NÓI VÀ NGHE. THẢO LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI ĐẶT RA TRONG TÁC PHẨM VĂN HỌC

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

Câu 1: Chọn một trong ba đề sau để thảo luận:

Đề 1. Từ truyện “Chí Phèo” (Nam Cao), em hãy bàn về sức mạnh của tình yêu thương giữa con người với con người.

Đề 2. Từ truyện “Chữ người tử tù” (Nguyễn Tuân), em hãy nêu suy nghĩ về mối quan hệ giữa cái “đẹp” và cái “thiện”.

Đề 3. Từ đoạn trích “Tấm lòng người mẹ” (trích “Những người khốn khổ” – Huy-gô), em hãy nêu suy nghĩ của mình về sức mạnh của tình mẫu tử.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

Câu 1: 

a) Chuẩn bị

- Thực hiện các bước chuẩn bị như hướng dẫn ở mục 1. Định hướng.

- Xem lại dàn ý hoặc bài văn đã làm ở phần Viết.

- Trao đổi với bạn trong nhóm về nội dung và hướng thảo luận.

b) Tìm ý và lập dàn ý

Xem xét dàn ý đã nêu ở phần Viết và bổ sung một số ý cho phù hợp với đối tượng, yêu cầu, thời gian, điều kiện thảo luận.

c) Nói và nghe

Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục c (trang 31); nội dung nói và nghe đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở mục b nêu trên.

Tham khảo dàn ý đề 2: 

1. Mở đầu:

- Lời chào

- Giới thiệu về tác phẩm "Chữ người tử tù" của Nguyễn Tuân và mối quan hệ giữa cái "đẹp" và cái "thiện" trong đời sống.
2. Nội dung chính:

a) Cái "đẹp" và cái "thiện" trong "Chữ người tử tù" của Nguyễn Tuân:
- Biểu hiện:

+ Cảnh cho chữ.

+ Lời khuyên của Huấn Cao dành cho viên quản ngục.

- Ý nghĩa:

+ Người có tâm hồn cao đẹp như viên quản ngục không thể ở nơi ngục tù đầy bẩn thỉu xấu xa.

+ Viên quản ngục là người có thiên lương trong sáng nên mới cảm nhận được cái đẹp trong nét chữ của Huấn Cao.

+ Cái "đẹp" và cái "thiện" phải gắn liền với nhau và phải xuất hiện trong môi trường tươi sáng, hạnh phúc.

b) Mối quan hệ giữa cái "đẹp" và cái "thiện" trong đời sống:
- Khái niệm:

+ "Đẹp" là cảm xúc của thị giác khi nhìn thấy điều gì đó phù hợp với thẩm mĩ của bản thân.

+ "Thiện" là tốt lành, hợp với đạo đức.

+ Ngoài thực tế, cái "đẹp" thường là ngoại hình, hình thức bên ngoài, cái "thiện" sẽ là nội tâm, tính cách bên trong.

- Mối quan hệ giữa cái "đẹp" và cái "thiện" trong đời sống:

+ Nếu không có cái "đẹp" về hình thức bên ngoài, con người sẽ ít quan tâm đến bản chất bên trong để tìm ra cái "thiện".

+ Nếu có cái "đẹp" mà không có cái "thiện" thì đó chỉ là vẻ đẹp ngụy tạo, sớm phai tàn.

+ Cái "đẹp" bên trong chính là cái thiện.

=> "Đẹp" và "thiện" luôn luôn phải gắn liền với nhau mới tạo ra một tổng thể hài hòa, tốt đẹp.

- Dẫn chứng:

+ "Tấm" và "Cám" trong truyện Tấm Cám.

+ Những ca khúc, bức tranh được sáng tác vì mục đích đấu giá, quyên góp cho cộng đồng.

- Bài học nhận thức và hành động:

+ Cái "đẹp" và cái "thiện" là hai yếu tố không thể tách rời.

+ Phải cố gắng học tập, rèn luyện để vừa "đẹp" vừa "thiện.

3. Kết thúc:
- Khẳng định lại mối quan hệ giữa cái "đẹp" và cái "thiện".
- Lời chào và cảm ơn.