BÀI 52. VÌ ĐẠI DƯƠNG TRONG XANH

PHẦN I: HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN PHẦN BÀI ĐỌC

1. HỆ THỐNG CÂU HỎI     

Khởi động      

Quan sát các bức tranh minh hoạ bài đọc và thực hiện yêu cầu:

- Tranh vẽ những ai?

- Đoán xem, chuyện gì xảy ra với những người đó.

ĐỌC: VÌ ĐẠI DƯƠNG TRONG XANH

Câu 1: Vì sao xưa kia giữa Tiên Cá Đen và Tiên Cá Trắng có những trận chiến?

Câu 2: Tiên Cá Trắng đã cầu nguyện điều gì khi thuyền trưởng Sáng Suốt ngất đi? Vì sao?

Câu 3: Thuyền trưởng Sáng Suốt nói gì khi nhận được lời cảm ơn của hai nàng tiên cá? Lời nói đó thể hiện ước mong gì?

Câu 4: Bày tỏ suy nghĩ của em về hình ảnh “Tiên Cá Trắng và Tiên Cá Đen nắm tay nhau cùng hát vang khúc ca hòa bình”.

Câu 5: Theo em, sau khi chia tay thuyền trưởng Sáng Suốt, hai nàng tiên cá sẽ làm gì để gìn giữ đại dương?

2. 5 PHÚT TRẢ LỜI

Khởi động      

- Tranh vẽ con người và các sinh vật ở biển cả 

- Dự đoán: Trong tranh có một người bị thương hoặc bị đuối sức. Mọi người đang vây quanh để hỏi han, trò chuyện.

ĐỌC: VÌ ĐẠI DƯƠNG TRONG XANH

Câu 1: Tiên Cá Đen và Tiên Cá Trắng có những trận chiến để tranh giành quyền thống trị đại dương.

Câu 2: Tiên Cá Trắng đã cầu nguyện tổ tiên ngàn đời, xin kết nối tình thương của các giống loài tiên cá để tạo thành quyền năng tối thượng cứu lấy thuyền trưởng Sáng Suốt vì thuyền trưởng đã dũng cảm bảo vệ tiên cá.

Câu 3: - Thuyền trưởng nói: Không cần cảm ơn ta. Hãy cùng nhau chăm lo cho những sinh vật biển đáng yêu này!

- Mong ước mọi người cùng nhau sống chan hòa, chia sẻ trách nhiệm và tình yêu đối với môi trường biển.

Câu 4: Đó là biểu tượng của sự hòa hợp và đoàn kết giữa các sinh vật dưới đại dương.

Câu 5: Hai nàng tiên cá bắt tay nhau tổ chức ngày hội của đại dương để kết nối muôn loài và lên kế hoạch để gìn giữ và bảo vệ đại dương trong xanh.

PHẦN 2. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN PHẦN LUYỆN TỪ VÀ CÂU

1. HỆ THỐNG CÂU HỎI

Câu 1: Cần thêm dấu gạch ngang vào những vị trí nào trong mỗi câu văn, đoạn văn sau? Vì sao?

a. Động Phong Nha nằm trong Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng.

Theo Việt Bằng

b. Với quần thể 80 ngọn núi lớn nhỏ có độ cao trung bình vào khoảng 800 đến 1000 mét so với mực nước biển, Mẫu Sơn vùng núi nằm ở phía đông bắc tỉnh Lạng Sơn được mệnh danh là vùng đất của gió và sương mù.

Theo Hà Giang

c. Mặc dù đã trải qua nhiều thăng trầm nhưng năm cửa ô của Hà Nội xưa là kinh thành Thăng Long vẫn gắn bó với mỗi người dân Thủ đô. Đó là:

Ô Quan Chưởng;

Ô Cầu Giấy;

Ô Cầu Dền;

Ô Đống Mác;

Ô Chợ Dừa.

Theo Hải Minh

d. Mặt trời vừa thức dậy, trong nhà đã rộn ràng tiếng gọi của Quân:

Anh Kiên ơi! Dậy thôi nào!

