NÓI VÀ NGHE

TRÌNH BÀY VỀ SO SÁNH, ĐÁNH GIÁ HAI TÁC PHẨM KÍ

THỰC HÀNH

Câu 1: Hãy so sánh nghệ thuật trần thuật của các tác giả qua hai đoạn trích “Nhật kí Đặng Thùy Trâm” (Đặng Thùy Trâm) và “Một lít nước mắt” (Ki-tô A-ya).

Đáp án chuẩn:

Chào thầy cô và các bạn,

Hôm nay, em xin đại diện nhóm trình bày về việc so sánh nghệ thuật trần thuật của các tác giả qua hai đoạn trích: “Nhật kí Đặng Thùy Trâm” của Đặng Thùy Trâm và “Một lít nước mắt” của Ki-tô A-ya.

Trần thuật là nghệ thuật giới thiệu, khái quát, thuyết minh và miêu tả nhân vật, sự kiện, hoàn cảnh từ góc nhìn của một người trần thuật nhất định. Để tạo ấn tượng với người đọc, mỗi tác giả cần sử dụng nhuần nhuyễn yếu tố này trong câu chuyện của mình. So sánh nghệ thuật trần thuật của các tác giả trong hai đoạn trích này giúp ta thấy rõ hơn hiệu quả nghệ thuật của mỗi tác phẩm.

Về người kể chuyện, cả hai đoạn trích đều sử dụng ngôi kể thứ nhất, từ điểm nhìn của nhân vật chính. Trong đoạn trích “Nhật kí Đặng Thùy Trâm,” người kể chuyện là bác sĩ Đặng Thùy Trâm, với những dòng ghi chép hàng ngày về cuộc sống nơi tuyến đầu chống Mỹ cứu nước. Còn trong đoạn trích “Một lít nước mắt,” nhân vật là Ki-tô A-ya, một nữ sinh trung học ở Nhật Bản, đang chống chọi với căn bệnh thoái hóa tiểu não. Cả hai tác giả đều là những cô gái ở độ tuổi đôi mươi – thời điểm tràn đầy sức sống, sống trong hoàn cảnh khó khăn và có cuộc sống tình cảm giản dị, gắn bó sâu sắc với gia đình. Dù có những điểm tương đồng, nhưng cũng có sự khác biệt rõ rệt giữa hai nhân vật.

Về công việc, Thùy Trâm là bác sĩ tuyến đầu, chữa trị cho chiến sĩ bị thương và giảng dạy lí luận y học, trong khi A-ya chỉ là học sinh trung học. Hoàn cảnh sống khác nhau dẫn đến tâm trạng của họ cũng khác biệt: Thùy Trâm luôn nhiệt huyết, lạc quan và dũng cảm với lý tưởng của mình, còn A-ya đau khổ và mệt mỏi khi chống chọi với bệnh tật, nhưng vẫn giữ được nghị lực sống mạnh mẽ. Ước mơ của Thùy Trâm là đánh thắng giặc Mỹ để giành độc lập cho tổ quốc, trong khi A-ya mong muốn sống một cuộc sống bình thường như bao học sinh khác. Mỗi người đều có một lý tưởng sống và cách thực hiện riêng: Thùy Trâm cống hiến cho đất nước, còn A-ya chiến đấu với bệnh tật.

Về thủ pháp trần thuật, cả hai tác giả đều kết hợp giữa kể chuyện, miêu tả, nghị luận và trữ tình, nhưng có những khác biệt đáng chú ý. “Nhật kí Đặng Thùy Trâm” sử dụng ngôn ngữ trang trọng, giàu cảm xúc và sâu sắc, truyền đạt những trải nghiệm và cảm xúc chân thực, thể hiện sự kiên cường và hy sinh vì tổ quốc. Ngược lại, “Một lít nước mắt” của Ki-tô A-ya sử dụng ngôn ngữ giản dị và gần gũi, chia sẻ cuộc sống hàng ngày và cuộc đấu tranh với căn bệnh một cách mộc mạc và chân thực. Dù có sự khác biệt trong phong cách trần thuật, cả hai tác giả đều tạo ra những tác phẩm nhật kí xuất sắc, gây ấn tượng mạnh mẽ và tạo sự liên kết sâu sắc với người đọc. Họ truyền đạt những thông điệp mạnh mẽ về tình yêu cuộc sống, lòng kiên trì và niềm hy vọng.

Qua việc phân tích, ta thấy rằng nghệ thuật trần thuật trong hai đoạn trích có cả sự giống và khác biệt, từ đó làm nổi bật giá trị nội dung và nghệ thuật của mỗi tác phẩm.

Bài thuyết trình của nhóm em đến đây là kết thúc. Em rất mong nhận được ý kiến góp ý từ cô và các bạn. Cảm ơn mọi người đã lắng nghe.