VĂN BẢN: DƯỚI BÓNG HOÀNG LAN

Câu 1: Với cảnh vật xung quanh và với những người thân yêu, kỉ niệm nào mỗi khi nhớ lại, bạn thấy thật ấm áp, dễ chịu? Nếu được yêu cầu kể lại, bạn sẽ kể như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Kỉ niệm mỗi khi nhớ lại tôi thấy thật ấm áp dễ chịu là đêm giao thừa, gia đình tôi quây quần đón năm mới. 

- Em sẽ kể về không gian, thời tiết lúc đó, cử chỉ, hành động của mọi người.

Câu 2: Đã bao giờ bạn có nhu cầu được sống chậm lại để cảm nhận sâu sắc hơn ý nghĩa của những điều vốn rất bình dị hằng ngày?

Đáp án chuẩn:

Em đã từng có nhu cầu được sống chậm lại để cảm nhận sâu sắc hơn ý nghĩa của những điều vốn rất bình dị hằng ngày.

Câu 1: Chi tiết nào ở phần kết giúp bạn dự đoán sự tiến triển tình cảm giữa Thanh và Nga?

Đáp án chuẩn:

Thanh sung sướng khi nghĩ đến nơi mình có thể trở về sau những ngày làm việc và biết rằng Nga vẫn luôn đợi mình.

Câu 1: Câu chuyện được kể bằng lời của người kể chuyện ngôi thứ mấy? Ngôi kể ấy có nhất quán từ đầu đến cuối câu chuyện không?

Đáp án chuẩn:

- Ngôi kể chuyện thứ ba.

- Ngôi kể ấy nhất quán từ đầu đến cuối câu chuyện.

Câu 2: Hình ảnh thiên nhiên, con người, cảnh sinh hoạt,... hiện ra qua đôi mắt của nhân vật nào? Việc chọn điểm nhìn như vậy có ý nghĩa gì?

Đáp án chuẩn:

- Đôi mắt của nhân vật người kể chuyện ngôi thứ ba có sự song trùng với nhân vật Thanh.

- Ý nghĩa: khiến cho câu chuyện và khung cảnh trở nên khách quan hơn.

Câu 3: Lời đối thoại giữa bà và Thanh trong phần đầu của tác phẩm chủ yếu xoay quanh những chuyện gì? Tình cảm của các nhân vật bộc lộ như thế nào qua những lời đối thoại đó?

Đáp án chuẩn:

Những chuyện xảy ra trong thời gian Thanh vắng nhà, về tình trạng sức khỏe của bà và những lời hỏi han ân cần, những lời quan tâm bà nói với anh.

Câu 4: Phân tích những biểu hiện tình cảm giữa Nga và Thanh được khắc họa trong tác phẩm.

Đáp án chuẩn:

- Hành động: Nga giúp bà nấu cơm, Thanh vội ra gặp Nga; dắt tay Nga ra vườn để tìm hoa hoàng lan; Nga thường nhặt hoa hoàng lan khi Thanh vắng; Thanh mời Nga ăn cơm.

- Lời nói: Nhẹ nhàng thể hiện nỗi nhớ của Nga.

- Tâm trạng của Thanh: Nửa buồn nửa vui.

- Suy nghĩ: Thanh biết mình có nơi để về sau khi làm việc và Nga vẫn chờ đợi.

Câu 5: Trong Dưới bóng hoàng lan, nghệ thuật viết truyện của Thạch Lam biểu hiện rõ nhất qua cốt truyện, nhân vật hay lời kể? Hãy phân tích một trong ba yếu tố đó.

Đáp án chuẩn:

- Nghệ thuật viết truyện biểu hiện rõ nhất qua lời kể. 

- Lời kể trong tác phẩm rất giàu chất thơ, cụ thể là qua nhịp điệu và những hình ảnh thiên nhiên với cảm nhận vô cùng tinh tế.

Câu 6: Theo bạn, nhan đề Dưới bóng hoàng lan có ý nghĩa gì?

Đáp án chuẩn:

- Gợi sự tò mò của người đọc về nội dung câu chuyện liên quan đến cây hoàng lan.

- Nói đến nhân chứng cho tình cảm giữa Thanh và Nga.

Câu 7: Cảnh nào được miêu tả trong truyện gợi cho bạn nghĩ đến một bức tranh đẹp? Nếu cần chọn một cảnh để vẽ minh họa, bạn sẽ chọn cảnh nào? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

- Cảnh Thanh dắt tay Nga đến chỗ cây hoàng lan.

- E sẽ chọn một trong những cảnh sau:

+ Thanh dắt tay Nga đến chỗ cây hoàng lan.

+ Thanh níu cành hoàng lan cho Nga hái.

+ Thanh ở trong nhà nhìn ngắm cây hoàng lan ở ngoài vườn.

Câu 8: Nhà thơ Thế Lữ cảm nhận: Dưới bóng hoàng lan là tác phẩm "nhân từ như một lời yên ủi" (Thạch Lam - Về tác gia và tác phẩm, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2003, tr.147). Từ gợi ý đó, bạn hãy phân tích tình cảm của tác giả đối với con người và cuộc sống được thể hiện qua tác phẩm.

Đáp án chuẩn:

- Sự bao dung với con người

- Yêu mến tình cảm lứa đôi, tình cảm gia đình.

- Yêu thiên nhiên, cảm nhận thiên nhiên sâu sắc, chậm rãi.

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích tâm trạng nhân vật Thanh ở đoạn cuối của phần kết truyện.

Đáp án chuẩn:

Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam là một truyện ngắn đậm chất thơ với cốt truyện đơn giản. Điểm nhấn của tác phẩm là tâm trạng và cảm nhận của nhân vật Thanh. Cuối truyện, Thanh vừa buồn vì phải rời xa những người yêu thương, vừa vui vì sẽ sớm trở về và biết rằng Nga vẫn chờ đợi. Những cảm xúc nhẹ nhàng và tươi tắn của Thanh kết thúc tác phẩm, để lại cho người đọc hy vọng về tình cảm giữa Thanh và Nga.