CHƯƠNG I. SỐ HỮU TỈ

BÀI 1: TẬP HỢP Q CÁC SỐ HỮU TỈ

I. Số hữu tỉ

Bài 1: Viết các số -3; 0,5;  dưới dạng phân số 

Giải rút gọn:

;  ; .

Bài 2: Các số … có là số hữu tỉ không? Vì sao?

Giải rút gọn:

Các số đã cho là số hữu tỉ vì mỗi số đó đều viết được dưới dạng phân số:

; ;  

II. Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số

Bài 1: Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số

Giải rút gọn:

Bài 2: Biểu diễn số hữu tỉ -0,3 trên trục số

Giải rút gọn:

III. Số đối của một số hữu tỉ

Bài 1: Quan sát hai điểm biểu diễn các số hữu tỉ … trên trục số sau: 

Giải rút gọn:

Nhận xét: Hai điểm và  cách đều và nằm về hai phía điểm gốc O trên trục số.

Bài 2: Tìm số đối của mỗi số sau: …

Giải rút gọn:

Số đối của các số là

Số đối của là 0,5

IV. So sánh các số hữu tỉ

Bài 1: So Sánh

Giải rút gọn:

a)

b)  

Do:  =>  

Bài 2: Giả sử hai điểm a, b lần lượt biểu diễn hai số nguyên a, b trên trục số nằm ngang. Với a < b, nêu nhận xét về vị trí của điểm a so với điểm b trên trục số đó.

Giải rút gọn:

Nhẫn xét: Với a < b, vị trí điểm a nằm bên trái so với điểm b trên trục số.

V. Luyện tập

Bài 1: Các số … có là số hữu tỉ không? Vì sao?

Giải rút gọn:

Các số đã cho là số hữu tỉ vì mỗi số đó đều viết được dưới dạng phân số:

;  

Bài 2: Chọn kí hiệu … thích hợp

Giải rút gọn:

a)                 b)              c)  
d)                   e)         g)  

Bài 3: Trong các phát biểu sau, phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai?

Giải rút gọn:

Các phát biểu đúng là: a, b

Các phát biểu sai là: c, d, e, g

Bài 4: Quan sát trục số sau và cho biết các điểm A, B, C, D biểu diễn những số nào:

Giải rút gọn:

Điểm A biểu diễn phân số

Điểm B biểu diễn phân số

Điểm C biểu diễn phân số

Điểm D biểu diễn phân số

Bài 5: Tìm số đối của mỗi số sau:…

Giải rút gọn:

Số đối của là:

Số đối của là:

Số đối của là:

Số đối của là:

Số đối của là:

Số đối của là:
Bài 6: Biểu diễn số đối của mỗi số cho trên trục số sau:

Giải rút gọn:

Số đối của  −là  ;

Số đối của ;

Số đối của 0 là 0

Số đối của 1 là − 1

Số đối của là −

Ta có trục số:

Bài 7: So sánh:

Giải rút gọn:

a) 2,4  < 2

b) − 0,12  >  −

c)   > − 0,3

Bài 8:

a) Sắp xếp các số sau theo thứ tự tăng dần: ...

b) Sắp xếp các số sau theo thứ tự giảm dần: …

Giải rút gọn:

a) Các số theo thứ tự tăng dần là: − 0,5;  ;  ;  0,4

b) Các số theo thứ tự giảm dần là: − 0,75;  ;  − 1;  − 4,5

Bài 9: Bạn Linh đang cân khối lượng của mình (Hình 6), ở đó các vạch ghi 46 và 48 lần lượt ứng với các số đo 46 kg và 48 kg. Khi nhìn vị trí mà chiếc kim chỉ vào, bạn Minh đọc số đo là 47,15 kg, bạn Dương đọc số đo là 47,3 kg, bạn Quân đọc số đo là 47,65 kg. Bạn nào đã đọc đúng số đo? Vì sao?

Giải rút gọn:

Bạn Dương đọc đúng vì từ vạch chỉ số đo 47 kg đến 48 kg được chia thành 10 đoạn nhỏ nên mỗi đoạn tương ứng với 0,1 kg. Do đó, chiếc cân chỉ 47,3 kg.

Bài 10: Cô Hạnh dự định xây tầng hầm cho ngôi nhà của gia đình. Một công ty tư vấn xây dựng đã cung cấp cho cô Hạnh lựa chọn một trong sáu số đo chiều cao của tầng hầm như sau: 2,3 m; 2,35 m; 2,4 m; 2,55 m; 2,5 m; 2,75 m. Cô Hạnh dự định chọn chiều cao của tầng hầm lớn hơn m để đảm bảo ánh sáng, thoáng đãng, cân đối về kiến trúc và thuận tiện trong sử dụng. Em hãy giúp cô Hạnh chọn đúng số đo chiều cao của tầng hầm.

Giải rút gọn:

Ta có = 2,6.

Cô Hạnh dự định chọn chiều cao của tầng hầm lớn hơn 2,6m 

Mà 2,75 > 2,6.

Vậy số đo chiều cao của tầng hầm cô Hạnh cần chọn là 2,75 m