BÀI 2: NHẬT KÍ, PHÓNG SỰ, HỒI KÍ

NÓI VÀ NGHE

TRÌNH BÀY VỀ SO SÁNH, ĐÁNH GIÁ HAI TÁC PHẨM KÍ

THỰC HÀNH

Câu 1: Hãy so sánh nghệ thuật trần thuật của các tác giả qua hai đoạn trích “Nhật kí Đặng Thùy Trâm” (Đặng Thùy Trâm) và “Một lít nước mắt” (Ki-tô A-ya).

Soạn rút gọn: 

- Trần thuật là việc giới thiệu, khái quát, thuyết minh, miêu tả đối với nhân vật, sự kiện, hoàn cảnh theo cách nhìn của một người trần thuật nhất định. 

- Về người kể chuyện, cả hai đoạn trích đều sử dụng ngôi kể thứ nhất, dưới điểm nhìn của nhân vật chính:

+ Trong “Nhật kí Đặng Thùy Trâm” người kể chuyện là bác sĩ Đặng Thùy Trâm. với những dòng ghi chép hàng ngày về cuộc sống nơi tuyến đầu chống Mỹ cứu nước của bác sĩ Đặng Thùy Trâm.

+ Trong “Một lít nước mắt” là nhân vật Ki-tô A-ya với những ghi chép chân thực, xúc động về suy nghĩ và cuộc sống khi chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo thoái hóa tiểu não khi mới mười năm tuổi. 

=> Họ đều là những cô gái ở tuổi đôi mươi – độ tuổi thanh xuân tràn đầy sức sống; sống trong hoàn cảnh vô cùng làm việc và có đời sống tình cảm giản dị, gắn bó sâu sắc với gia đình. 

- Sự khác nhau giữa hai nhân vật:

+ Về công việc: Thùy Trâm là bác sĩ nơi tuyến đầu cách mạng còn A-ya vẫn là học sinh trung học phổ thông.

 + Sống trong hai hoàn cảnh khác nhau nên tâm trạng của hai nhân vật cũng có sự khác biệt: Một bên là cô bác sĩ luôn nhiệt huyết; lạc quan; hết mình với lý tưởng của mình ngược lại với cô bé A-ya đau khổ, mệt mỏi khi phải chống chọi với căn bệnh quái ác. Dù vậy, A-ya vẫn có trong mình nghị lực sống mạnh mẽ. 

+ Về ước mơ: trong thời đại kháng chiến diễn ra ác liệt thì nhân vật Thùy Trâm mong muốn đánh thắng giặc Mỹ, giành độc lập tự do cho tổ quốc còn ước mơ của A-ya là được sống một cuộc sống bình thường như bao học sinh khác. 

+ Lẽ sống: Thùy Trâm có lý tưởng cao đẹp, sẵn sàng cống hiến cho đất nước, tổ quốc và A-ya có một nghị lực sống mạnh mẽ, chiến đấu chống chọi với bệnh tật.

- Thủ pháp trần thuật kết hợp kết hợp giữa kể chuyện với miêu tả, nghị luận, trữ tình được thể hiện vô cùng rõ ràng, xuyên suốt từ đầu đến cuối đoạn trích nhưng vẫn có điểm khác biệt:

+ "Nhật kí Đặng Thùy Trâm" sử dụng ngôn ngữ trang trọng, giàu cảm xúc và sâu sắc. 

+ “Một lít nước mắt” lại sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi. 

=> Thành công trong việc tạo ra những tác phẩm nhật kí xuất sắc, gây ấn tượng mạnh mẽ và tạo ra sự liên kết sâu sắc với người đọc.
- Ta thấy được việc sử dụng nghệ thuật trần thuật trong hai đoạn trích có điểm giống và khác biệt từ đó thể hiện được giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của mỗi tác phẩm.