VĂN BẢN: TÚ UYÊN GẶP GIÁNG KIỀU

CH1: Theo bạn, thế nào là "người đẹp trong tranh" hay "người đẹp như tranh"? Hãy thử chia sẻ tưởng tượng của bạn về hình ảnh người đẹp bước ra từ bức tranh.

Đáp án chuẩn:

- Là người đẹp nghiêng nước nghiêng thành, rất đẹp bởi những người trong tranh là người do mình tưởng tượng ra nên rất đẹp so với ngoài đời.

CH1: Bạn có nhận xét gì tình cảm của chàng Tú Uyên trong đoạn này?

Đáp án chuẩn:

Chàng Tú Uyên trong đoạn này rất si tình, nguyện làm tất cả để có thể nhìn thấy mặt, được đổi lấy trận cười của nàng ấy.

CH2: Hãy hình dung sự thay đổi của khung cảnh trước và sau khi nàng tiên Giáng Kiều làm phép.

Đáp án chuẩn:

Khung cảnh trước nàng tiên Giáng Kiều làm phép thì khung cảnh cô đơn chỉ một mình chàng ngẩn ngơ, sinh ốm tương tư. Suốt ngày chỉ thẫn thờ nhớ tiếc người đẹp, quên ăn uống. Sau khi nàng tiên Giáng Kiều xuống thì khung cảnh trở nên vui vẻ, đông đúc nhộn nhịp.

CH1: Dựa vào tóm tắt, cho biết cốt truyện của Bích Câu kì ngộ được xây dựng theo mô hình nào?

Đáp án chuẩn:

Cốt truyện của Bích Câu kì ngộ được xây dựng theo mô hình Gặp gỡ (Hội ngộ) – Gia biến (Lưu lạc) - Đoàn tụ (Đoàn viên)

CH2: Chỉ ra chi tiết có vai trò quan trọng trong việc thể hiện nội dung văn bản.

Đáp án chuẩn:

Chi tiết Tú Uyên định tự tử nhưng Giáng Kiều hiện ra và tha thứ cho Tú Uyên. Bộc lộ một quan niệm nhân sinh muốn thoát ly thế giới thực tại. 

CH3: Phân tích đặc điểm của nhân vật Tú Uyên và Giáng Kiều thể hiện qua văn bản.

Đáp án chuẩn:

- Tú Uyên không tin vào thần tiên và không trân trọng Giáng Kiều, đến khi mất đi mới hối hận và định tự tử.

- Giáng Kiều thể hiện lòng bao dung, tha thứ và sẵn sàng làm lại với người đã tổn thương mình.

CH4: Nhận xét về cách thể hiện thái độ, tình cảm của nhân vật Giáng Kiều qua lời thoại dưới đây:

Thưa rằng: “Túc trái tiền nhân

Không dưng dễ xuống cõi trần làm chi

Song còn mấy bạn tương tri

Bấy lâu chưa có chút gì là đâu

Trước xin từ biệt cùng nhau

Chữ duyên này trở về sau còn dài”?

Đáp án chuẩn:

Tình cảm của hai người đã là nhân duyên tiền kiếp, tính cảm của Giáng Kiều trước sau như một với Tú Uyên, không thay đổi cho dù có nhiều chuyện xảy ra, những chuyện tưởng chừng không thể tha thứ nhưng Giáng Kiều có tấm long bao dung, tình yêu vô bờ với Tú Uyên nên duyên này nối lại mong rằng tình cảm này sẽ tiếp tục.

CH5: Dấu hiệu nào trong đoạn trích cho thấy đây là truyện thơ Nôm bác học?

Đáp án chuẩn:

- Truyện thơ "Bích Câu kì ngộ" dựa trên các truyền thuyết dân gian Việt Nam, như giấc mộng của vua Lý Thái Tổ về 8 cành sen trắng từ Phật Quan Âm, dẫn đến việc xây chùa Đắc Quốc tại Bích Câu. 

- Truyện cũng liên quan đến vua Lê Thánh Tông gặp tiên nữ ở chùa Ngọc Hồ.

- Được viết bằng thể thơ lục bát, "Bích Câu kì ngộ" là tác phẩm Nôm bác học, lưu truyền các sự tích lịch sử dân gian Việt Nam.

CH6: Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến người đọc là gì?

Đáp án chuẩn:

Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến người đọc là cần biết trân trọng những thứ có hiện tại. 

CH1: Hãy diễn xuôi đoạn trích này và nhận xét sự khác biệt giữa đoạn trích và đoạn diễn xuôi về hiệu quả thể hiện nội dung của tác phẩm.

Đáp án chuẩn:

- Tú Uyên gặp một cô gái đẹp từ trong chùa ra, trò chuyện vui vẻ nhưng nàng đột ngột biến mất. Chàng mơ mộng về nàng và tìm đến đền Bạch Mã, nơi chàng mua một bức tranh có hình giống nàng.

- Chàng thấy tranh như sống, ngày ngày dọn cơm cho nàng. Một hôm, chàng phát hiện nàng thực sự làm việc trong nhà và họ kết thành đôi lứa. Nhưng Tú Uyên sa vào rượu chè, lơ là học hành, và đối xử tệ với vợ.

- Giáng Kiều, thất vọng, bay về trời, khiến Tú Uyên đau khổ, từ bỏ rượu và hối hận. Giáng Kiều quay lại và họ sống hạnh phúc, có một con trai thông minh.

- Cuối cùng, hai vợ chồng cưỡi hạc bay về trời, để lại câu chuyện truyền thuyết về họ.

*So sánh:

- Đoạn trích dùng ngôn từ trữ tình, có sự ẩn dụ, nhưng khó hiểu và theo dõi hơn.

- Đoạn diễn xuôi dễ hiểu và theo dõi hơn, nhưng ít trau chuốt hơn.