ÔN TẬP

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CH1: Tóm tắt các đặc điểm của thơ thất ngôn bát cú.

CH2: Đọc lại các văn bản đã học trong bài và điền thông tin vào bảng:

CH3: Nhận xét về bố cục, niêm, luật, vần, nhịp của bài thơ sau:

Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa

Cảnh khuya như vẽ, người chưa ngủ,

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

                             (Hồ Chí Minh, Cảnh Khuya)

CH4: Xác định biện pháp đảo ngữ và nêu tác dụng của biện pháp ấy trong trường hợp sau:

Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,

Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.

CH5: Câu hỏi trong đoạn thơ dưới đây có phải là câu hỏi tu từ không? Nhận xét hiệu quả của câu hỏi này trong việc thể hiện nội dung của đoạn thơ.

Năm nay đào lại nở

Không thấy ông đồ xưa

Nhưng người muôn năm cũ

Hồn ở đâu bây giờ?

(Vũ Đình Liên, Ông đồ)

CH6: Em rút ra được bài học gì khi viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội có ý nghĩa tích cực đối với cộng đồng?

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CH1: Thất ngôn bát cú: mỗi bài có 8 câu, mỗi câu 7 chữ. Thể thơ thất ngôn bát cú là loại cổ thi, xuất hiện sớm ở Trung Quốc.

Đặc điểm: - 1 bài gồm 8 câu, 1 câu gồm bảy chữ.

- Bố cục: đế, thực, luận, kết.

- Luật bằng chắc: Tiếng thứ 2 của câu 1 gieo vần nào thì bài thơ viết theo thể ấy. Nhất, tam, ngũ bất luận. Nhị, tứ, lục phân minh.

- Gieo vần ở cuối các câu 1,2,4,6,8.

CH2: 

CH3: - Bố cục:

• Hai câu đầu: Khung cảnh thiên nhiên trong đêm trăng Việt Bắc.

• Hai câu cuối: Những suy tư của thi nhân dưới ánh trăng.

- Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt đường luật.

- Đặc điểm:

• Mỗi bài có 4 dòng, mỗi dòng 7 chữ.

• Hiệp vần ở chữ cuối cùng của các dòng 1,2,4, ngắt nhịp ở câu 1, nhịp 3/4.

CH4: Nghệ thuật: đảo ngữ với hai động từ mạnh, "xiên ngang", " đâm toạc".

-> Tác dụng: diễn tả sự mạnh mẽ, quyết liệt của Hồ Xuân Hương như rêu - những sinh vật nhỏ bé, yếu ớt - đang trồi lên khỏi mặt đất để tìm được sự sống. Bà còn sử dụng nghệ thuật tiểu đối và đảo ngữ " đá mấy hòn", rêu từng đám" để thể hiện sức sống mãnh liệt của sự vật. Với nghệ thuật đảo ngữ kết hợp động từ mạnh và tiểu đối, nhà thơ gợi lên sự vẫy vùng, bứt phá của bà. Hồ Xuân Hương như đang vạch trời vạch đất mà kêu là để thỏa nỗi tủi hờn, uất ức mà bấy lâu nay bà cam chịu. 

CH5: Câu hỏi trong đọan thơ dưới đây là câu hỏi tu từ.

- Tác dụng của những biện pháp đó: Những biện pháp tu từ đó khắc họa hình ảnh ông đồ thời Hán học đã tàn qua đó thể hiện sự tàn lụi của một nền học thuật, của một truyền thống văn hóa, đồng thời bài thơ toát lên niềm cảm thương sâu sắc trước một lớp người đang tàn tạ và nỗi nhớ tiếc cảnh cũ người xưa của nhà thơ.

CH6: Em rút ra được bài học:

- Phải chọn được một hoạt động xã hội có ý nghĩa tích cực đối với cộng đồng.

- Xác định được mục đích viết và các hoạt động thể hiện được tình yêu quê hương, đất nước…