BÀI 7: THƠ

ĐỌC HIỂU: MÂY VÀ SÓNG

CHUẨN BỊ

- Thông tin về nhà thơ Ta-go:

+ Tên: Ra-bin-đra-nát Ta-go (Rabindranath Tagore)

+ Năm sinh – năm mất: 1861 – 1941

+ Quê quán: Ấn Độ

+ Là danh nhân văn hóa, nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ. Thơ ông chan chứa tình yêu đất nước, con người, cuộc sống,...

+ Các tác phẩm tiêu biểu: Thơ Dâng, Người làm vườn, Những con chim bay lạc, Mùa hái quả, … 

CÂU HỎI ĐỌC HIỂU

Câu 1: Những hình ảnh thiên nhiên nào được nhắc đến trong toàn bộ bài thơ?

Đáp án chuẩn:

Mây, sóng, bình minh vàng, vầng trăng bạc, hoàng hôn.

Câu 2: Chú ý lời nói của em bé sau lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng”.

Đáp án chuẩn:

 “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”

CÂU HỎI SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Về hình thức, văn bản Mây và sóng có gì khác so với các văn bản thơ em đã học ở Bài 2 trong sách Ngữ văn 7, tập một? Bài thơ có sự kết hợp của những phương thức biểu đạt nào (tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh,...)?

Đáp án chuẩn:

Bài thơ được viết theo hình thức thơ văn xuôi, tức là thơ viết dưới dạng văn xuôi, khác với thơ truyền thống phân dòng và nhịp điệu. Thơ văn xuôi không bị ràng buộc bởi luật thơ hay phân dòng như thơ tự do. Nó có cấu tứ độc đáo và hình ảnh mới lạ, thường sử dụng hình ảnh ngụ ý, tượng trưng, và nghịch lý để bộc lộ tình cảm và khơi gợi suy tư triết lý. Đặc điểm của thơ văn xuôi là sự tự do trong cách biểu đạt.

Bài thơ kết hợp các phương thức biểu cảm, tự sự, và miêu tả.

Câu 2: Bài thơ có thể chia làm hai phần (phần 1: từ đầu đến “bầu trời xanh thẳm”; phần 2: còn lại). Em hãy chỉ ra những nét giống nhau và khác nhau của hai phần đó về số dòng, hình ảnh, cách tổ chức mỗi phần.

Đáp án chuẩn:

Câu 3: Cuộc vui chơi của những người “trên mây” và “trong sóng” hấp dẫn ở chỗ nào? Tại sao em bé không tham gia những cuộc vui chơi đó?

Đáp án chuẩn:

Cuộc vui của những người “trên mây” và “trong sóng” hấp dẫn với em bé vì lời kể của họ hợp với tâm lý ham chơi của trẻ con, dễ bị lôi cuốn bởi điều mới mẻ. Em bé không tham gia vì không muốn rời xa mẹ và không muốn mẹ lo buồn, thể hiện tình yêu thương mẹ.

Câu 4: Theo em, vì sao những trò chơi do em bé tạo ra lại “thú vị” và “hay hơn”?

Đáp án chuẩn:

Những trò chơi do em bé tạo ra “thú vị” và “hay hơn” vì có “mây” (em là mây) và “trăng” (mẹ), cùng sống dưới một “mái nhà” (được mẹ ôm ấp, ánh sáng dịu dàng từ mẹ), và không chỉ có “sóng” (em là sóng) mà còn có “bến bờ kì lạ” (mẹ, bao dung và rộng mở). Em không rời mẹ mà được “lăn mãi” và “cười vang vỡ tan vào lòng mẹ”. Tình yêu mẹ đã thắng lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng”.

Câu 5: Những hình ảnh thiên nhiên được nhắc tới trong các trò chơi của em bé có đặc điểm như thế nào? Qua đó, nhà thơ muốn thể hiện điều gì?

Đáp án chuẩn:

- Những hình ảnh thiên nhiên được nhắc tới trong các trò chơi của em bé vô cùng mơ mộng. Những hình ảnh đó được em bé tưởng tượng ra nên càng đẹp đẽ, lung linh, kì ảo. Song, chúng cũng rất chân thực và hài hòa với nhau.

- Qua đó, nhà thơ muốn nhấn mạnh trí tưởng tượng phong phú và sự ngây thơ, hồn nhiên nhưng không kém phần sâu sắc của em bé.

Câu 6: Theo em, qua bài thơ, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì?

Đáp án chuẩn:

Thông điệp

+ Ca ngợi tình mẹ con.

+ Con người trong cuộc sống vẫn thường gặp những cám dỗ. Muốn khước từ chúng cần có những điểm tựa vững chắc như tình mẫu tử.

+ Trí tưởng tượng của tuổi thơ vô cùng phong phú nhưng hạnh phúc không phải là những thứ xa xôi, bí ẩn do ai ban cho mà ở ngay trên trần thế và do chính con người tạo nên.

+ Mối quan hệ giữa tình yêu và sự sáng tạo.