Soạn giáo án Toán 4 cánh diều Bài 22: Hai đường thẳng song song. Vẽ hai đường thẳng song song

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV đặt một số câu hỏi: “Em đã đi tàu hỏa bao giờ chưa?”, “Em có nhận thấy tàu hỏa luôn chạy trên hai đường cố định không? Hai đường đó có tên gọi là gì?”,…

- GV chiếu hình ảnh khởi động:

Và yêu cầu HS dự đoán liệu hai đường ray có bao giờ cắt nhau không?

- GV dẫn dắt vào bài học: “Cô trò mình sau đây sẽ cùng tìm hiểu một vị trí khác của hai đường thẳng trong “Bài 22: Hai đường thẳng song song. Vẽ hai đường thẳng song song”

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Nhận biết và biết cách vẽ hai đường thẳng song song.

b. Cách thức tiến hành:

* Nhận biết hai đường thẳng song song

- GV chiếu hình ảnh:

Và yêu cầu HS nhận xét xem hai đường thẳng trên có cắt nhau không.

→ GV giới thiệu khái quát:

Hai đường thẳng song song với nhau thì không bao giờ cắt nhau.

* Vẽ hai đường thẳng song song

- GV yêu cầu HS đọc mẫu của BT3, thảo luận cách vẽ đường thẳng theo yêu cầu.

Mẫu: Vẽ đường thẳng CD đi qua điểm E và song song với đường thẳng AB.

- GV cho một vài nhóm chia sẻ.

- GV hướng dẫn cụ thể từng bước như nêu trong sách:

+ Bước 1: Đặt ê ke sao cho một cạnh của ê ke nằm trên đường thẳng AB, cạnh còn lại đi qua E, trên đó chọn điểm M.

+ Bước 2: Kẻ đường thẳng EM.

+ Bước 3: Đặt ê ke sao cho một cạnh của ê ke nằm trên đường thẳng EM. Trên cạnh còn lại đi qua E, trên đó chọn điểm D.

+ Bước 4: Dùng thước thẳng kẻ đường thẳng ED. Ta được đường thẳng CD đi qua điểm E và song song với đường thẳng AB.

C. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu:

- Nhận biết được hai đường thẳng song song.

- Thực hành vẽ hai đường thẳng song song.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Nêu các cặp đường thẳng song song với nhau, các cặp đường thẳng không song song với nhau trong mỗi hình dưới đây:

- GV cho HS làm bài cá nhân, quan sát và chỉ ra các cặp đường thẳng song song, các cặp đường thẳng không song song với nhau.

- GV mời một số HS trình bày kết quả trước lớp.

- GV chú ý cho HS giải thích làm sao biết được hai đường thẳng song song với nhau, hai đường thẳng không song song với nhau.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Trong hình bên, hãy gọi tên:

a) Những cặp cạnh song song với nhau.

b) Những cặp cạnh vuông góc với nhau.

- GV cho HS hoạt động cặp đôi, một bạn chỉ vào hình vẽ, yêu cầu bạn còn lại nêu tên các cặp cạnh song song với nhau, các cặp cạnh vuông góc với nhau có trong hình đó.

- GV mời một vài nhóm chia sẻ kết quả trước lớp.

- GV cho lớp nhận xét, chữa bài.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT3

Thực hành vẽ đường thẳng song song (theo mẫu).

Vẽ đường thẳng đi qua điểm A và song song với đường thẳng BC trong mỗi trường hợp sau:

- GV cho HS hoạt động cặp đôi.

- GV cho HS thực hành trên phiếu học tập, vẽ đường thẳng ED đi qua điểm A và song song với đường thẳng BC cho trước theo các trường hợp như đã nêu trong sách. Một bạn nhắc lại cách vẽ, một bạn nêu cách vẽ, luân phiên nhau hoàn thành bài tập.

- GV cho HS chia sẻ sản phẩm trước lớp, nêu cách vẽ của mình.

- GV cho lớp nhận xét, đánh giá.

Nhiệm vụ 4: Hoàn thành BT4

Cho hình tam giác ABC có góc đỉnh A là góc vuông. Nói cách vẽ:

a) Đường thẳng BX đi qua đỉnh B và song song với cạnh AC.

b) Đường thẳng CY đi qua đỉnh C và song song với cạnh AB.

