Soạn giáo án Toán 4 cánh diều Bài 20: Đơn vị đo góc. Độ (°)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú, kích thích sự tò mò của HS trước khi vào bài học.

b. Cách thức tiến hành:

- GV tổ chức trò chơi “Tạo góc đúng và nhanh”

+ GV đọc tên một góc bất kì, HS dùng hai bàn tay để tạo góc.

+ GV tuyên dương HS làm tốt.

- GV yêu cầu HS nêu lại nhận biết các góc nhọn, góc vuông, góc tù, góc bẹt. Sau đó, GV có thể vẽ góc bất kì lên bảng, có tên các đỉnh và yêu cầu HS nhận dạng và gọi tên được các góc, đỉnh, cạnh.

- GV chiếu hình ảnh khởi động:

- GV đặt câu hỏi gợi mở: “Trong những góc này, góc nào lớn hơn góc vuông, góc nào bé hơn góc vuông?”

- GV dẫn dắt vào bài học: “Vậy làm thế nào để biết được góc nào lớn hơn, góc nào bé hơn mà không phải dùng ê ke? Cô trò mình sau đây sẽ cùng tìm được cách đo độ lớn các góc đó trong “Bài 20: Đơn vị đo góc. Độ ( )”

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Làm quen với thước đo góc, thực hiện đo được một số góc đơn giản. Đọc được số đo của một góc theo đơn vị độ.

b. Cách thức tiến hành:

- GV vẽ một góc lên bảng, và yêu cầu HS gọi được tên góc.

GV vạch đường cong từ cạnh này đến cạnh kia và giới thiệu về độ lớn của góc.

Hoặc GV chiếu hình ảnh:

Và giới thiệu: Đường vòng cung màu đỏ biểu thị cho độ lớn của góc.

- GV giới thiệu về thước đo góc và cách sử dụng:

+ GV cho HS lấy ra từ bộ đồ dùng thước đo góc và giới thiệu về thước đo góc.

Thước đo góc có dạng một nửa hình tròn, có các vạch nửa hình tròn nhỏ và lớn, các vạch kẻ và có các số kèm theo từ 0 đến 180 (gắn với vạch nửa hình tròn nhỏ tính từ phải sang) và ngược lại (gắn với nửa hình tròn lớn tính từ trái sang).

+ GV giới thiệu đơn vị đo góc được dùng là độ, kí hiệu là , đọc là độ.

+ GV giới thiệu: Người ta chia một góc vuông thành 90 phần bằng nhau, mỗi phần là một độ, một độ kí hiệu là 1 . GV chỉ vào mỗi vạch ngắn trên thước đo góc, ứng với 1 độ. Các số ở trên thước cho ta biết số đo góc nào đó với đơn vị độ (ví dụ 90  - chín mươi độ hay 180  - một trăm tám mươi độ). Như thế, mỗi góc có một số đo. Số đo của góc vuông là 90  và số đo của góc bẹt là 180 .

- GV hướng dẫn HS sử dụng thước đo góc theo các bước trong SGK.

C. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu:

- Sử dụng thước đo góc để xác định số đo các góc.

- Xác định góc được tạo bởi kim giờ và kim phút.

b. Cách thức tiến hành

Nhiệm vụ 1: Hoàn thành BT1

Sử dụng thước đo góc để xác định số đo của các góc sau:

Nhận xét:

- Góc nhọn là góc có số đo bé hơn 90 , góc tù là góc có số đo lớn hơn 90 , góc bẹt là góc có số đo bằng 180 .

- Góc nào có số đo lớn hơn thì lớn hơn.

- GV cho HS làm bài cá nhân, quan sát hình minh họa.

- GV mời 1 HS đọc và làm mẫu trên bảng, hướng dẫn cụ thể để HS nắm được cách dùng thước đo góc để đo.

- GV có thể lưu ý cho HS các vị trí đặt thước với đỉnh, cạnh của góc, cách đọc số đo góc. 

- GV mời một số HS trình bày kết quả.

- GV nhận xét, chữa bài.

Nhiệm vụ 2: Hoàn thành BT2

Dùng thước đo góc để đo các góc dưới đây và ghi lại số đo:

- GV cho HS hoạt động cặp đôi, đọc số đo của các góc đã cho trong hình.

- GV hướng dẫn lại cách đo góc:

+ Đặt thước đo góc sao cho tâm của thước trùng với đỉnh của góc. Vạch 0 của thước nằm trên một cạnh của góc.

+ Xác định xem cạnh còn lại đi qua vạch chia độ nào thì đó chính là số đo của góc.

- GV cho một vài nhóm chia sẻ kết quả trước lớp.

