BÀI 5: VĂN BẢN THÔNG TIN

THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU:

NHỮNG NÉT ĐẶC SẮC TRÊN “ĐẤT VẬT” BẮC GIANG

CÂU HỎI ĐỌC HIỂU:

Câu 1: “Sới vật” là gì? Ý nghĩa của sới vật hình tròn đặt trước sân đình hình vuông là gì?

Đáp án chuẩn:

“Sới vật” là sàn đấu vật, hình tròn đặt trước sân đình hình vuông, tượng trưng cho trời và đất, âm dương hòa hợp. Các đô vật nam tượng trưng cho phần dương, thể hiện mong muốn mùa màng bội thu.

Câu 2: Nghi thức “xe đài” ở hội vật Bắc Giang có gì đặc sắc?

Đáp án chuẩn:

Hội vật ở mỗi vùng đều có động tác “xe đài” đặc trưng. Ở hội vật Bắc Giang, đô vật “xe đài” theo các tư thế như “đại bàng tung cánh”, “sư tử vờn cầu” hoặc uốn lượn như “dòng sông Cầu” và “dòng sông Thương”. Các tư thế xe đài gắn bó mật thiết với phong tục và địa lý của vùng đất.

Câu 3: Mục đích của keo vật thờ là gì?

Đáp án chuẩn:

Keo vật thờ là hoạt động tâm linh báo cáo với thần linh về hội vật và gửi nguyện ước về mùa màng bội thu. Đồng thời, nó thể hiện nét đẹp của môn vật qua các động tác chậm rãi, giúp khán giả thấy rõ giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc.

CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Nhan đề Những nét đặc sắc trên “đất vật” Bắc Giang cho người đọc biết gì về nội dung chính được nói tới trong văn bản? Em hãy phân biệt “sới vật” và “hội vật”.

Đáp án chuẩn:

1. Nhan đề "Những nét đặc sắc trên 'đất vật' Bắc Giang" cho người đọc biết rằng nội dung chính của văn bản sẽ nói về hội vật tại Bắc Giang với các hoạt động độc đáo.
2. Phân biệt “sới vật” và “hội vật”:

• “Sới vật” là sàn đấu hình tròn đặt trước sân đình, dùng để diễn ra các keo vật.
• “Hội vật” là một lễ hội bao gồm phần nghi thức như “keo vật thờ” và các keo vật thi đấu, thu hút nhiều khán giả.

Câu 2: Theo văn bản, để tổ chức một hội vật, cần chuẩn bị và tiến hành những nghi lễ, nghi thức nào?

Đáp án chuẩn:

Để tổ chức một hội vật, cần chuẩn bị hai đô vật có tiếng trong vùng, vừa tài giỏi vừa đức độ để thực hiện keo vật thờ. Keo vật thờ là phần nghi lễ mở đầu cho hội vật.

Câu 3: “Keo vật thờ” diễn ra theo trình tự như thế nào và có những quy tắc gì?

Đáp án chuẩn:

Keo vật thờ diễn ra như sau:

+ Giới thiệu hai đô vật trang trọng.

+ Trống chầu vang lần một, đô vật vào tư thế quỳ vai sánh, tay chắp sườn.

+ Trống chầu vang lần hai, đô vật khom lưng bái tổ, tiến ba bước rồi lùi ba bước.

+ Trống chầu vang lần ba, đô vật thực hiện nghi thức xe đài đặc trưng.

+ Keo vật thờ chính thức diễn ra với các miếng đánh chậm rãi, đẹp mắt.

+ Kết thúc, cả hai cùng thua.

Câu 4: Văn bản mang lại cho em những hiểu biết gì về hội vật? Hãy nêu một hoạt động hội thi truyền thống ở quê hương em hoặc các vùng miền khác có hình thức tương tự như hoạt động hội vật ở Bắc Giang.

Đáp án chuẩn: 

Văn bản giúp em hiểu về "sới vật" – sàn đấu keo vật với ý nghĩa văn hóa âm dương đất trời, và quy trình keo vật thờ kết nối tâm linh, truyền tải văn hóa truyền thống. Ở Thanh Hóa, vào Tết, đồng bào Mường, Thái tổ chức lễ hội tung còn, nơi trọng tài cao niên làm lễ cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Sau lễ, các đội thi tung còn trong trang phục truyền thống trên bãi cỏ.