- GV cho HS hoạt động cặp đôi, thảo luận để sử dụng ê ke tìm ra cách vẽ theo đường thẳng theo yêu cầu.

- GV có thể làm mẫu câu a và yêu cầu HS hoàn thành câu b.

Mẫu câu a: Đặt ê ke sao cho một cạnh của ê ke nằm trên đường thẳng AB, cạnh còn lại đi qua B, trên đó kẻ đường thẳng BX. Ta được đường thẳng BX đi qua đỉnh B và song song với cạnh AC.

- GV mời 1 HS lên bảng thực hiện vẽ câu b và nêu cách vẽ.

- GV nhận xét, chữa bài.

Nhiệm vụ 5: Hoàn thành BT5

Dưới đây là lược đồ một số đường phố ở Thành phố Hồ Chí Minh. Em hãy quan sát lược đồ và cho biết:

a) Hai đường phố nào song song với nhau.

b) Hải đang ở Công viên 30 – 4, bạn ấy muốn đi tới Dinh Thống Nhất thì có thể đi theo những đường phố nào trên lược đồ này.

- GV cho HS hoạt động nhóm 4 người:

+ Liệt kê các đường phố song song có trong sơ đồ (lưu ý chỉ xét đối với những đường phố có tên).

+ Xác định vị trí của bạn Hải, HS nêu các cách khác nhau để từ đó đi tới Dinh Thống Nhất.

- GV cho một vài nhóm chia sẻ kết quả trước lớp.

- GV tổ chức nhận xét, đánh giá và lưu ý HS về nhà liên hệ xem trên đường từ nhà tới trường hay ngược lại có những đường phố nào song song với nhau.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, TRẢI NGHIỆM

a. Mục tiêu:

- Quan sát hình vẽ và dự đoán hai đường thẳng song song.

- Liên hệ hai đường thẳng song song với nhau trong thực tế.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT6

a) Quan sát hình vẽ rồi nêu nhận xét:

b) Hãy chỉ ra hình ảnh của hai đường thẳng song song với nhau có trong thực tế mà em biết.

- GV cho HS làm bài cá nhân, liên hệ với tình huống như nêu trong hình vẽ.

- GV gợi ý để HS có thể liên hệ với một vài tình huống khác.

- GV mời một số HS chia sẻ kết quả.

- GV nhận xét.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Hoàn thành bài tập trong SBT.

- Đọc và chuẩn bị trước Bài 23 – Luyện tập chung

- HS chia sẻ trải nghiệm của mình., cả lớp chú ý nghe. 

- HS lắng nghe và phát biểu dự đoán của mình.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS suy nghĩ, và nêu nhận xét.

- HS lắng nghe, tiếp thu kiến thức.

- HS lắng nghe, tiếp thu kiến thức.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

+ Cặp đường thẳng song song với nhau: hình b, hình d.

+ Cặp đường thẳng không song song với nhau: hình a, hình c.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) Những cặp cạnh song song với nhau: GI và MK; GM và IK.

b) Những cặp cạnh vuông góc với nhau: GI và GM; IG và IK; KI và KM; MK và MG; HG và HI.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

b) Đặt ê ke sao cho một cạnh của ê ke nằm trên đường thẳng AC, cạnh còn lại đi qua C, trên đó kẻ đường thẳng CY. Ta được đường thẳng CY đi qua đỉnh C và song song với cạnh AB.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) Hai đường phố song song là:

+ Đường Pasteur song song với đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa.

+ Đường Lê Duẩn song song với đường Hàn Thuyên.

+ Đường Hàn Thuyên song song với đường Nguyễn Du.

+ Đường Lê Duẩn song song với đường Nguyễn Du.

b) Bạn Hải có thể:

+ Cách 1: Đi thẳng đường Lê Duẩn, tới Dinh Thống Nhất (đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa).

+ Cách 2: Đi đường Pasteur, chọn một trong hai đường Hàn Thuyên hoặc Nguyễn Du để đi, tới Dinh Thống Nhất (đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa).

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) + Cánh cửa trùng với hai cạnh góc vuông của ê ke nên không bị lệch.

+ Bức tranh bên trái bị lệch; bức tranh bên phải được đỡ bởi hai thước thẳng song song với nhau.

b) Các thanh ngang của cầu thang hoặc của cửa sổ.

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu và rút kinh nghiệm

- HS chú ý nghe, quan sát bảng và ghi vở.