VĂN BẢN: VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Đọc trước đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Huy Tưởng.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Chú ý việc Vũ Như Tô hoàn toàn “sống” với Cửu Trùng Đài và không biết gì về thế cuộc.

Câu 2: Những cái chết ở đây có phải là cái chết của nhân vật bi kịch không?

Câu 3: Chú ý tác dụng của những chỉ dẫn sân khấu trong văn bản

Câu 4: Tại sao trong mắt quân khởi loạn thì Vũ Như Tô bị xếp cùng hạng với những cung nữ?

Câu 5: Chú ý hình ảnh của Đan Thiềm trong mắt của quân khởi loạn và Ngô Hạch.

Câu 6: Lúc này, có phải Vũ Như Tô hoàn toàn cô độc?

Câu 7: Chú ý phản ứng của quân sĩ trước lời nói của Vũ Như Tô?

Câu 8: Câu nói cuối cùng của Vũ Như Tô thể hiện tâm trạng gì của nhân vật?

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Tìm những ví dụ tiêu biểu cho thấy các chỉ dẫn sân khấu của tác giả có vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ bối cảnh, hành động, tâm trạng nhân vật, xung đột trong lời thoại của nhân vật.

Câu 2: Thống kê các nhân vật xuất hiện ở từng lớp kịch theo hướng dẫn trong bảng sau:

Em có nhận xét gì về sự xuất hiện và vai trò của các nhân vật trong các lớp kịch?

Câu 3: Trong đoạn trích, sự xung đột trong quan điểm của Ngô Hạch và quân sĩ với quan điểm của Vũ Như Tô về Cửu Trùng Đài được thể hiện như thế nào? Vì sao có sự khác biệt này?

Câu 4: Phân tích diễn biến tâm trạng của Vũ Như Tô trong đoạn trích. Từ đây, em hiểu gì về bi kịch của Vũ Như Tô?

Câu 5: Theo em, chủ đề của đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài là gì?

Câu 6: Trong lời đề tựa vở kịch Vũ Như Tô, Nguyễn Huy Tưởng có viết: “Than ôi! Như Tô phải hay những kẻ giết Như Tô phải? Ta chẳng biết.”. Theo em, Vũ Như Tô “phải” hay những kẻ giết Vũ Như Tô “phải”? Vì sao?

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: 

- Tác giả Nguyễn Huy Tưởng (1912 - 1960) sinh ra trong một gia đình nhà nho ở Bắc Ninh.

- Ông là là một nhà văn, nhà viết kịch nổi tiếng, cha đẻ của nhiều vở kịch nổi tiếng: Vũ Như Tô, Bắc Sơn,...

- Là người sáng lập ra NXB Kim Đồng.

- Ông viết văn để thể hiện tinh thần yêu nước. Nguồn cảm hứng lớn nhất của ông là khai thác lịch sử.

- Văn phong giản dị, trong sáng, đôn hậu, sâu sắc.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Các chi tiết:

- Có việc gì mà bà chạy hớt ha hớt hải?

- Lạ chưa, nguy làm sao?

- Sao bà nói lạ? Đài Cửu Trùng chưa xong, tôi trốn đi đâu? Làm gì phải trốn?

- Làm sao mà phải trốn? Bà nói rõ cho là vì sao?

- Sao thế?

- Tôi làm gì nên tội?

- Mà tôi không làm gì nên tội. Họ hiểu nhầm.

Câu 2: Những cái chết ở đây không phải là cái chết của nhân vật bi kịch.

Câu 3: Giúp khung cảnh, tâm trạng của nhân vật thể hiện rõ ràng, sinh động hấp dẫn.

Câu 4: Vì họ cho rằng Vũ Như Tô cũng như các cung nữ, dụ dỗ vua làm theo lời mình, báo hại dân chúng sống trong lầm than, khổ cực.

Câu 5: Hình ảnh Đan Thiềm trong mắt của quân khởi loạn và Ngô Hạch: là “con đĩ già”, dâm phụ chuyên đi dụ dỗ người khác.

Câu 6: Vũ Như Tô đã hoàn toàn cô độc.

Câu 7: Cười ầm, chửi “Câm ngay đi”, xúm lại vả vào miệng Vũ Như Tô.

Câu 8: Thể hiện tâm trạng chua chát, tuyệt vọng không còn muốn sống, đau đớn đến bàng hoàng, linh hồn ông đã chết cùng Cửu Trùng Đài.

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: 

1. "Đan Thiềm: Tôi ở đây. (Có tiếng quân reo dữ dội: “Giết chết Vũ Như Tô, giết chết lũ cung nữ.").

Vũ Như Tô (thản nhiên): Bà ở đây. Vậy tôi cũng ở đây, nguy biến ta cùng chịu."

2. "Đan Thiềm (thở hồn hển): Nguy đến nơi rồi...Ông Cả!"

Câu 2:

=> Nhận xét: Mỗi nhân vật đều có vai trò, nhiệm vụ riêng và phù hợp với vai trò của họ trong vở kịch.

Câu 3: 

• Vũ Như Tô: Cửu Trùng Đài là tâm huyết, hoài bão, là khát khao đem lại cái đẹp cho muôn đời của ông.

• Ngô Hạch và quân sĩ: Vũ Như Tô là một tên điên, làm khổ nhân dân, gây ra bao tội lỗi khi xây dựng Cừu Trùng Đài

=> Có sự xung đột trong quan điểm như vậy vì tư tưởng, lý tưởng và hoàn cảnh sống của của Vũ Như Tô và Ngô Hạch cùng quân sĩ khác hẳn nhau..

Câu 4: 

- Vũ Như Tô luôn tin tưởng mình không có tội, bướng bỉnh, ảo vọng theo đuổi mục tiêu, hi vọng sẽ thuyết phục được An Hòa hầu. Khi Cửu Trùng Đài bị phá hủy, ông đau đớn, bàng hoàng, tuyệt vọng.

=> Vũ Như Tô đứng trên lập trường người nghệ sĩ mà không đứng trên lập trường của nhân dân. Bi kịch của ông đến từ chính khát vọng, mong muốn đem cái đẹp lưu truyền đến muôn đời sau của ông. Nhưng ông đã sai trong việc mượn uy quyền của bạo chúa để gây ra thống khổ, đày đọa cho nhân dân.

Câu 5: 

+ Tài năng cùng phẩm chất tốt đẹp và tâm huyết, ước mơ của Vũ Như Tô.

+ Sự trung thành và sự ngưỡng mộ cái tài của Đan Thiềm giành cho Vũ Như Tô.

+ Nguyên nhân Vũ Như Tô bị mọi người căm hận và cái kết của Cửu Trùng Đài.

Câu 6: Theo em, Vũ Như Tô vừa phải, vừa không phải. 

+ Vũ Như Tô phải khi hoài bão lớn lao của ông là góp phần xây dựng đất nước, muốn cống hiến để làm nên giá trị tốt đẹp, lưu giữ muôn đời cho đất nước.

+ Vũ Như Tô sai khi không hiểu rõ thế cuộc, mượn tay bạo chúa thực hiện lý tưởng, đẩy dân đen vào cảnh điêu tàn, thống khổ. Ông đã không hiểu nghệ thuật phải được xây dựng dựa trên nhu cầu đời sống của nhân dân.

Ngược lại, những kẻ giết Vũ Như Tô, suy cho cùng cũng đều là những người dân bị áp bức, đày đọa, sinh ra nỗi căm hận không thể nguôi.