BÀI 7 - THƠ TÁM CHỮ VÀ THƠ TỰ DO - BÀI TẬP ĐỌC HIỂU - NHẬT KÍ ĐÔ THỊ HOÁ

Bài 1: Mỗi thông tin về bài thơ Nhật kí đô thị hoá (Mai Văn Phấn) trong bảng sau đúng hay sai?

Bài giải chi tiết:

(1) Đúng

(2) Đúng

(3) Sai

(4) Sai

Bài 2: (Câu hỏi 1, SGK) Chỉ ra bố cục và nội dung chính của mỗi phần trong bài thơ Nhật kí đô thị hóa.

Bài giải chi tiết:

Bài thơ gồm năm khổ thơ, chia làm ba phần. Nội dung chính của mỗi phần: Phần 1 (khổ 1): Cảm nhận được "những bước chân đô thị", người con trở về ngôi nhà của mẹ.

Phần 2 (khổ 2, 3): Người con hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu khi làng quê chưa đô thị hoá.

Phần 3 (khổ 4, 5): Những suy nghĩ của người con trước cảnh làng quê dần dần đô thị hoá

Bài 3: (Câu hỏi 2, SGK) Về "ngôi nhà của mẹ", "chạm phải tay mình ngày thơ ấu", người con đã hồi tưởng những kỉ niệm gì và có những cảm xúc nào?

Bài giải chi tiết:

Người con trở về "ngôi nhà của mẹ", "nhặt được đồng xu cùn gỉ cuối sân". hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu: cùng bạn bè chơi đánh đáo, cánh đồng những ngày ngập lụt, con chó đá đầu làng sủa trong những đêm trăng, tiếng gọi nghe buồn như củi ướt, mẹ ra bến sông vớt những câu ca chưa tan vào nước,... Hồi tưởng những kỉ niệm này, người con có nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau: vừa như được sống lại những ngày vui tươi, hồn nhiên bên bạn bè với những trò chơi của con trẻ, vừa nặng trĩu nỗi buồn khi nhớ lại những ngày tháng đói nghèo, buồn tủi và hình ảnh người mẹ tảo tần, lam lũ, nhọc nhằn. Những kỉ niệm ấy có sức ám ảnh lớn đến nỗi chỉ nhìn một đồng xu cùn gỉ sót lại từ những năm tháng xa xưa mà cả quá khứ buồn vui đều sống dậy trong tâm trí của người con.

Bài 4: (Câu hỏi 3, SGK) Trước “những bước chân đô thị", người con có suy nghĩ gì?

Bài giải chi tiết:

 “Những bước chân đô thị" đã khiến làng quê có những thay đổi – mặc dù quang cảnh thị thành mới đang được "thai nghén”. Trước hiện tượng này, người con nhận thấy mọi người “còn ngơ ngác, vẫn “e dè". Biết rằng đô thị hoá là quy luật, là điều không tránh khỏi nhưng người con vẫn muốn làng quê giữ được nét bình dị, thân thuộc như xưa.

Bài 5: Nhà văn Tạ Duy Anh đã viết cuốn sách Làng quê đang biến mất? (NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2014). Từ bài thơ Nhật kí đô thị hóa (Mai Văn Phấn), kết hợp với hiểu biết của em và suy nghĩ được gọi ra từ nhan đề cuốn sách của nhà văn Tạ Duy Anh, hãy viết một đoạn văn (khoảng 12 – 15 dòng) để bày tỏ quan điểm của em về vẫn đề: “Phải chăng làng quê đang biến mất?”.

Bài giải chi tiết:

Đọc bài thơ "Nhật kí đô thị hóa" của Mai Văn Phấn và đặt trong bối cảnh cuốn sách "Làng quê đang biến mất?" của nhà văn Tạ Duy Anh, ta không khỏi trăn trở về sự biến đổi của làng quê Việt Nam. Hình ảnh "cánh đồng lúa chín vàng" - biểu tượng quen thuộc của làng quê - dần nhường chỗ cho "những tòa nhà cao tầng", "những con đường nhựa thẳng tắp". "Tiếng chim hót líu lo" cũng bị lấn át bởi "tiếng còi xe inh ỏi". Quả thật, đô thị hóa đang len lỏi vào từng ngóc ngách của làng quê, mang theo những đổi thay to lớn. Tuy nhiên, "làng quê đang biến mất" hay chỉ đang "thay da đổi thịt"? Nhìn nhận một cách khách quan, ta thấy rằng làng quê không hoàn toàn biến mất. Vẫn còn đó những cánh đồng lúa xanh rì, những mái nhà tranh đơn sơ, những con đường làng quanh co uốn lượn,... Vẫn còn đó những con người chất phác, hiền hậu, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống. Sự biến đổi của làng quê là một quy luật tất yếu trong quá trình phát triển. Điều quan trọng là ta cần hướng đến một sự thay đổi tích cực, gìn giữ những giá trị tốt đẹp của làng quê. Làng quê có thể không còn như xưa, nhưng nó vẫn sẽ luôn là một phần không thể thiếu trong tâm hồn mỗi người Việt Nam. Nơi đây lưu giữ những ký ức đẹp đẽ, những giá trị văn hóa truyền thống quý giá, là nguồn cội để ta trở về, vun đắp và gìn giữ. Hãy chung tay bảo vệ làng quê, để nơi đây mãi là "nơi chôn rau cắt rốn", là "cội nguồn" của mỗi người con đất Việt.