BÀI 4: VĂN BẢN THÔNG TIN

VĂN BẢN: TIẾNG VIỆT LỚP TRẺ BÂY GIỜ

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Đọc trước văn bản Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ, tìm hiểu thêm các bài viết về việc giữ gìn trong sáng của Tiếng Việt.

Câu 2: Chuẩn bị một số dẫn chứng về hiện tượng nói và viết Tiếng Việt thiếu trong sáng mà em biết.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Chú ý nội dung sapo.

Câu 2: Tìm hiểu các kí hiệu 8X, 9Y, Y2K…

Câu 3: Chú ý các tiểu mục trong văn bản

Câu 4: Việc trích dẫn bài viết của Giâu có tác dụng gì?

Câu 5: Tranh minh họa liên quan đến nội dung gì?

Câu 6: Chú ý các loại sáng tạo “lệch chuẩn” ngôn từ.

Câu 7: Vì sao đây lại là điều đáng nói?

Câu 8: Chú ý quan niệm của người viết về việc sáng tạo ngôn ngữ.

Câu 9: Phân biệt sự "đa dạng" và "hỗn tạp".

Câu 10: Tác giả nêu lên vấn đề gì ở phần kết?

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Văn bản Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ viết về vấn đề gì và liên quan tới đối tượng nào?

Câu 2: Bài viết được triển khai qua mấy phần, mỗi phần được thể hiện bằng hình thức gì? Em có nhận xét như thế nào về các ví dụ tác giả dẫn ra trong bài?

Câu 3: Phân tích ý nghĩa của vấn đề mà văn bản nêu lên.

Câu 4: Thái độ của người viết thể hiện trong văn bản như thế nào? Hãy phân tích thái độ ấy qua một số câu văn cụ thể.

Câu 5: Văn bản Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ mang lại cho em những thông tin và những nhận thức bổ ích gì? Hãy nêu ra một số ví dụ cụ thể về việc sử dụng tiếng Việt không trong sáng mà em đã chứng kiến hoặc biết được qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Câu 6: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 — 12 dòng) lí giải vì sao phải giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1:

+ Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong xã hội hiện đại (Theo Tiến sĩ ngôn ngữ học Đỗ Anh Vũ, trích báo Quân đội Nhân dân)

+ Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong bối cảnh toàn cầu hoá (Theo Uông Triều, tuyengiao.vn)

+ Văn bản Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trong SGK Ngữ văn 12 (2006)

Câu 2: Thêm từ tiếng Anh vào những câu tiếng Việt trong giao tiếp. Ví dụ: “Bọn mình vừa mới check in ở Mộc Châu”, “Hôm nay đi phỏng vấn viết review mà gặp nhiều drama quá”

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Nêu vấn đề lối nói, lối viết của giới trẻ ngày nay

Câu 2: 8X, 9Y: thế hệ sinh ra vò thập niên thứ 8 hoặc thứ 9 của thế kỉ XX, Y2K: thế hệ sinh ra vào thập niên đầu thế kỉ XXI, bắt đầu từ năm 2000.

Câu 3: Nội dung mỗi phần được thể hiện ở tiêu đề được nêu bằng chữ in đậm

Câu 4: Chứng minh cho vấn đề tác giả đang đề cập đến.

Câu 5: Giới trẻ đang phá vỡ chuẩn mực chính tả. 

Câu 6: 

- Sáng tạo “lệch chuẩn”: 

+ Sáng tạo ra nhiều kiểu nói, dựa trên hiện tượng đồng âm nối từ.

+ Cách nói mở rộng tổ hợp theo vần điệu đã có.

+ Sử dụng “tiếng lóng”.

+ Sử dụng “teencode” làm cho hỗn loạn, khó kiểm soát.

Câu 7: Vì cách nói này là do tự sáng tạo theo ý thích không giống với ngôn ngữ toàn dân, gây ra nhiều sự hỗn loạn khó kiểm soát.

Câu 8: - Quan niệm của người viết: Ngôn ngữ không tự sinh ra. Mọi sự nảy sinh ngôn ngữ đều có lí do → là muốn khẳng định hiện tượng ngôn ngữ của giới trẻ bây giờ có nguyên nhân, không phải ngẫu nhiên mà có.

Câu 9: 

+ Đa dạng: nhiều vẻ, nhiều dạng biểu hiện khác nhau.

+ Hỗn tạp: không thuần nhất, gồm có nhiều thứ rất khác nhau lẫn lộn vào với nhau.

Câu 10: Giới trẻ vì mải mê "sáng tạo" lạ kì mà quên mất việc học tập và trau dồi tiếng mẹ đẻ.

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: - Vấn đề: Lớp trẻ hiện nay đang sử dụng tiếng Việt một cách rất phức tạp, nếu không muốn nói là hỗn tạp.

- Đối tượng: lớp trẻ.

Câu 2: - Ngoài phần sapo và mở đầu, bài viết có ba phần. Nội dung mỗi phần được 

- Có thể thấy các ví dụ tác giả dẫn ra trong bài viết đều rất sinh động, gần gũi và làm sáng tỏ cho ý kiến đã nêu ra.

Câu 3: Vấn đề bàn luận rất có ý nghĩa vì liên quan đến sự phát triển và bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt, một thứ của cải vô giá của cha ông để lại.

Câu 4: - Thái độ của người viết thể hiện trong bài viết là bình tĩnh, ôn hoà, nhìn nhận phân tích, đánh giá hiện tượng một cách khách quan, khoa học.

- “Tiếng Việt của giới trẻ đang là một tiếng Việt rất phức tạp… không hơn không kém”. Qua đoạn văn có thể thấy thái độ mềm mỏng nhưng rất kiên quyết; người viết vừa nêu lên những gì chưa được; vừa thấy mặt được; vừa chỉ ra hệ quả không ổn của tiếng Việt của lớp trẻ hiện nay.

Câu 5: Văn bản Tiếng Việt lớp trẻ bây giờ cung cấp cho em những thông tin về thực trạng sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt trong giới trẻ. 

• Ví dụ từ "báo" mang nghĩa tiêu cực như “báo cha”, “báo mẹ”, “báo đời”

Câu 6: 

Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt là một điều vô cùng khó với xã hội hiện nay. Sự trong sáng của tiếng Việt là sự kết hợp hài hòa của tiếng Việt về mọi mặt. Việc văn hóa, ngôn ngữ ngoại lai du nhập vào nước ta đã tạo điều kiện cho giới trẻ sáng tạo ra nhiều loại kí hiệu ngôn ngữ khác nhau. Những ngôn từ sáng chế ấy, được sử dụng hàng ngày và gây ảnh hưởng không nhỏ đến tiếng Việt truyền thống. Và hậu quả là sự chia cách về việc giao tiếp giữa người với người diễn ra. Người thế hệ trẻ với người thế hệ sau nói chuyện qua tin nhắn bị hạn chế hơn. Tiếng Việt là một chỉnh thể toàn vẹn về mọi mặt của ngôn ngữ nước ta. Trách nhiệm của mỗi công dân, là phải giữ gìn và phát huy truyền thống của quốc gia nơi mình sinh sống.