THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CH1: Xác định biện pháp tu từ đảo ngữ được sử dụng trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của biện pháp này:

a. Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.

                     (Hồ Chí Minh, Lòng yêu nước của nhân dân ta)

b. Đã tan tác những bóng thù hắc ám

Đã sáng lại trời thu tháng Tám.

                  (Tố Hữu, Ta đi tới)

CH2: Đọc lại bài thơ Nam quốc sơn hà và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Xác định câu hỏi tu từ có trong bài thơ này?

b. Nhận xét hiệu quả của câu hỏi tu từ ấy trong việc thể hiện nội dung của bài thơ.

CH3: Câu hỏi dưới đây có phải là câu hỏi tu từ không? Dựa vào đâu em khẳng định như vậy?

Có ai, một buổi sáng mùa thu, ngồi nhìn ra đường phố, thấy những cô gái làng Vòng gánh cốm đi bán mà không nghe thấy lòng rộn rã yêu đương?

                                                             (Vũ Bằng, Cốm Vòng)

CH4: Viết đoạn văn (khoảng bốn đến năm câu) nêu cảm nhận của em về bài thơ Qua Đèo Ngang, trong đó có ít nhất một câu hỏi tu từ. Sau đó, cho biết câu hỏi ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung của đoạn văn.

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CH1: a. - Biện pháp tu từ đảo ngữ: “lòng nồng nàn yêu nước”.

- Cơ sở xác định: có sự thay đổi vị trí của từ “nồng nàn” trong cụm từ “lòng nồng nàn yêu nước”.

=> Tác dụng: nhấn mạnh hình ảnh, làm cho câu thơ thêm sinh động, gợi cảm và giàu âm hưởng. 

b. - Cả hai câu thơ đều sử dụng biện pháp tu từ đảo ngữ.

- Cơ sở xác định: có sự thay đổi vị trí thành phần câu: vị ngữ  đứng trước chủ ngữ.

=> Tác dụng: nhấn mạnh hình ảnh, làm cho câu thơ thêm sinh động, gợi cảm và giàu âm hưởng.

CH2: a. Câu hỏi tu từ có trong bài thơ: “Cớ sao kẻ thù lại dám đến xâm phạm /giặc giữ cớ sao phạm đến đây”.

b. Hiệu quả của biện pháp tu từ ấy trong việc thể hiện nội trong bài thơ là khẳng định việc xâm phạm độc lập chủ quyền của nước Nam là việc làm trái với ý trời và lòng dân.

CH3: Câu hỏi này là câu hỏi tu từ, vì câu hỏi tu từ không cần đáp án trả lời mà nội dung câu trả lời đã có sẵn trong câu hỏi từ đó xác định đó là câu hỏi tu từ.

CH4: Bài thơ "Qua đèo Ngang" để lại trong em ấn tượng sâu sắc. Cảnh đèo Ngang hiện lên thật hoang sơ, chỉ có cỏ cây hoa lá chen chúc nhau um tùm, rậm rạp. Sự sống của con người có sự xuất hiện nhưng quá thưa thớt, ít ỏi "tiều vài chú","chợ mấy nhà" làm cho cảnh vật hoang sơ, vắng lặng hơn. Đứng trước cảnh như thế trong không gian chiều tà và âm thanh tiếng chim quốc kêu, chim đa đa kêu khắc khoải càng làm cho tâm trạng buồn, cô đơn vì phải xa quê hương gia đình của bà càng sâu đậm. Vậy qua bài thơ, tác giả muốn gửi gắm tâm tình gì tới độc giả ? Qua bài thơ đã cho em cảm nhận nỗi buồn thầm lặng không có người chia sẻ của tác giả. 

=> Nhấn mạnh nỗi buồn của tác giả trong bài thơ.