VĂN BẢN. BÀI CA CÔN SƠN

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CH1: Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong bốn câu thơ đầu.

CH2: Nhân vật "ta" trong đoạn trích có thể là ai?

CH3: Tìm các chi tiết miêu tả thiên nhiên và nhân vật "ta" trong đoạn thơ, từ đó nhận xét về mối quan hệ giữa thiên nhiên và nhân vật "ta".

CH4: Em cảm nhận như thế nào về hình ảnh và tâm hồn của nhân vật "ta" trong đoạn thơ?

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CH1: - Biện pháp tu từ:

• So sánh: So sánh "tiếng suối" như "tiếng đàn cầm", "ngồi trên đá" như "ngồi chiếu êm".

• Từ láy: rì rầm.

- Tác dụng:

• Phép so sánh cho thấy tiếng suối rất du dương, trầm bổng.

• Từ láy đã miêu tả thêm chi tiết tiếng suối chảy rất xiết, từ đó làm nổi bật nên phong cảnh, cảnh vật.

CH2: Nhân vật “ta” trong đoạn trích có thể là nhân vật trữ tình hoặc chính là tác giả. 

CH3: - Hình ảnh miêu tả thiên nhiên Côn Sơn

• Suối: tiếng suối như tiếng đàn cầm.

• Đá rêu phơi.

• Thông mọc như nêm: thông mọc rậm và dày.

• Trúc bóng râm: trúc rậm, râm mát, dày tạo nên bóng râm khi trời nắng.

- Biện pháp nghệ thuật:

• Điệp từ: Côn Sơn.

• So sánh

-> Bức tranh thiên nhiên khoáng đạt, thanh cao, hấp dẫn, thú vị và nên thơ. Thiên nhiên như một người bạn tri âm, tri kỷ của nhà thơ.

- Sử dụng điệp từ, đại từ nhân xưng “ta” nhằm nhấn mạnh sự có mặt của “ta” ở mọi cảnh đẹp của Côn Sơn.

CH4: Nhân vật “ta” thanh thản, thoải mái tận hưởng thiên nhiên, hòa nhập với thiên nhiên. Tại Côn Sơn, Nguyễn Trãi sống cùng suối rừng, vui cùng vẻ đẹp của thiên nhiên mà xa lánh chốn quan trường. Dù sống ẩn dật nhưng nhà thơ vẫn hết sức vui vẻ, lạc quan, tâm hồn thanh thản, phong thái ung dung và tự tại, cốt cách thanh cao như một tiên ông. Ức trai Nguyễn Trãi sống với tâm trạng “an bần lạc đạo”, sống vô tư nơi cảnh vắng lâm sơn, lánh đục tìm trong, tránh xa cuộc sống bon chen lợi danh, phú quý.