- GV cho lớp nhận xét, lưu ý giải thích cách đo góc và đọc số đo góc.

Nhiệm vụ 3: Hoàn thành BT3

Tại mỗi thời điểm xem đồng hồ thì kim giờ và kim phút tạo thành một góc.

a) Theo em, tại mỗi thời điểm: lúc 3 giờ, lúc 6 giờ, lúc 9 giờ thì góc giữa hai kim đó có số đo lần lượt bằng bao nhiêu?

b) Chỉ ra ba vị trí mà góc giữa hai kim là góc nhọn, góc tù.

- GV cho HS làm bài cá nhân.

- GV có thể thiết kế phiếu học tập để HS làm trên phiếu.

Ví dụ:

+ Lúc 3 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo bằng …, là góc …

+ Lúc 6 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo bằng …, là góc …

+ Lúc 9 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo bằng …, là góc …

+ Những thời điểm mà góc giữa hai kim đồng hồ là góc vuông: …

+ Những thời điểm mà góc giữa hai kim đồng hồ là góc nhọn: …

+ Những thời điểm mà góc giữa hai kim đồng hồ là góc tù: …

- GV mời một số HS chia sẻ kết quả với cả lớp, có thể dùng mô hình đồng hồ để xoay các kim, giải thích cho cách làm của mình.

- GV nhận xét.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, TRẢI NGHIỆM

a. Mục tiêu: Liên hệ hình ảnh góc trong thực tế, đo và nêu số đo góc của vật.

b. Cách thức tiến hành

Hoàn thành BT4

Trong thực tế, người ta thiết kế nhiều vật dụng có thể điều chỉnh được góc để phù hợp với các mục đích khác nhau. Em hãy đo và nêu số đo góc trong mỗi trường hợp sau:

- GV cho HS làm bài cá nhân, đọc nội dung bài tập, thực hành đo góc rồi chia sẻ với cả lớp về kết quả.

- GV nhận xét.

- GV có thể cho HS liên hệ với một số hình ảnh khác có trong thực tế.

Ví dụ: Kệ kẹp sách.

* CỦNG CỐ

- GV nhận xét, tóm tắt lại những nội dung chính của bài học.

- GV nhận xét, đánh giá sự tham gia của HS trong giờ học, khen ngợi những HS tích cực; nhắc nhở, động viên những HS còn chưa tích cực, nhút nhát.

* DẶN DÒ

- Ôn tập kiến thức đã học.

- Hoàn thành bài tập trong SBT.

- Đọc và chuẩn bị trước Bài 21 – Hai đường thẳng vuông góc. Vẽ hai đường thẳng vuông góc

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- HS suy nghĩ, trả lời.

Trả lời:

Góc nhọn bé hơn góc vuông, góc tù, góc bẹt lớn hơn góc vuông.

- HS chú ý nghe, hình thành động cơ học tập.

- HS thực hiện theo yêu cầu.

- HS lắng nghe, tiếp thu kiến thức.

- HS thực hành đo góc theo hướng dẫn.

- HS ghi vở, tiếp thu kiến thức.

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

+ Góc đỉnh M, cạnh MN, MP có số đo là 60 .

+ Góc đỉnh D, cạnh DC, DE có số đo là 120 .

+ Góc đỉnh O, cạnh OA, OB có số đo là 90 .

+ Góc đỉnh H, cạnh HK, HG có số đo là 180 .

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

+ Góc đỉnh H, cạnh HG, HI có số đo là 60 .

+ Góc đỉnh L, cạnh LK, LM có số đo là 120 .

+ Góc đỉnh Y, cạnh YX, YZ có số đo là 180 .

+ Góc đỉnh Q, cạnh QP, QR có số đo là 90 .

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

a) + Tại thời điểm lúc 3 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo là 90 .

+ Tại thời điểm lúc 6 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo là 180 .

+ Tại thời điểm lúc 9 giờ, góc giữa kim giờ và kim phút có số đo là 90 .

b) Ba vị trí mà góc giữa hai kim là góc nhọn: đồng hồ chỉ 1 giờ, đồng hồ chỉ 2 giờ, đồng hồ chỉ 10 giờ,…

Ba vị trí mà góc giữa hai kim là góc tù: đồng hồ chỉ 4 giờ, đồng hồ chỉ 5 giờ, đồng hồ chỉ 8 giờ,…

- HS hoàn thành bài theo yêu cầu.

- Kết quả:

Hai góc cần đo có số đo góc đều bằng 60 .

- HS chú ý lắng nghe, tiếp thu và rút kinh nghiệm

- HS chú ý nghe, quan sát bảng và ghi vở.