VĂN BẢN: MẮC MƯU THỊ HẾN

ĐỌC HIỂU

Câu 1: Chú ý các chỉ dẫn sân khấu để xác định ngôn ngữ và hành động của mỗi nhân vật.

Giải rút gọn:

• Nghêu: Khi nghe tiếng Đề Hầu kêu cửa, Nghêu hoảng hốt và nhanh chóng chui xuống hầm phản, sau đó bò ra một cách bí mật.

• Đề Hầu: Đề Hầu kêu cửa và khi nghe tiếng Huyện Trìa, anh ta kinh hồn và bỏ trốn. Sau đó, anh ta lổm cổm bò ra trở lại sau khi thấy an toàn.

• Huyện Trìa: Huyện Trìa nói ngoài cửa, sau đó bước vào và thả dần bàn tay để thể hiện sự nhân từ và thấp hạ.

• Thị Hến: Thị Hến mở cửa cho Nghêu và Đề Hầu, và sau đó chỉ cho họ nơi trốn một cách bí mật, thể hiện sự thông thả và thông cảm.

Câu 2: Hình dung cử chỉ, điệu bộ, thái độ và hành động của Nghêu khi biết Đề Hầu đang gõ cửa nhà Thị Hến.

Giải rút gọn:

Nghêu bất ngờ và rất lo lắng, cố gắng tìm một nơi nào đó để ẩn nấp.

Câu 3: Đoán xem Thị Hến sẽ làm gì với Đề Hầu.

Giải rút gọn:

Thị Hến sẽ mời Đề Hầu vào nhà, tiếp đón đàng hoàng và rồi dụ dỗ để ông ta mắc mưu.

Câu 4: Đoán xem Nghêu cảm thấy như thế nào khi nghe lời phán của Đề Hầu.

Giải rút gọn:

Nghêu lo lắng và cảm thấy sợ hãi, hoảng loạn.

Câu 5: Hình dung gương mặt, cử chỉ, thái độ của Đề Hầu khi nghe tiếng quan huyện.

Giải rút gọn:

Đề Hầu thay đổi thái độ, e ngại, lo sợ và cảm thấy bất ngờ khi nghe tiếng quan huyện, đồng thời cũng thay đổi sắc mặt hoàn toàn.

Câu 6: Chú ý hành động của Nghêu.

Giải rút gọn:

Hành động của Nghêu: Nghêu bò ra từ gầm giường, sử dụng lời lẽ ngọt ngào để quyến rũ quan, sau đó tận dụng cơ hội để tố cáo Đề Hầu với quan.

Câu 7: Chú ý hành động của Đề Hầu.

Giải rút gọn:

Hành động của Đề Hầu: Đề Hầu lảo đảo bò ra khỏi nơi trốn, sau đó tố cáo Thị Hến và Nghêu đang âm mưu để lừa dối ông ta.

Câu 8: Cả ba nhân vật đã ra khỏi nhà Thị Hến trong tâm trạng như thế nào?

Giải rút gọn:

Cả ba nhân vật đã ra khỏi nhà Thị Hến trong tâm trạng đầy xấu hổ, ăn năn, hối hận và họ đã hứa với bản thân mình rằng sẽ không bao giờ tham của lạ nữa.

TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Xác định bối cảnh (không gian, thời gian) và các nhân vật tham gia câu chuyện đoạn trích Mắc mưu Thị Hến. Hãy tóm tắt nội dung đoạn trích.

Giải rút gọn:

• Không gian: Nhà Thị Hến trong bóng tối đêm muộn.

• Thời gian: Đêm khuya.

• Nhân vật tham gia: Nghêu, Thị Hến, Đề Hầu, huyện Trìa.

