VĂN BẢN: PHỤC HỒI TẦNG OZONE: THÀNH CÔNG HIẾM HOI CỦA NỖ LỰC TOÀN CẦU

Câu 1: Bạn có hay theo dõi tin tức không? Bạn thường theo dõi tin tức trên những kênh truyền thông nào và quan tâm đến những gì khi tiếp nhận tin tức?

Đáp án chuẩn:

- Em có hay theo dõi tin tức. 

- Em thường theo dõi tin tức thông tin qua bản tin thời sự của VTV, qua Facebook. - Khi tiếp nhận tin tức, em quan tâm đến độ xác thực của thông tin.

Câu 2: Bạn biết gì về tầng ozone và đã bao giờ nghe về việc tầng ozone bị thủng?

Đáp án chuẩn:

Tầng Ozone là một lớp sâu trong tầng bình lưu của Trái Đất, chúng hấp thụ hết 97-99% tia cực tím có hại từ ánh sáng Mặt Trời

Câu 1: Nhan đề và những thông tin trong phần sa-pô của văn bản có gì đáng chú ý?

Đáp án chuẩn:

Nhan đề và những thông tin trong phần sa-pô của văn bản đã khái quát được nội dung và vấn đề chính của văn bản.

Câu 2: Hai nhà khoa học Mô-li-nơ và Rao-lân đã phát hiện sự thật gì về chất CFC?

Đáp án chuẩn:

- Ở thượng tầng khí quyển, các phân tử khí CFC bị phân hủy dưới tia UV. 

- Sau đó, mỗi nguyên tử Cl tự do sẽ "cướp lấy" một nguyên tử O, khiến O3 (khí ozone) nay chỉ còn là O2 (khí oxygen), tức là "bào" lớp ozone.

Câu 3: Những tổn hại to lớn mà chất CFC gây ra đối với tầng ozone đã được diễn giải như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Nhóm nhà hóa học khí quyển do bà Xu-đần Xô-lơ-mơn (Susan Solomon) dẫn đầu cuộc thám hiểm ở Nam Cực để tìm câu trả lời. Câu trả lời hoàn toàn giống với kết quả nghiên cứu trước đó của Mô-li-nơ và Rao-lân vào năm 1974.

Câu 4: Liên hợp quốc đã có những nỗ lực gì nhằm xóa sổ các hóa chất có hại cho tầng ozone?

Đáp án chuẩn:

- Đàm phán về một hiệp ước xóa sổ các hóa chất có hại cho tầng ozone - chủ yếu là CFC.

- Đưa ra nghị định thư Mông-tơ-rê-an có hiệu lực từ năm 1989.

Câu 5: Những nhân tố nào làm nên thành công của nỗ lực hồi phục tầng ozone?

Đáp án chuẩn:

- Những cá nhân cụ thể đã "kích hoạt" quá trình thay đổi quỹ đạo của nhân loại.

- Công chúng, sự đồng thuận của quốc tế và hành động nhất quán toàn cầu.

Câu 1: Thông tin chính của văn bản là gì? Đó là thông tin khoa học hay thông tin thời sự chính trị? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

- Thông tin chính: tác nhân bào mòn tầng ozone và thành công trong việc phục hồi tầng ozone.

- Đây là thông tin thời sự chính trị, nhằm nêu rõ nỗ lực toàn cầu để bảo vệ cuộc sống trên Trái Đất.

Câu 2: Hãy nhận xét về cách đặt nhan đề và cách triển khai nội dung của văn bản.

Đáp án chuẩn:

- Nhan đề đã nêu được mục đích và nội dung chính của văn bản.

- Cách triển khai nội dung thể hiện được sự lô-gíc, có tính dẫn dắt: 

+ Đi theo mạch thời gian, nêu sự phát hiện tầng ozone đang bị bào mòn cho đến sự xác nhận về tầng ozone đang bị đe dọa

+ Sau đó tác giả bài viết nêu sự vào cuộc của Liên hợp quốc và nỗ lực của toàn cầu; cuối cùng nêu kết quả của nỗ lực đó.

Câu 3: Theo bạn, ngôn ngữ của văn bản này đã đáp ứng được những yêu cầu nào của một bản tin? Bạn có đồng tình khi người đưa tin coi nhà nghiên cứu khoa học là "thám tử", "tuyến phòng thủ", và nỗ lực phục hồi tầng ozone là "cuộc chiến"?

Đáp án chuẩn:

- Ngôn ngữ của bản tin đáp ứng các yêu cầu: nội dung sự kiện cập nhật, thông tin xác thực, ngắn gọn, sáng rõ, đơn giản, và hình thức bài báo.

- Đồng tình với việc coi nhà nghiên cứu là "thám tử" và "tuyến phòng thủ" vì họ tìm tòi và bảo vệ thế giới.

- Đồng ý việc coi nỗ lực phục hồi tầng ozone là "cuộc chiến" vì loại bỏ CFC và kêu gọi toàn cầu là thách thức lớn.

Câu 4: Hãy đánh giá tính hiệu quả của việc đưa phương tiện phi ngôn ngữ vào văn bản.

Đáp án chuẩn:

Làm cho văn bản trở nên trực quan, sinh động, giúp người đọc dễ hình dung được tình trạng của tầng ozone theo thời gian.

Câu 5: Nêu quan điểm chính của tác giả bài viết. Hãy bàn luận về quan điểm ấy.

Đáp án chuẩn:

- Quan điểm chính: Thành công trong phục hồi tầng ozone cho thấy vai trò của cá nhân cụ thể, nhưng sự đồng thuận và hành động toàn cầu mới là yếu tố quan trọng.

- Quan điểm của tác giả đúng, vì chỉ có cá nhân không đủ; sự hưởng ứng toàn cầu và sức mạnh tập thể mới đảm bảo thành công.

Câu 6: Hãy tìm hiểu một số vấn đề trên thế giới hiện nay cần đến những nỗ lực toàn cầu và chỉ ra những lí do dẫn

Đáp án chuẩn:

Vấn đề ngăn chặn COVID-19 hiện nay đã có những thành công nhờ nỗ lực toàn cầu như: truyền thông, nghiên cứu y tế và vắc-xin (vaccine), các biện pháp phòng tránh, chữa bệnh.

Câu 7: Từ hai văn bản Phục hồi tầng ozone: Thành công hiếm hoi của nỗ lực toàn cầu (Lê My) và Sự sống và cái chết (Trịnh Xuân Thuận), bạn suy nghĩ gì về sự tồn vong của nhân loại và Trái Đất?

Đáp án chuẩn:

Đây là một khả năng hoàn toàn có thể xảy ra nếu như con người không biết cách để bảo vệ môi trường, không có sự chung sức chung lòng cũng như khoa học hiện đại.

Câu 8: Theo bạn, thế nào là một bản tin có giá trị?

Đáp án chuẩn:

Bản tin nêu lên được một vấn đề thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều người và tạo được sự tác động đối với xã hội.

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về giải pháp làm giảm rác thải nhựa trên toàn cầu.

Đáp án chuẩn:

Hiện nay con người đang cần nỗ lực để giảm thiểu rác thải nhựa. Một túi nylon phải mất từ 400 đến 1000 năm mới có thể phân hủy. Để giảm rác thải nhựa, chúng ta có thể tái sử dụng hoặc hạn ché các sản phẩm từ nhựa. Thay vì sử dụng túi nylon khi đi chợ, ta có thể thay nó bằng những chiếc làn, giỏ. Chúng ta cũng có thể hạn chế các đồ nhựa chỉ sử dụng một lần,... Tuy nhiên, điều quan trọng nhất đó chính là ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người.