BÀI 8 - VĂN BẢN THÔNG TIN - BÀI TẬP ĐỌC HIỂU - ĐỀN THÁP VẪN NGỦ YÊN

Bài 1: Những đặc điểm nào trong văn bản Đền tháp vẫn ngủ yên cho thấy đây là văn bản thông tin giới thiệu một di tích lịch sử?

Bài giải chi tiết:

Đặc điểm chính của văn bản "Đền tháp vẫn ngủ yên" thể hiện đây là văn bản thông tin giới thiệu di tích lịch sử:

Nội dung: Giới thiệu đầy đủ, chính xác về vị trí, cảnh quan, kiến trúc, lịch sử, giá trị của di tích đền tháp Ăng-co.

Bố cục: Rõ ràng, logic, chia thành các phần hợp lý.

Ngôn ngữ: Khoa học, dễ hiểu, sử dụng từ ngữ chính xác, có biện pháp tu từ, thể hiện thái độ trân trọng di tích.

Mục đích: Cung cấp thông tin, gây hứng thú, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị di tích.

Đặc điểm khác: Hình ảnh, tiêu đề, dẫn chứng cụ thể.

Bài 2: (Câu hỏi 2, SGK) Bài viết có mấy phần? Nêu nội dung chính của mỗi phần. Có thể dựa vào đâu để xác định nhanh các nội dung ấy?

Bài giải chi tiết:

Văn bản có ba phần, có thể nêu nội dung chính của mỗi phần như sau: 

- Phần sa pô (in đậm đầu văn bản): Giới thiệu chung về di tích Ăng-co. 

- Phần Thành phố bình yên. Giới thiệu về thành phố Xiêm Riệp, nơi có đền Ăng-co Vát và Ăng-co Thom.

- Phần Những ngôi đền cổ kính. Đi sâu giới thiệu về đền tháp Ăng-co – đặc điểm kiến trúc và giá trị của di sản

Bài 3: (Câu hỏi 3, SGK) Phân tích đặc điểm của văn bản thông tin giới thiệu một di tích lịch sử qua bài Đền tháp vẫn ngủ yên. Chỉ ra mối quan hệ giữa đặc điểm với mục đích của văn bản này.

Bài giải chi tiết:

Văn bản Đền tháp vẫn ngủ yên đã tập trung giới thiệu hai đặc điểm của loại văn bản này: 

a) Di tích Ăng-co là công trình xây dựng hoặc địa điểm có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học và các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia. 

b) Di tích Ăng-co gắn với danh lam thắng cảnh.

=> Mục đích của văn bản này nhằm giới thiệu những nét đặc sắc của di tích lịch sử Ăng-co nổi tiếng ở Cam-pu-chia. Có thể thấy, hai đặc điểm (a và b) nêu trên đã làm rõ được mục đích của văn bản này.

Bài 4: (Câu hỏi 4, SGK) Nhận xét và làm sáng tỏ tình cảm, thái độ của người viết qua một số câu văn và các chi tiết cụ thể trong văn bản.

Bài giải chi tiết:

Một số câu văn thể hiện tình cảm, thái độ tác giả:

+ “Tuyệt đỉnh kiến trúc Khmer chính là khu đền Ăng-co Vát. Du khách thưởng viếng thăm nơi này vào buổi chiều, khi có ánh Mặt Trời chiếu thẳng vào chính điện quay về hướng tây."

+ "Ước mơ đã thành hiện thực khi tôi được đặt chân đến kinh đô của những đền đài cổ kính để chiêm ngưỡng sự kì vĩ của tuyệt đỉnh kiến trúc Khmer, để chạm tay vào những tượng dã hàng nghìn năm tuổi và để có những khoảnh khắc lắng đọng ở xứ Chùa Tháp thanh bình."

=> Qua hai câu văn, tác giả đã thể hiện rõ ràng tình cảm, thái độ trân trọng, ngưỡng mộ, tự hào đối với di sản văn hóa Ăng-co Vát. Tác giả sử dụng ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, cùng với những cảm xúc chân thành đã mang đến cho người đọc cảm giác như được cùng tác giả trải nghiệm vẻ đẹp tráng lệ của Ăng-co Vát.

Bài 5: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

GHÉ THĂM MỘT TRONG BẢY KÌ QUAN THẾ GIỚI ĐƯỢC BẢO TỒN TỐT NHẤT

Đến thủ đô Cai-rô (Cairo), chắc chắn bạn không thể bỏ qua kim tự tháp Ghi-da (Giza) Ai Cập, công trình nhân tạo vĩ đại nhất mọi thời đại. Kim tự tháp Ghi-da, hay còn gọi là kim tự tháp Kê-ốp (Kheops), là một trong bảy kì quan thế giới cổ đại. Các khối đã được chạm khắc, tạo hình, mài nhẵn bề mặt rồi xếp chồng khít lên nhau vô cùng hoàn hảo, đạt tới độ cao 146,5 mét (do báo mòn thời gian, hiện nay còn 138,8 mét).

