THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Câu 1: Giải thích nghĩa của từ Hán Việt được in đậm trong các câu sau:

a. Thông qua tình huống này, tác giả dân gian muốn khẳng định sự mẫn tiệp của trí tuệ dân gian, qua đó bày tỏ ước mơ về một xã hội mà mọi ràng buộc chặt chẽ của quan niệm phong kiến về các tầng lớp người trong xã hội đều được nới lỏng và cởi bỏ.

(Theo Trần Thị An, Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ nhân gian)

b. Và ở đây, bằng kinh nghiệm về việc quan sát thiên nhiên và kinh nghiệm của việc thực hành các trò chơi dân gian ở làng quê, em bé nhanh chóng tìm ra đáp án.

(Theo Trần Thị An, Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ nhân gian)

c. Bài ca dao "Trong đầm gì đẹp bằng sen" đạt đến độ hoàn mĩ hiếm có trong loại ca dao vịnh tả cảnh vật mang tính triết lí.

(Theo Hoàng Tiến Tựu, Hình ảnh hoa sen trong bài ca dao "Trong đầm gì đẹp bằng sen")

Giải rút gọn:

a. "Trí tuệ" có nghĩa là sự hiểu biết và thông thái.

"Quan niệm" có nghĩa là cách riêng của mỗi người hiểu về một sự vật hoặc vấn đề.

b. "Thiên nhiên" đề cập đến tự nhiên.

"Thực hành" liên quan đến việc thực hiện hoặc tiến hành.

c. "Hoàn mĩ" có nghĩa là hoàn hảo và tốt đẹp.

"Triết lí" đề cập đến đạo lí về cuộc sống con người.

Câu 2: Tìm những từ ghép có yếu tố Hán Việt trong bảng sau (cột hai) và giải thích ý nghĩa của những từ đó (làm vào vở): 

Giải rút gọn:

Những từ ghép có yếu tố Hán Việt trong bảng sau (cột hai) và giải thích ý nghĩa của những từ đó như sau:

Câu 3: Đặt câu với 3 từ Hán Việt tìm được ở bài tập trên.

Giải rút gọn:

Đặt câu:

- Lá cờ đỏ sao vàng là quốc kì của Việt Nam.

- Ngày mai, hội nghị triển lãm mỹ thuật sẽ bắt đầu.

- Con người tiến hóa từ loài vượn cổ. 

Câu 4: Trong câu sau, nếu thay từ "tôn vinh" bằng từ "khen ngợi" thì ý nghĩa của câu có thay đổi không? Theo em, cách dùng từ nào hay hơn? Vì sao?

Để tôn vinh trí tuệ dân gian, người kể chuyện đã xếp đặt tình huống để cho người ra đố ở vị trí sứ giả nước ngoài, thậm chí là một nước lớn hơn đang "lăm le muốn chiếm bờ cõi nước ta", mà nếu không Giải rút gọn được thì quốc gia sẽ phải "tỏ ra thua kém và thừa nhận sự thần phục của mình đối với nước láng giềng".

(Theo Trần Thị An, “Em bé thông minh - nhân vật kết tinh trí tuệ nhân gian”)

Giải rút gọn:

Trong câu, nếu thay từ "tôn vinh" bằng từ "khen ngợi," thì ý nghĩa của câu sẽ thay đổi. Sử dụng từ "tôn vinh" ở vị trí này là hợp lý vì từ này mang ý nghĩa việc tôn vinh hoặc đánh giá cao một cái gì đó do nó có năng lực đặc biệt, sẽ tạo sự mạnh mẽ cho việc khẳng định trí tuệ dân gian hơn từ "khen ngợi."