, hoạt động cá nhân. Gv chuẩn kiến thức, chuyển Gv cho h/s hoạt động cặp đôi H/s nhận nhiệm vụ và thực hiện GV quan sát trợ giúp khi cần ? Nối phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp? ? Nối tên văn bản phù hợp với PTBĐ ? ? Thế nào là chủ đề trong văn tự sự? Minh họa? ? tác dụng của thứ tự và ngôi kể trong văn tự sự? ? Nhân vật của văn tự sự thường được miêu tả qua phương diện nào? ? Mục đích yêu cầu của văn tả cảnh tả người? Vì sao khi viết văn miêu tả cần quan sát, lựa chọn? *Phương pháp, kĩ thuật dạy học: PP thảo luận cặp, vấn đáp C. Hoạt động vận dụng (Gv cho h/s thực hiện cá nhân ở nhà ). 1. Qua các truyện dân gian và truyện trung đại đã học, em hãy nêu suy nghĩ cảm xúc của mình về một nhân vật yêu thích 2. Miêu tả một phong cảnh gần gũi, thân thuộc ở quê hương em (Ví dụ : dòng sông, cây đa , bến nước, ngôi đình, hoặc khu phố, công viên…) D. Hoạt động tìm tòi mở rộng (Gv cho h/s thực hiện cá nhân ở nhà ) 1- Sưu tầm thêm 2-3 truyện trung đại Việt Nam 2- Đọc kĩ bảng tra cứu các yếu tố Hán Việt ở cuối sách Hướng dẫnhọc Ngữ Văn 6 tập 2 . Ghi váo sổ tay những từ khó hiểu và tra nghĩa trong từ điển. 2. Luyện tập tiếng Việt a. Viết đơn - Đề nghị nhà trường mua sách bổ sung cho thư viện - Tổ chức thêm các hoạt động bảo vệ môi trường b. Dùng dấu phẩy Trên những .... cổ thụ, những...xao, trước...sơ. Nhưng những ......đông, chúng....veo, mềm mại...én. 3. Củng cố kiến thức tập làm văn: a. PTBĐ và mục đích PTBĐ Mục đích (1) Miêu tả 1-e a.Trình bày diễn biến sự việc (2)Tự sự 2-a b.Bàn luận lập luận để tìm ra chân lí (3) Biểu cảm 3-d c.Cung cấp thông tin về đối tượng (4)Thuyết minh 4-c d.Biểu thị cảm xúc tư tưởng (5)Nghị luận 5-b e.Tái hiện một cách sinh dộng đối tượng b. Văn bản và PTBĐ Tên văn bản PTBĐ chính 1. Thạch Sanh 1-b a.Miêu tả 2. Lượm 2-c b.Tự sự 3. Đêm ...ngủ 3-c c.Biểu cảm 4.Bài học đường đời... 4-b,a d. Thuyết minh 5.Cây tre Việt Nam 5-d e.Nghị luận c. (1)Chủ đề: là vấn đề chủ yêu người viết muốn đạt ra trong văn bản Lòng yêu nước : Thánh Gióng, Lượm, Đêm nay Bác ko ngủ, Biển đảo : Cô tô Môi trường : Bức thư của thủ lĩnh da đỏ (2) Thứ tự và ngôi kể: Thứ tự kể: - Theo trình tự thời gian: Làm cho câu chuyện mạch lạc rõ ràng. - Theo trình tự không gian: Làm cho cảnh vật trở nên có thứ tự. - Kết hợp: tạo sự bất ngờ lí thú. Ngôi kể: - Ngôi thứ nhất: làm cho câu chuyện như thật. - Ngôi thứ ba: làm cho câu chuyện mang tính khách quan. (3)Nhân vật trong tự sự thường được kể và miêu tả qua những phương diện : - Chân dung và ngoại hình - Ngôn ngữ - Cử chỉ hành động, suy nghĩ - Lời nhận xét của các nhân vật khác (4) Mục đich văn tả cảnh , người : Tái hiện một cách sinh dộng đối tượng - Quan sát lựa chọn để có được những đặc điểm tiêu biểu nổi bật nhất của đối tượng Một số e đặt dấu phẩy sai vị trí, gv định hướng. Một số em không nêu được thứ tự và ngôi kể có tác dụng gì? Gv định hướng. *Nhật kí qua bài dạy ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………