THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

BIỆN PHÁP CHÊM XEN

CH 1: Phân tích tác dụng của biện pháp chêm xen được sử dụng trong các câu sau:

a. Thanh rút khăn lau mồ hôi trên trán - bên ngoài trời nắng gắt - rồi thong thả đi bên bức tường hoa thấp chạy thẳng đến đầu nhà.

(Thạch Lam, Dưới bóng hoàng lan)

b. Gạch mát và phủ rêu khiến Thanh nhớ lại hai bàn chân xinh xắn của Nga, ngày nào, đi trên đó.

(Thạch Lam, Dưới bóng hoàng lan)

c. Tuy nhiên, ông thường xuyên bị thanh tra Gia-ve (người luôn ngờ vực vể nhân thân của ông) rình mò, theo dõi.

(Phần tóm tắt tác phẩm Những người khốn khổ)

CH 2: Viết ba câu có sử dụng biện pháp chêm xen, nội dung có liên quan đến các truyện đã đọc trong bài.

BIỆN PHÁP LIỆT KÊ

CH 1: Phân tích tác dụng của việc dùng biện pháp liệt kê ở các câu sau:

a. - Ô, đấy là viên tướng bại trận của Bắc triều, cái hồn bơ vơ ở Nam quốc, tranh chiếm miếu đền của tôi, giả mạo họ tên của tôi, quen dùng chước dối lừa, thích làm trò thảm ngược, Thượng đế bị nó bưng bít, hạ dân bị nó quấy rầy, phàm những việc hưng yêu tác quái đều tự nó cả, chứ có phải tôi đâu.

(Nguyễn Dữ, Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên)

b. Ngoài các món thường thấy ở cỗ Tết như gà luộc, giò, chả, nem, măng hầm chân giò, miến nấu lòng gà, xúp lơ xào thịt bò,... - món nào cũng mang dấu ấn tài hoa của người chế biến - là các món khác thường như gà quay ướp húng lìu, vịt tần hạt sen, chả chìa, mọc, vây,...

(Ma Văn Kháng, Mùa lá rụng trong vườn)

c. Ngày mười tám, trận Chi Lăng, Liễu Thăng thất thế,

   Ngày hai mươi, trận Mã An, Liễu Thăng cụt đầu,

   Ngày hăm lăm, Bá tước Lương Minh bại trận tử vong

   Ngày hăm tám, Thượng thư Lý Khánh cùng kế tự vẫn

(Nguyễn Trãi, Bình Ngô đại cáo)

CH 2: Viết ba câu có sử dụng biện pháp liệt kê, nội dung liên quan đến các văn bản trong bài học.

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

BIỆN PHÁP CHÊM XEN

CH 1: Tác dụng của biện pháp chêm xen được sử dụng trong các câu:

a. Biện pháp chêm xen: bên ngoài trời nắng gắt 

→  Tác dụng: bổ sung thông tin, giải thích cho hành động rút khăn lau mồ hôi trên trán của Thanh.

b. Biện pháp chêm xen: ngày nào 

→  Tác dụng: bổ sung thông tin về hình ảnh hai bàn chân xinh xắn của Nga.

c. Biện pháp chêm xen: người luôn ngờ vực về nhân thân của ông 

→  Tác dụng: bổ sung thông tin về thanh tra Gia-ve lại luôn rình mò, theo dõi người khác.

CH 2: 

• Đọc Dưới bóng hoàng lan của Thạch Lam ta thấy lòng bình yên đến lạ!

• Tác phẩm Bình ngô đại cáo của Nguyễn Trãi cũng được xem như một bản tuyên ngôn độc lập chủ quyền của nước ta – giống Nam quốc sơn hà của Lý Thường Kiệt

• Thạch Lam (1910 – 1942), được mệnh danh là một con người thấu hiểu, bao dung, bình dị, sâu sắc trên từng trang viết.

BIỆN PHÁP LIỆT KÊ

CH 1:

a. Phép liệt kê: liệt kê hàng loạt những việc làm xấu xa của tướng giặc

→  Tác dụng: nhấn mạnh những tội ác mà tên tướng giặc đã gây ra. 

b. Phép liệt kê: liệt kê hàng loạt các món ăn

→ Tác dụng: nhấn mạnh sự phong phú, đa dạng của nền ẩm thực nước nhà trong mỗi dịp Tết. 

c. Phép liệt kê: liệt kê ngày tháng cùng các trận đánh. 

→ Tác dụng: nhấn mạnh thời gian và sự việc diễn ra

CH 2: 

-Nguyễn Trãi là tác giả xuất sắc trên nhiều loại hình văn học: văn học chức năng và văn học nghệ thuật, văn chính luận và trữ tình, văn xuôi và thơ, chữ Hán và chữ Nôm…

- Trong Bảo kính cảnh giới, Nguyễn Trãi đã đem đến cho độc giả một cái nhìn mới về mùa hè, không còn là nắng gặt, phượng hồng, mà là hòe lục, thạch lựu hiên, hồng liên trì,…

- Trong truyện ngắn Dưới bóng hoàng lan, khi trở về với không gian quen thuộc, Thanh vừa vui sướng, hạnh phúc, vừa có cảm giác quen thuộc, gần gũi như chưa bao giờ chia xa.