Soạn giáo án toán 3 CTST tiết: Phép chia hết và phép chia có dư (2 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng, kích thích sự tò mò, vui vẻ của HS trước khi bước vào bài học.

b. Cách thức tiến hành

- Từ nội dung trao đổi giữa hai bạn nhỏ, hình thành phép chia 10 : 2 = 5.

- GV dẫn dắt HS vào bài: Ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi thực hiện các phép chia hết và phép chia có dư dưới dạng thuật toán (tính dọc), thực hiện được việc nhẩm thương và vận dụng chúng giải toán. Chúng ta cùng vào bài Phép chia hết và phép chia có dư.

B. BÀI HỌC VÀ THỰC HÀNH

Hoạt động 1: Giới thiệu Phép chia hết, Phép chia có dư

a. Mục tiêu:

- HS nhận biết và bước đầu thực hiện được phép chia hết và phép chia có dư dưới dạng thuật toán (tính dọc).

b. Cách tiến hành

* Phép chia hết

- GV giới thiệu cách đặt tính rồi tính (GV hướng dẫn trên bảng lớp, HS làm theo trên bảng con)

-       Đặt tính:  

GV hướng dẫn HS chỉ tay vào ba vị trí và nói: “Số bị chia, số chia, thương”.

Viết số bị chia (10), số chia (2) vào đúng vị trí.

-       Tính:                

10 chia 2 được 5, viết 5.

5 nhân 2 bằng 10 (viết 10), 10 trừ 10 bằng 0.

10 : 2 = 5.

Lấy 10 viên bi chia cho mỗi bạn 2 viên bi. Có 5 bạn được chia. Không còn dư viên nào. Ta nói: 10 : 2 = 5 là phép chia hết.

- GV yêu cầu HS thực hành (bảng con) hai phép chia (vừa tính vừa nói cách tính).

15 : 5 = ?                     20 : 4 = ?

* Phép chia có dư

- GV nêu bài toán “Có 11 viên bi,...” (SGK trang 53)

- GV yêu cầu HS nhóm bốn sử dụng ĐDHT để giải quyết vấn đề.

- GV sử dụng ĐDDH thực hành như SGK.

- GV hướng dẫn HS đặt tính rồi tính.

11 chia 2 được 5, viết 5

5 nhân 2 bằng 10, 11 trừ 10 bằng 1.

11 : 2 = 5 (dư 1).

- GV giới thiệu Phép chia có dư và tên gọi các thành phần của phép chia có dư: Số bị chia, Số chia, Thương, Số dư. 

- GV có thể sử dụng ĐDDH chuyển tải mục Chú ý: Số dư luôn bé hơn số chia như sau:

Sau khi chia cho 4 bạn:

GV: Chia tới đây, dừng lại được không?

GV: Trong phép chia có dư, số dư luôn bé hơn số chia.

Hoạt động 2: Thực hành

a. Mục tiêu:

- HS thực hành viết phép chia hết và phép chia có dư dưới dạng thuật toán (tính dọc).

- HS thực hiện được việc nhẩm thương

b. Cách tiến hành

Bài tập 1: Viết phép chia theo nhóm 4 (theo mẫu)

- GV hướng dẫn HS tìm hiểu mẫu:

+ Có tất cả... hình tròn chia đều cho các nhóm, mỗi nhóm ... hình tròn. Có ... nhóm được chia, còn dư ... hình tròn.

+ Viết phép chia và nói các thao tác chia

23 chia 4 được 5, viết 5.

5 nhân 4 bằng 20, 23 trừ 20 bằng 3.

23 : 4 = 5 (dư 3)

+ Cách tìm thương trong ví dụ trên: Nhẩm 5  1; 5  2; 5  3; 5  4 đều bé hơn 23; 5  5 = 25 > 23. Vậy chọn thương là 4.

- GV yêu cầu HS thực hiện hoạt động theo nhóm đôi, trình bày nhận biết và nói các thao tác chia.

- HS đọc nội dung trao đổi giữa hai bạn nhỏ.

- HS lắng nghe.

- HS lắng nghe và trình bày trên bảng con.

- HS nói theo GV.

- HS thực hành trên bảng con.

- HS sử dụng ĐDHT để giải quyết vấn đề.

- HS lắng nghe, quan sát.

- HS đặt rồi tính

11 chia 2 được 5, viết 5

5 nhân 2 bằng 10, 11 trừ 10 bằng 1.

11 : 2 = 5 (dư 1).

- HS: Không được! Vì còn 3 viên bi, vẫn chia được cho một bạn nữa.