THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Câu 1: Phát hiện lỗi và sửa lỗi dùng từ sai quy tắc ngữ pháp trong các câu sau:

a. Ở lớp tôi, bạn ấy là người hoạt động rất là năng lực.

b. Trong truyện ngắn, nhà văn đã xây dựng nên nhiều hình tượng đặc sắc với những phẩm chất cao quý và tốt đẹp của nhân văn.

c. Lớp trẻ của chúng ta là niềm hi vọng đất nước Việt Nam hàng ngàn năm văn hiến.

d. Qua các vở tuồng, chèo trong bài học này, chúng ta thấy các người phụ nữ trong mỗi câu chuyện đều có những số phận riêng.

Giải rút gọn:

a. Năng lực => năng nổ.

=> Ở lớp tôi, bạn ấy là người hoạt động rất là năng nổ.

b. Nhân văn => nhân vật.

=> Trong truyện ngắn, nhà văn đã xây dựng nên nhiều hình tượng đặc sắc với những phẩm chất cao quý và tốt đẹp của nhân vật.

c. Hàng ngàn năm văn hiến => Ngàn năm văn hiến.

=> Lớp trẻ của chúng ta là niềm hi vọng đất nước Việt Nam qua ngàn năm văn hiến.

d. Chúng ta thấy các người phụ nữ => Chúng ta thấy được hình ảnh người phụ nữ

=> Qua các vở tuồng, chèo trong bài học này, chúng ta thấy được hình ảnh người phụ nữ trong mỗi câu chuyện đều có những số phận riêng.

Câu 2: Phân tích các lỗi lặp từ, lặp nghĩa, lỗi dùng từ không hợp với phong cách ngô ngữ trong các câu sau và sửa lại cho đúng:

a. Vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến là một trong những tác phẩm tuyệt tác.

b. Mắc mưu Thị Hến, con đường hoạn lộ làm quan của Huyện Trìa thế là liệu có chấm hết?

c. Bạn ấy đại diện thay mặt cho những người có thành tích học tập xuất sắc nhất.

d. Đó là bức tối hậu thư cuối cùng mà cảnh sát đưa ra cho nhóm tội phạm đang lẩn trốn.

Giải rút gọn:

a. Từ tác phẩm không dùng cùng từ tuyệt tác.

=> Vở tuồng Nghêu, Sò, Ốc, Hến là một trong những tác phẩm nổi bật.

b. Cụm con đường hoạn lộ, ở đây lộ cũng có nghĩa là con đường.

=> Mắc mưu Thị Hến, con đường hoạn lộ làm quan ở Huyện Trìa thế là liệu có kết thúc không?

c. Bỏ từ thay mặt.

=> Bạn ấy đại diện cho những người có thành tích học tập xuất sắc nhất.

d. Bỏ từ cuối cùng.

=> Đó là bức tối hậu thư mà cảnh sát đưa ra cho nhóm tội phạm đang lẩn trốn.

Câu 3: Kết hợp nào sau đây bị xem là sai hoặc dư thừa?

• còn nhiều tồn tại/ còn nhiều vấn đề tồn tại

• cảnh đẹp/ thắng cảnh/ thắng cảnh đẹp

• đề cập đến vấn đề/ đề cập vấn đề

• công bố/ công bố công khai

Giải rút gọn:

Những kết hợp từ sai hoặc dư thừa là:

• còn nhiều vấn đề tồn tại

• thắng cảnh đẹp

• đề cập vấn đề

• công bố công khai

=> Các kết hợp được sửa như sau:

• còn nhiều vấn đề 

• thắng cảnh/ cảnh đẹp

• đề cập vấn đề

• công bố

Câu 4: Tìm 5 từ Hán Việt chỉ người trong văn bản Thị Mầu lên chùa và từ thuần Việt đồng nghĩa với mỗi từ Hán Việt ấy. Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 dòng) nhận xét về cách sử dụng từ Hán Việt trong các trường hợp đó.

Giải rút gọn:

• 5 từ Hán Việt trong văn bản Thị Mầu lên chùa và từ thuần Việt đồng nghĩa với mỗi từ Hán Việt là:

+ chú tiểu - chú Điệu, ông Đạo nhỏ

+ nhà sư - thầy chùa

+ tri âm - bạn thân

+ phú ông - người đàn ông giàu có

+ thiếp - vợ

• Trong văn bản Thị Mầu lên chùa, việc sử dụng từ Hán Việt trong các trường hợp trên đã tạo cho người đọc và người nghe cảm giác tao nhã, cổ kính, và phù hợp với bối cảnh xã hội thời kỳ đó. Những từ này, mặc dù thuộc về ngôn ngữ Hán Việt, đã trở nên quen thuộc và phản ánh rất rõ những tình huống, chi tiết đặc sắc trong văn bản. Việc sử dụng cả hai loại từ ngữ, cả Hán Việt và thuần Việt, trong văn bản Thị Mầu tạo sự đa dạng và phong phú cho ngôn ngữ, giúp tạo nên một lớp văn phong đặc biệt và sâu sắc.