BÀI 7: THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT 

CH1: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nói mỉa trong các trường hợp sau: 

a. – Thế sao bác cũng chủ trương cải cách trong báo của bác?

    – Là vì tôi cũng như bác giai. Phụ nữ nghĩa là vợ con chị em người khác, chứ không phải vợ con chị em của tôi. Gia đình tôi thì cứ phải theo cổ, không được có hạng đàn bà ăn mặc tân thời nay khiêu vũ, mai chợ phiên, rồi về nhà chửi lại mẹ chồng bằng những lí thuyết bình quyền với giải phóng!

    Ông nhà báo nói một cách quả quyết như những nhà văn sĩ cấp tiến làm cho nhà m thuật cũng hăng hái nói tiếp:

    – Đối với tôi ấy à?... Đàn bà cứ nhốt trong buồng. Mợ đã hiểu ra chưa?

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)

b. A-mê-li-a rất tán thành cuộc hôn nhân của anh trai, đúng như tính tình khôn ngoan của một thiếu nữ trẻ tuổi như cô ta.

(Uy-li-am Thác-cơ-rây, Hội chợ phù hoa)

c. Mỗi khi xuống nhà ăn cơm, cô lại khoác tay Giô đi, như là một điều dĩ nhiên; cô đã ngồi cạnh Giô trên chiếc xe riêng mui trần của anh ta (Giô thật là một con hươu đầu đàn lẫm liệt, vì anh ta ngồi rất bình thản trên xe tự điều khiển lấy đôi ngựa xám của mình).

d.

Tri phủ Xuân Trường được mấy niên, 

Nhờ trời hạt ấy cũng bình yên. 

Chữ “thôi” chữ “cứu” không phê đến,

Ông chỉ quen phê một chữ “tiền”!

(Trần Tế Xương, Bốn tri phủ Xuân Trường)

CH2: Chỉ ra và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nghịch ngữ trong các trường hợp sau:

a. Thôi! Tôi đã nhất định... nói có vong hồn ông Đoan với ông Phán nhà tôi chứng giám cho, tôi đã nhất định thủ tiết với hai ông!

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)

b. Tôi xin chịu một hình phạt êm đềm: Đôi môi tôi như hai kẻ hành hương rụt rè xin sẵn sàng xoá vết bàn tay thô bạo kia bằng một cái hôn trìu mến.

(Sếch-xpia (Shakespeare), Rô-mê-ô và Giu-li-ét (Romeo and Juliet))

CH3: Trong hai trường hợp sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ ở bài tập 2, trường hợp nào là nói mỉa? Vì sao bạn nhận định như vậy?

TỪ ĐỌC ĐẾN VIẾT

Đề bài: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về sự khác biệt giữa tiểu thuyết và truyện ngắn.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT 

CH1: 

a. Trong đoạn trích, Vũ Trọng Phụng đang phê phán thói đạo đức giả của những kẻ tự xưng là canh tân và những kẻ bảo thủ. 

b. Việc miêu tả tính vô tư của Amelia tương phản với hành động nghiêm túc và có trách nhiệm của người lớn chính là phương thức nói mỉa. 

c. Giọng mỉa mai thể hiện qua việc hai người có các hành động vốn thuộc về cặp đôi yêu nhau trong khi họ chưa là gì của nhau cả. 

d. Thi sĩ châm biếm thói tham nhũng của lũ quan chức. 

CH2: 

a. Biện pháp tu từ nghịch ngữ "tôi đã nhất định thủ tiết với hai ông" được sử dụng để tạo mâu thuẫn và châm biếm. 

b. Sự mâu thuẫn đã tạo ra điểm nhấn cho tình huống, từ đó tạo nên sự hài hước và châm biếm.

CH3: Trường hợp a là trường hợp nói mỉa. Việc sử dụng cụm từ "thủ tiết" ( nghĩa là giữ gìn phẩm giá, danh dự) trong trường hợp này gây ra sự mâu thuẫn và tạo tiếng cười. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện thái độ mỉa mai, phê phán lối sống giả tạo của nhân vật.

TỪ ĐỌC ĐẾN VIẾT

Đề bài: 

• Tiểu thuyết dài, cốt truyện phức tạp, miêu tả nhân vật tỉ mỉ, mang đến bức tranh toàn cảnh. Ngược lại, truyện ngắn gọn, đơn giản, khắc họa nhân vật qua chi tiết, khơi gợi cảm xúc, truyền tải thông điệp. 

• Cốt truyện: Tiểu thuyết phức tạp, truyện ngắn đơn giản.

• Nhân vật: Tiểu thuyết miêu tả tỉ mỉ, truyện ngắn khắc họa qua chi tiết.

• Tác dụng: Tiểu thuyết mang đến bức tranh toàn cảnh, truyện ngắn khơi gợi cảm xúc, truyền tải thông điệp.