BÀI 7 - THƠ TÁM CHỮ VÀ THƠ TỰ DO - BÀI TẬP ĐỌC HIỂU - CHIỀU XUÂN

Bài 1: Nhận định nào sau đây không dùng về bài thơ Chiều xuân (Anh Thơ),

A. Bài thơ được viết theo thể thơ tám chữ

B. Bài thơ có sử dụng phương thức tự sự

C. Nhân vật trữ tình trong bài thơ xuất hiện gián tiếp

D. Bài thơ viết về đề tài mùa xuân

Bài giải chi tiết:

B. Bài thơ có sử dụng phương thức tự sự

Bài 2: (Câu hỏi 1, SGK) Cảm hứng chủ đạo của tác giả thể hiện trong bài thơ là gì? Bài thơ triển khai mạch cảm xúc theo trình tự nào?

Bài giải chi tiết:

- Cảm hứng chủ đạo: Bài thơ ca ngợi vẻ đẹp tĩnh lặng, trong trẻo, yên bình, giản dị nhưng vẫn tràn đầy sức sống của cảnh chiều xuân nơi thôn dã và tình yêu quê hương sâu sắc của tác giả.

Bài thơ triển khai mạch cảm xúc theo trình tự không gian.

Bài 3: (Câu hỏi 2, SGK) Chỉ ra bố cục của bài thơ Chiều xuân. Nêu nội dung chính của mỗi phần.

Bài giải chi tiết:

Bài thơ gồm ba khổ thơ:

- Khổ 1: Cảnh chiều xuân nơi bến đò ngày mưa.

- Khổ 2: Cảnh chiều xuân ở ngoài đề ngày mưa.

- Khổ 3: Cánh chiều xuân trong đồng lúa ngày mưa.

Bài 4: (Câu hỏi 3, SGK) Bức tranh cảnh chiều xuân được khắc hoạ trong bài thơ cô đặc điểm gì? Em thích nhất hình ảnh hoặc chi tiết nào trong bức tranh đó? Vì sao?

Bài giải chi tiết:

- Bức tranh chiều xuân được khắc họa trong bài thơ có con đò biếng lười, dòng sông trôi, quán tranh im lìm, hoa xoan tím rụng, cỏ non xanh biếc, đàn sáo mổ vu vơ, bướm bay rập rờn, trâu bò thong thả ăn, cánh đồng lúa xanh, lũ cò con chốc chốc bay, cô gái yếm thắm. 

- Hình ảnh em thích nhất là “Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ” vì cảnh chiều xuân được mở rộng hơn sau những ngày băng giá, xuân về cỏ non trở nên tốt tươi hơn “cỏ non tràn biếc cỏ”, điệp từ “cỏ” được lặp lại 2 lần đã khắc họa được cảnh vật thân quen ở nông thôn, cỏ non xanh mơn mởn, sức sống bừng lên mạnh mẽ qua cụm từ “tràn biếc cỏ”. 

Bài 5: Phương án nào nêu đúng những nét đặc sắc về nghệ thuật của khổ thơ thứ hai trong bài?

(1) Sử dụng bút pháp miêu tả là chính

(2) Sử dụng nhiều từ láy

(3) Sử dụng biện pháp so sánh

(4) Sử dụng phép liệt kê

(5) Ngôn ngữ giàu màu sắc hội hoạ

A. (1) - (2) - (3) - (4)

Β. (2) - (3) - (4) - (5)

C. (1) - (2) - (4) - (5)

D. (1) - (3) - (4) - (5)

Bài giải chi tiết:

C. (1) - (2) - (4) - (5)

Bài 6: Chỉ ra ít nhất một điểm khác nhau về nội dung và một điểm khác nhau về hình thức nghệ thuật của bài Chiều xuân với bài thơ sau:

MÙA XUÂN CHÍN

Trong làn nắng ửng: khói mơ tan.

Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng

Sột soạt gió trêu tà áo biếc,

Trên giàn thiên lí. Bóng xuân sang.

Sông cỏ xanh tươi gợn tới trời.

Bao cô thôn nữ hát trên đồi:

- Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,

Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi..

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,

Hổn hển như lời của nước mây,

Thầm thì với ai ngồi dưới trúc,

Nghe ra ý vị và thơ ngây...

Khách xa, gặp lúc mùa xuân chín,

Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng.

- "Chị ấy, năm nay còn gánh thóc.

Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?"

(Hàn Mặc Tử, dẫn theo Hoài Thanh - Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam, NXB Văn học, Hà Nội, 1996)

Bài giải chi tiết:

So sánh bài thơ "Chiều xuân" (Anh Thơ) với bài thơ "Mùa xuân chín" (Hàn Mặc Tử):

Về nội dung:

Điểm khác nhau:

Bài thơ "Chiều xuân" tập trung miêu tả vẻ đẹp của mùa xuân ở làng quê Việt Nam. Bức tranh xuân hiện lên rực rỡ, tràn đầy sức sống với những hình ảnh như: nắng ửng, khói mơ tan, mái nhà tranh lấm tấm vàng, gió trêu tà áo biếc, sông cỏ xanh tươi, đàn cò trắng bay lả lơi, hoa xoan nở tím rụng tơi bời,... Cảm xúc của tác giả thể hiện sự say mê, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp của mùa xuân.

Bài thơ "Mùa xuân chín" lại tập trung thể hiện tâm trạng của tác giả trước mùa xuân. Bức tranh xuân hiện lên mang vẻ đẹp lãng mạn, mơ hồ với những hình ảnh như: nắng ửng, khói mơ tan, mái nhà tranh lấm tấm vàng, gió trêu tà áo biếc, sông cỏ xanh tươi,... Tuy nhiên, ẩn sau vẻ đẹp ấy là tâm trạng buồn bã, nuối tiếc của tác giả trước cảnh sắc mùa xuân và cuộc đời.

Về nghệ thuật:

Điểm khác nhau:

Bài thơ "Chiều xuân" sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường nhật. Hình ảnh thơ sinh động, giàu sức gợi cảm. Nhịp thơ nhanh, thể hiện sự sôi động, náo nhiệt của mùa xuân.

Bài thơ "Mùa xuân chín" sử dụng ngôn ngữ giàu chất thơ, hình ảnh thơ mờ ảo, lung linh. Nhịp thơ chậm rãi, thể hiện tâm trạng buồn bã, nuối tiếc của tác giả.