VĂN BẢN: NHỮNG KINH NGHIỆM DÂN GIAN VỀ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT

Chuẩn bị đọc:

Câu 1: Theo em, để trồng trọt, chăn nuôi hiệu quả, người lao động thường đặc biệt chú ý đến những yếu tố nào?

Giải rút gọn:

Trong việc trồng trọt và chăn nuôi hiệu quả, người lao động thường đặc biệt chú ý đến các yếu tố sau:

• Đất đai: Chất lượng đất đai là một yếu tố quan trọng. Người nông dân cần xác định phân loại đất và đảm bảo đất có đủ dinh dưỡng và độ phù hợp cho loại cây trồng hoặc vật nuôi mà họ muốn phát triển.

• Thời tiết và khí hậu: Thời tiết và khí hậu có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của cây trồng và vật nuôi. Người nông dân cần theo dõi và điều chỉnh kế hoạch làm việc dựa trên dự báo thời tiết.

• Giống cây trồng hoặc con giống: Lựa chọn giống cây trồng hoặc con giống vật nuôi phù hợp và chất lượng là quyết định quan trọng để đảm bảo hiệu suất cao.

• Yếu tố con người: Tính kiên nhẫn, sáng tạo, và sự cam kết của người lao động đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được hiệu suất và hiệu quả cao trong nông nghiệp và chăn nuôi.

Trải nghiệm cùng văn bản:

Câu 1: "Hoa đất" trong câu 5 được hiểu như thế nào?

Giải rút gọn:

Dựa vào ngữ cảnh của câu 5, "hoa đất" có thể được hiểu như sau:

"Hoa đất" trong câu 5 có thể là một biểu hiện của việc mưa tháng ba có lợi cho cây cỏ và hoa màu. Nó ám chỉ rằng mưa tháng ba làm cho hoa mọc rất đẹp và phát triển tốt, do đó nó có ý nghĩa tích cực và có lợi.

Suy ngẫm và phản hồi:

Câu 1: Chỉ ra các đặc điểm của tục ngữ được thể hiện trong những câu trên.

Giải rút gọn:

Các đặc điểm của tục ngữ được thể hiện trong những câu trên:

• Nói về kinh nghiệm dân gian

• Lấy ví dụ từ cuộc sống hàng ngày

• Mục đích thuyết phục và truyền đạt kiến thức

• Tăng tính tin cậy và thuyết phục

• Tóm lại, các câu tục ngữ trong các câu trên thể hiện đặc điểm chung của việc lấy ví dụ từ cuộc sống hàng ngày, chia sẻ kinh nghiệm dân gian, và có mục tiêu thuyết phục và truyền đạt kiến thức.

Câu 2: Xác định số chữ, số dòng, số vế của các câu tục ngữ từ số 1 đến số 5.

Giải rút gọn:

Số chữ, số dòng, số vế của các câu tục ngữ từ 1 đến 5 là:

• Câu 1: 

• Số chữ: 4

• Số dòng: 1

• Số vế: 1

• Câu 2:

• Số chữ: 8

• Số dòng: 1

• Số vế: 2

• Câu 3: 

• Số chữ: 8

• Số dòng: 1

• Số vế: 2

• Câu 4:

• Số chữ: 6

• Số dòng: 1

• Số vế: 2

• Câu 5:

• Số chữ: 8

• Số dòng: 1

• Số vế: 2

Câu 3: Tìm các cặp vần và nhận xét về tác dụng của vần trong các câu tục ngữ từ số 2 đến số 6.

Giải rút gọn:

Các cặp vần là:

• Cặp vần trong câu tục ngữ 2 là vần lưng (lụa - lúa)

• Cặp vần trong câu tục ngữ 3 là vần cách (lâu - sâu)

• Cặp vần trong câu tục ngữ 4 là vần lưng (lạ - mạ)

• Cặp vần trong câu tục ngữ 5 là vần lưng (Tư - hư)

• Cặp vần trong câu tục ngữ 6 là vần cách (bờ - cờ)

=> Tác dụng của chúng là làm cho các câu tục ngữ có nhịp điệu, có hình ảnh.

Câu 4: Về hình thức, hai câu tục ngữ số 1 và số 6 có gì khác biệt so với các câu 2, 3, 4, 5?

Giải rút gọn:

Về hình thức, hai câu tục ngữ số 1 và số 6 khác biệt so với các câu 2, 3, 4, 5 ở điểm:

• Các câu tục ngữ số 2, 3, 4, 5 đều có hai vế

• Còn câu tục ngữ số 1 và số 6 không có hai vế, thay vào đó:

• Câu tục ngữ số 1 có 1 vế

• Câu tục ngữ số 6 có 3 vế

Câu 5: Dựa vào các từ ngữ "hoa đất" và "hư đất" trong câu tục ngữ số 5, em hãy cho biết tác giả dân gian muốn gửi gắm thông điệp gì qua câu tục ngữ này?

Giải rút gọn:

Thông điệp được tác giả dân gian được gửi gắm là mưa tháng ba là có ích cho việc trồng hoa màu, vì lúc này cây cần nước để phát triển. Tuy nhiên, mưa tháng tư có thể gây hại đến đất và cây trồng, vì vào thời điểm này cây đã phát triển mạnh và không cần nước nhiều như tháng ba. Do đó, câu tục ngữ này khuyên người ta nên biết điều chỉnh việc canh tác dựa trên thời tiết và giai đoạn phát triển của cây trồng, để đảm bảo sự thành công và hiệu quả trong nông nghiệp.

Câu 6: Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong câu tục ngữ số 6 và nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp đó.

Giải rút gọn:

* Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa, trong đó sự vật tự nhiên là “lúa” được trình bày như có tính cách, hành động và tương tác như con người: “nghe”, “nép” và “phất cờ”. 

* Tác dụng: 

• Việc sử dụng biện pháp này có tác dụng làm cho câu tục ngữ trở nên sinh động và thú vị hơn.

• Giúp người đọc hoặc nghe câu tục ngữ hiểu rõ hơn về thông điệp hoặc bài học 

Câu 7: Các câu tục ngữ trên cùng nói về nội dung gì? Nêu ý nghĩa của các câu tục ngữ ấy đối với lao động sản xuất.

Giải rút gọn:

• Các câu tục ngữ trên đều thể hiện kinh nghiệm được đúc kết trong lao động, sản xuất của ông cha ta. 

• Những kinh nghiệm ấy có ý nghĩa quan trọng đối với các thế hệ con cháu sau này, giúp chúng ta học hỏi để phòng tránh rủi ro và nâng cao năng suất trong lao động, sản xuất.