VĂN BẢN: TẢN VIÊN TỪ PHÁN SỰ LỤC

Câu 1: Tử Văn có những suy nghĩ, cảm xúc gì khi nghe câu chuyện của Thổ công?

Đáp án chuẩn:

Tử Văn cảm thấy rất bất bình.

Câu 2: Dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm.

Đáp án chuẩn:

Tử Văn sẽ làm sáng tỏ mọi việc và chiến thắng trong cuộc đấu tranh dưới cõi âm.

Câu 3: Sự việc nào có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án?

Đáp án chuẩn:

Nhà vua đã sai người đến Tản Viên để lấy chứng thực.

Câu 4: Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như suy đoán của bạn không?

Đáp án chuẩn:

Giống như suy đoán của em. Tử Văn đã được minh oan và những tên gian ác đã bị trừng trị.

Câu 5: Vì sao Từ Văn đồng ý nhận thức Phán sự đền Tản Viên?

Đáp án chuẩn:

Vì nghe lời khuyên của Thổ công, có thể để lại tiếng về sau cho đời.

Câu 6: Ai là người đưa ra lời bình? Nội dung chính của lời bình là gì?

Đáp án chuẩn:

- Người đưa ra lời bình là tác giả. 

- Nội dung: ca ngợi sự cứng cỏi, dám đương đầu, đấu tranh với cái ác của anh chàng áo vải Ngô Tử Văn.

Câu 1: Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?

Đáp án chuẩn:

- Người kể chuyện là tác giả.

- Những lời kể:

  + "Chàng khảng khái, nóng nảy, không chịu được sự tà gian, vùng Bắc khen là cương trực."

  + "Tử Văn tức giận, tắm rửa, khấn trời, rồi đốt đền. Mọi người lo sợ, nhưng chàng vẫn làm."

Câu 2: Nêu các sự kiện chính của câu chuyện. Các sự kiện đó được trình bày theo trình tự nào?

Đáp án chuẩn:

- Các sự kiện chính:

+ Tử Văn và hành động đốt đền

+ Tử Văn gặp hồn ma tên Bách hộ Thôi và Thổ thần.

+ Tử Văn bị bắt và cuộc đối chất ở Minh ti trước Diêm Vương.

+ Tử Văn thắng lợi trở về, nhận chức Tản Viên.

+ Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người quen cũ.

- Các sự kiện được trình bày theo trình tự thời gian

Câu 3: Tóm tắt diễn biến câu chuyện xử án. Chỉ ra các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên toà. Theo bạn, yếu tố nào đóng vai trò quyết định trong chiến thắng đó?

Đáp án chuẩn:

* Tóm tắt câu chuyện xử án:

- Chặng 1:

+ Hồn ma tên tướng giặc: Tố cáo Tử Văn với Diêm Vương.

+ Diêm Vương: Nghe lời tố cáo của tên tướng giặc mà trách mắng Tử Văn

+ Ngô Tử Văn: Tỏ thái độ cứng cỏi trước Diêm Vương đầy uy quyền, đấu tranh vạch mặt tên tướng giặc gian tà.

- Chặng 2:

+ Hồn ma tên tướng giặc: Tranh cãi với Tử Văn, sau lại lo sợ, đạo đức giả: xin giảm án cho Tử Văn.

+ Ngô Tử Văn: Xin đem tư giấy đến đền Tản Viên chứng thực.

+ Diêm Vương: Nghi ngờ, cho người đến đền Tản Viên chứng thực xử cho Tử Văn thắng kiện.

+ Kết quả: Ngô Tử Văn thắng kiện và được tiến cử làm chân phán sự ở đền thánh Tản Viên.

* Các yếu tố giúp Tử Văn chiến thắng trong phiên tòa:

- Sự gan dạ, không run sợ trước cảnh địa ngục, ma quỷ xung quan mình. 

- Sự thẳng thắn, cương trực, không để bị cái ác khuất phục.

- Ý thức được việc làm chính nghĩa của mình, kiên quyết đối chất đến cùng để minh oan cho bản thân, đấu tranh diệt trừ cái ác.

=> Yếu tố đóng vai trò quyết định là sự dũng cảm đấu tranh chống lại cái ác của Tử Văn.

Câu 4: Nhân vật Tử Văn được khắc hoạ chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn phân tích một số chi tiết tiêu biểu, từ đó, nhận xét khái quát về tính cách nhân vật này.

Đáp án chuẩn:

- Ngô Tử Văn là người nóng nảy nhưng khảng khái, được yêu quý và kính trọng.

- Ngô Tử Văn xuất hiện qua các sự kiện:

  + Đốt đền tướng giặc Thôi: can đảm, chính nghĩa, không bộc phát.

  + Gặp tướng giặc trong mộng: bình tĩnh, coi thường dọa dẫm.

  + Nói chuyện với Thổ Thần: thông minh, nhanh trí, chuẩn bị ứng phó.

  + Ở điện Diêm Vương: không sợ dọa dẫm, sẵn sàng đối chất.

=> Đại diện cho chính nghĩa, là hình mẫu của kẻ sĩ cương trực, yêu nước, đấu tranh bảo vệ lẽ phải.

Câu 5: Sáng tạo chi tiết người đi đường gặp Tử Văn ngồi trên “xe quan Phán sự" và việc người đời sau truyền nhau về "nhà quan Phán sự", tác giả muốn nhấn mạnh điều gi?

Đáp án chuẩn:

Người tốt sẽ luôn nhận được những phần thưởng xứng đáng, tiếng tốt sẽ được lưu truyền trong nhân gian.

Câu 6: Thế giới thần linh, ma quỷ trong truyện là sản phẩm hư cấu nghệ thuật của Nguyễn Dữ. Khám phá thế giới đó, bạn hiểu thêm được điều gì về chủ đề của tác phẩm?

Đáp án chuẩn:

Phơi bày hiện thực của xã hội phong kiến với đầy rẫy những tệ nạn, các thế lực cường quyền phong kiến chia bè kết phái, hãm hại dân lành. 

Câu 7: Nêu quan niệm về kẻ sĩ được thể hiện trong lời bình cuối truyện. Bạn có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Đó phải là một người cương trực, cứng cỏi, dám đứng lên đấu tranh chống lại cái ác, không kiêng sợ bất cứ điều gì, chiến đấu đến cùng để bảo vệ lẽ phải.

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Đáp án chuẩn:

Sức hấp dẫn của Chuyện chức phán sự đền Tản Viên đến từ nghệ thuật kể chuyện lôi cuốn, chi tiết kì ảo đan xen hiệu quả, và sự đối lập rõ ràng giữa nhân vật thiện và ác. Ngô Tử Văn, dù là người phàm, dũng cảm và trượng nghĩa, luôn bình tĩnh, nói năng mạch lạc và không chịu lép vế trước tên giặc họ Thôi. Trong khi đó, hồn ma tướng giặc dù có phép thuật mạnh mẽ nhưng lại làm việc ác, giả nhân giả nghĩa, và cuối cùng chịu thua trước sự vạch trần của Tử Văn. Truyện thể hiện rõ nét tính chất thiện-ác qua lời nói, hành động và nội tâm các nhân vật, giúp độc giả có cái nhìn đa chiều và khách quan.