• Tóm tắt nội dung: Ba người Nghêu, Đề Hầu và huyện Trìa cùng tham gia vào một tình huống phức tạp với Thị Hến. Thị Hến đã hẹn Nghêu đến nhà, nhưng không nói rằng cô đã mời cả Đề Hầu và huyện Trìa. Nghêu tới đầu tiên, nhưng khi Đề Hầu đến và cả hai người đang tán tỉnh Thị Hến, huyện Trìa cũng xuất hiện, khiến Đề Hầu phải tìm cách trốn. Khi cả ba người ẩn náu trong nhà, Thị Hến đã bày mưu để làm cho họ phải tiết lộ mình và toàn bộ tình huống đã trở nên rắc rối và dở khóc dở cười.

Câu 2: Phân tích một số yếu tố tạo ra tiếng cười trong đoạn trích: tình huống, ngôn ngữ và hành động của các nhân vật,...

Giải rút gọn:

Yếu tố tạo ra tiếng cười trong đoạn trích này:

• Khi Nghêu đến nhà Thị Hến để tán tỉnh, Đề Hầu đến ngay sau đó, khiến Nghêu lo lắng, hoang mang, và sợ hãi. Trong tình huống đó, Nghêu tìm cách trốn tránh (Nghêu lo lắng, vội vã tìm nơi trốn sau khi thấy Đề Hầu) để tránh bị phát hiện.

• Khi Nghêu nghe Huyện Trìa đề cập đến việc tu hành (Phàm tu hành mà đã xuất gia/Có phá giới đánh đòn phát lạc), Nghêu ngay lập tức thay đổi bộ mặt từ sợ hãi thành vui vẻ để nịnh nọt và khen ngợi Huyện Trìa.

Câu 3: Chỉ ra và phân tích tác dụng của một số chỉ dẫn sân khấu có trong văn bản Mắc mưu Thị Hến.

Giải rút gọn:

• Một số chỉ dẫn hành động và sân khấu trong văn bản “Mắc mưu Thị Hến” bao gồm:

+ Tiếng Đề Hầu kêu cửa.

+ Nghêu bò ra từ gầm giường.

+ Đề Hầu vào và trốn.

+ Huyện Trìa đến và nói ngoài cửa.

+ Đề Hầu lổm cổm bò ra.

+ Thị Hến khiến Nghêu chui xuống gầm phản.

+ Huyện Trìa hạ...

• Những chỉ dẫn này thêm sự sinh động và hấp dẫn cho tác phẩm, tạo tiếng cười cho người đọc.

Câu 4: Trong văn bản, tác giả dân gian đã thể hiện thái độ như thế nào đối với các nhân vật?

Giải rút gọn:

Tác giả đã thể hiện sự phê phán đối với ngôn ngữ, lời nói, cử chỉ, và hành động của các nhân vật Nghêu, Đề Hầu, và Huyện Trìa. Qua văn bản, tác giả đã làm nổi bật những thói hư tật xấu, tính cách giả dối, và tính hèn nhát của tầng lớp quý tộc phong kiến, cùng với dục vọng tầm thường của họ. Trong khi đó, đối với nhân vật Thị Hến, tác giả cho thấy rằng cô có khao khát được hạnh phúc, là một người xinh đẹp và thông minh.

Câu 5: Em ấn tượng nhất với chi tiết, hình ảnh nào trong đoạn trích? Vì sao?

Giải rút gọn:

Chi tiết cuối cùng của Thị Hến sau khi Nghêu, Đề Hầu, Huyện Trìa rời khỏi nhà cũng để lại ấn tượng sâu sắc nhất cho em. Điều này bởi vì hình ảnh này làm nổi bật trí tuệ sắc sảo và thông minh của người phụ nữ.

Câu 6: Tiếng cười ở đoạn trích Mắc mưu Thị Hến còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?

Giải rút gọn:

Tiếng cười trong đoạn trích "Mắc mưu Thị Hến" mang theo ý nghĩa quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Đây là một ví dụ về vở tuồng dân gian mang tính hài hước, trong đó tiếng cười không chỉ giúp giải trí mà còn cung cấp những bài học quý báu và điều quan trọng để suy ngẫm về cuộc sống.