Ông nội mỉm cười:

Hôm nay là Chủ nhật, để anh Kiên ngủ thêm một chút nữa, cháu ạ.

Quân nhanh nhảu đáp lời ông:

Hôm nay là “Chủ nhật xanh”. Anh em cháu đã hẹn sẽ tham gia dọn vệ sinh khu phố, ông ạ.

Theo Hương Ngọc Lan

Câu 2: Viết câu theo mỗi yêu cầu sau:

a. Giới thiệu đoạn kịch “Vì đại dương trong xanh”, trong đó có sử dụng dấu gạch ngang để chú thích, giải thích.

b. Giới thiệu các nhân vật trong đoạn kịch “Vì đại dương trong xanh”, trong đó có sử dụng dấu gạch ngang để liệt kê.

Câu 3: Tưởng tượng, viết lại cuộc trò chuyện giữa Tiên Cá Trắng và Tiên Cá Đen về việc chăm lo cho các loài sinh vật biển, trong đó có sử dụng dấu gạch ngang.

2. 5 PHÚT TRẢ LỜI

Câu 1: 

a. Phong Nha - Kẻ Bàng.

b. Mẫu Sơn - vùng núi nằm ở phía đông bắc tỉnh Lạng Sơn 

c.

- Ô Quan Chưởng;

- Ô Cầu Giấy;

- Ô Cầu Dền;

- Ô Đống Mác;

- Ô Chợ Dừa.

Theo Hải Minh

d.

- Anh Kiên ơi! Dậy thôi nào!

- Hôm nay là Chủ nhật, để anh Kiên ngủ thêm một chút nữa, cháu ạ.

- Hôm nay là “Chủ nhật xanh”. Anh em cháu đã hẹn sẽ tham gia dọn vệ sinh khu phố, ông ạ.

Theo Hương Ngọc Lan

Câu 2:

a. "Vì đại dương trong xanh" - một đoạn kịch xoay quanh câu chuyện của hai nàng Tiên Cá Trắng và Tiên Cá Đen - đã góp phần nâng cao nhận thức về vấn đề ô nhiễm biển hiện nay.

b. "Vì đại dương trong xanh" - một đoạn kịch xoay quanh câu chuyện của các nhân vật: 

Câu 3: 

Tiên Cá Trắng: 

- Bạn thân mến của tôi ơi. Chúng ta cần phải hợp sức để chăm sóc cho những loài sinh vật biển xinh đẹp này. Bạn nghĩ sao về việc chúng ta cùng nhau tạo ra những rạn san hô mới để làm nhà cho chúng?

Tiên Cá Đen đáp lại: 

- Ý tưởng tuyệt vời đó! Chúng ta cũng nên sắp xếp các buổi làm sạch biển, loại bỏ rác thải nhựa - nguyên nhân chính gây ô nhiễm biển và đe dọa sinh mạng của nhiều loài.

Tiên Cá Trắng cười nói: 

- Chính xác! Không chỉ dừng lại ở đó, chúng ta cần phải giáo dục mọi người của chúng ta về tầm quan trọng của việc bảo vệ biển cả nữa.

Tiên Cá Đen nắm tay Tiên Cá Trắng, hứng khởi: 

- Với tình yêu và sự kiên nhẫn, chúng ta sẽ tạo nên sự khác biệt cho một đại dương trong xanh, đầy sức sống.

PHẦN 3. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN PHẦN VIẾT

1. HỆ THỐNG CÂU HỎI

Câu 1: Đọc đoạn văn của bạn Nguyên Minh và thực hiện yêu cầu:

