BÀI 20. TỈ LỆ THỨC

1. TỈ LỆ THỨC

Bài 1: Lá quốc kì cắm trên đỉnh cột cờ Lũng Cú, Hà Giang có chiều rộng 6 m, chiều dài 9 m. Lá quốc kì bố Linh treo tại nhà mỗi dịp lễ có chiều rộng 0,8 m, chiều dài 1,2 m.

a) Tính tỉ số giữa chiều rộng và chiều dài của mỗi lá cờ. Viết kết quả này dưới dạng phân số tối giản.

b) So sánh hai tỉ số nhận được.

Giải nhanh:

a) - Lá cờ Lũng Cú, Hà Giang: ;   Lá cờ nhà Linh:

b) Ta được 2 tỉ số trên bằng nhau

Bài 2: Tìm các số bằng nhau trong các tỉ số sau rồi lập tỉ lệ thức tương ứng:

 4 : 20; 0,5 : 1,25;
Giải nhanh:

2 tỉ số bằng nhau là 0,5 : 1,25 và

Bài 3:  Mặt sân cỏ trong sân vận động Quốc gia Mỹ Đình có dạng hình chữ nhật có chiều dài 105 m và chiều rộng 68 m. Nam vẽ mô phỏng mặt sân cỏ này bằng một hình chữ nhật có chiều dài 21 cm và chiều rộng 13,6 cm. Hỏi Nam đã vẽ mô phỏng mặt sân cỏ đúng tỉ lệ thực tế hay chưa?

Giải nhanh:

Vì ;      => bạn Nam đã vẽ đúng tỉ lệ

2. TÍNH CHẤT CỦA TỈ LỆ THỨC

Bài 1: Quay trở lại tỉ lệ thức tìm được ở HĐ1: , em hãy tính các tích chéo 6 . 1,2 và 9 . 0,8 rồi so sánh kết quả.

Giải nhanh:

Ta có:  => tích chéo bằng nhau

Bài 2: Từ đẳng thức 2 . 6 = 3 . 4, ta có thể suy ra những tỉ lệ thức nào?

Giải nhanh:

Bài 3: Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ đẳng thức 0,2 . 4,5 = 0,6 . 1,5

Giải nhanh:

Bài 4: Để gói 10 chiếc bánh chưng, bà Nam cần 5 kg gạo nếp. Nếu bà muốn gói 45 chiếc bánh chưng cùng loại gửi cho người dân vùng lũ thì bà cần bao nhiêu kilôgam gạo nếp?

Giải nhanh:

Gọi x là số kilogam gạo nếp bà cần(x > 0)

Ta có tỉ lệ thức:

BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 6.1: Thay tỉ số sau đây bằng tỉ số giữa các số nguyên

a)                  b)            c)

Giải nhanh:

a) ;               b) ;

c)

Bài 6.2: Tìm các tỉ số bằng nhau trong các tỉ số sau rồi lập tỉ lệ thức:

Giải nhanh:

Ta được tỉ lệ thức: 12:30 = 2,5 : 6,25

Bài 6.3: Tìm x trong các tỉ lệ thức sau:

a)                b)

Giải nhanh:

Bài 6.4: Lập tất cả các tỉ lệ thức có thể được từ đẳng thức 14 .  (- 15) = (-10) . 21.

Giải nhanh:

Bài 6.5: Để pha nước muối sinh lí, người ta cần pha theo đúng tỉ lệ. Biết rằng cứ 3 lít nước tinh khiết thì pha với 27 g muối. Hỏi nếu có 45 g muối thì cần pha với bao nhiêu lít nước tinh khiết để được nước muối sinh lí?

Giải nhanh:

Gọi số lít nước tinh khiết cần pha là: (lít)

Ta có tỉ lệ thức: (l)

Bài 6.6: Để cày hết một cánh đồng trong 14 ngày phải sử dụng 18 máy cày. Hỏi muốn cày hết cánh đồng đó trong 12 ngày thì phải sử dụng bao nhiêu máy cày (biết năng suất của các máy cày là như nhau)?

Giải nhanh:

Gọi số máy cày: (máy)

Ta có: máy