Mặc dù ở trên sa mạc nóng bức nhưng nhiệt độ bên trong của kim tự tháp luôn được duy trì ở mức 20 độ C, để bảo quản thi hài của các vị vua Ai Cập cổ. Trong suốt nhiều thập kỉ qua, những bí ẩn về kim tự tháp Ghi-đa đều chưa được lí giải và trở thành tâm điểm thu hút nhiều nhà khoa học cũng như khách du lịch Ai Cập đến khám phá.

Ba kim tự tháp Ku-phu (Khufu), Ka-pho (Khafre) và Men-co-ro (Menkaure) nằm thẳng hàng với ba ngôi sao tạo nên chôm Thắt lưng của O-rai-on (Orion). Đường đi xuống lòng Ghi da hưởng thăng tới sao Bắc Đẩu có tên An-pha Dra-co-nit (Alpha Draconis).

Kim tự tháp Ghi-da Ai Cập quay mặt về đúng điểm cực Bắc của Trái Đất. Đây cũng là công trình hướng về cực Bắc chuẩn xác nhất, hơn bất cứ công trình nào trên thế giới. Dù được xây dựng từ hàng nghìn năm trước, hướng của Ghi-da chi lệch điểm cực Bắc 0,05 độ. Đó là do điểm cực Bắc thay đổi theo thời gian. Vào lúc Ghi-da hoàn tất, nó hưởng đúng về điểm này. Tất cả các kim tự tháp Ai Cập cổ đều được xây dựng trên bờ tây sông Nin (Nile), nơi Mặt Trời lận và là miền đất của người chết theo truyền thuyết Ai Cập cổ.

Nếu như phải chọn ra một công trình kiến trúc vĩ đại nhất, bị ẩn nhất của con người, chắc chắn kim tự tháp sẽ là một ứng viên cực kì sáng giá. [...]

(Theo Linh Phan (tổng hợp), luhanhvietnam.com.vn, 6-2-2020)

a) Nhan đề văn bản trên cho biết thông tin gì quan trọng?

b) Nêu những thông tin chính mà văn bản mang lại cho em.

c) Kim tự tháp Ghi-da cao bao nhiêu mét? Mục đích xây kim tự tháp của người Ai Cập là gì?

d) Nội dung văn bản trên có điểm gì giống và khác với văn bản Đền tháp vẫn ngủ yên đã học ở Bài 8?

Bài giải chi tiết:

a) Nhan đề văn bản cho biết hai thông tin quan trọng:

Đây là một trong bảy kì quan thế giới.

Đây là kì quan được bảo tồn tốt nhất.

b) Những thông tin chính mà văn bản "Ghé thăm một trong bảy kì quan thế giới được bảo tồn tốt nhất" mang lại:

1. Vị trí và tên gọi:

Kim tự tháp Ghi-da (Giza) nằm ở thủ đô Cairo, Ai Cập.

Đây là một trong bảy kì quan thế giới cổ đại, còn được gọi là kim tự tháp Kê-ốp (Kheops).

2. Đặc điểm kiến trúc:

Kim tự tháp được xây dựng bằng các khối đá được chạm khắc, tạo hình, mài nhẵn bề mặt và xếp chồng khít lên nhau.

Chiều cao ban đầu là 146,5 mét, hiện nay còn 138,8 mét.

Kim tự tháp có cấu trúc đặc biệt giúp điều chỉnh nhiệt độ bên trong ở mức 20 độ C.

3. Bí ẩn và sự thu hút:

Nhiều bí ẩn về kim tự tháp Ghi-da vẫn chưa được giải mã, thu hút sự quan tâm của giới khoa học và du khách.

Vị trí của kim tự tháp có liên quan đến các chòm sao trên bầu trời.

4. Định hướng và độ chính xác:

Kim tự tháp Ghi-da quay mặt về đúng điểm cực Bắc của Trái Đất với độ chính xác cao (chỉ lệch 0,05 độ).

Đây là công trình hướng về cực Bắc chuẩn xác nhất trên thế giới.

5. Vị trí và ý nghĩa:

Tất cả các kim tự tháp Ai Cập cổ đều được xây dựng trên bờ tây sông Nin, nơi Mặt Trời lặn và tượng trưng cho miền đất của người chết theo truyền thuyết Ai Cập cổ.

6. Giá trị:

Kim tự tháp Ghi-da được đánh giá là một trong những công trình kiến trúc vĩ đại và bí ẩn nhất do con người tạo ra.

c) Kim tự tháp Ghi-da (Kê-ốp) cao 146,5 mét, nhưng hiện chỉ còn 138,8 mét do sự bào mòn của thời gian. Mục đích xây kim tự tháp của người Ai Cập là nhằm bảo quản thì hải của các vị vua Ai Cập cổ. 

d) Nội dung văn bản trên có điểm giống và khác với văn bản Đền tháp vẫn ngủ yên. 

- Giống: đều viết về di tích lịch sử nổi tiếng, cụ thể là các công trình kiến trúc - xây dựng khổng lồ, có giá trị nghệ thuật độc đáo,... 

- Khác: các thông tin về đặc điểm hai di tích lịch sử khác nhau và ở hai địa điểm khác nhau,…