Trong các truyện đã đọc về bảo vệ môi trường, tôi đặc biệt ấn tượng với truyện “Bài học ở rừng” của nhà văn Lê Trâm. Nhờ lối kể chuyện hấp dẫn, tôi lần lượt trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, từ ngỡ ngàng với những vạt nấm đến náo nức với những tiếng reo của các bạn nhỏ. Tôi cũng hồi hộp lắng nghe để cảm nhận những thanh âm của rừng: tiếng gió thổi rì rào, tiếng xào xạc của lá khô, tiếng suối róc rách và cả tiếng chim hót,... Đặc biệt, tôi như nghe thấy cả tiếng vỏ cây tách mầm rất khẽ. Nghe đề thấy rừng quả là món quà tặng diệu kì từ thiên nhiên. Từ những câu hỏi về vẻ đẹp, thanh âm của rừng, tác giả đã rất khéo léo khi kết nối, cuốn sự chú ý của các bạn nhỏ vào thực trạng rừng đang bị tàn phá. Qua đó, giúp các bạn ý thức hơn về trách nhiệm bảo vệ rừng. Nội dung câu chuyện nhờ thế mà tỉnh tế, sâu sắc. Bài học ở rừng đã kết thúc nhưng mở ra cho tôi biết bao suy nghĩ: Chúng ta cần làm gì để trong những cánh rừng bạt ngàn, đâu đâu cũng xôn xao “tiếng vỏ cây tách mầm”?

Nguyên Minh

a. Đoạn văn viết về điều gì?

Tìm đáp án đúng:

- Thể hiện tình cảm, cảm xúc về một nhân vật.

- Thể hiện tình cảm, cảm xúc về một hình ảnh.

- Thể hiện tình cảm, cảm xúc về câu chuyện.

- Thể hiện tình cảm, cảm xúc về tác giả.

b. Bạn Nguyên Minh giới thiệu và khẳng định điều gì ở câu văn mở đầu?

c. Tìm các từ ngữ, câu văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của bạn Nguyên Minh với câu chuyện.

d. Câu cuối đoạn văn nói về điều gì?

Câu 2: Chia sẻ với bạn một câu chuyện đã nghe, đã đọc về quê hương, đất nước mà em thích và bày tỏ tình cảm, cảm xúc của em với câu chuyện đó.

VẬN DỤNG

Tưởng tượng, viết 2 - 3 câu tả vẻ đẹp của đại dương trong đoạn kịch “Vì đại dương trong xanh” sau khi cuộc chiến giữa hai dòng họ tiên cá kết thúc.

2. 5 PHÚT TRẢ LỜI

Câu 1: 

a. Thể hiện tình cảm, cảm xúc về câu chuyện.

b. Giới thiệu và khẳng định ấn tượng sâu sắc của mình với truyện "Bài học ở rừng" của nhà văn Lê Trâm.

c. "Đặc biệt ấn tượng", "trải qua nhiều cung bậc cảm xúc", "ngỡ ngàng", "náo nức", "hồi hộp lắng nghe", "nghe đề thấy rừng quả là món quà tặng diệu kì từ thiên nhiên".

d. Trách nhiệm bảo vệ rừng và ý thức cần làm gì để bảo vệ những cánh rừng.

Câu 2: 

Câu chuyện "Sự tích Hồ Gươm" kể về vị vua anh hùng Lê Lợi, người đã được Thần Rùa Vàng ở Hồ Gươm ban cho thanh kiếm thần để đánh đuổi quân Minh xâm lược, giành lại độc lập cho dân tộc. Sau khi chiến thắng kẻ thù, trong một lần đi thuyền trên hồ, Thần Rùa đã xuất hiện và yêu cầu vua Lê Lợi trả lại thanh kiếm. Vua Lê Lợi đã tôn trọng lời hứa và trả kiếm cho Thần Rùa, và từ đó hồ được đặt tên là Hồ Gươm, hay Hồ Hoàn Kiếm, nghĩa là Hồ trả kiếm.

VẬN DỤNG

Sau khi cuộc chiến kết thúc, đại dương bình yên trở lại, tựa như một bức tranh sống động với màu sắc rực rỡ. Dưới ánh nắng mặt trời, làn nước trong vắt như pha lê phản chiếu cả một thế giới dưới nước đầy sắc màu. Bình minh và hoàng hôn trên đại dương như những lời chúc phúc từ thiên nhiên, gửi gắm hy vọng về một thế giới dưới nước hòa bình, nơi mọi sinh vật biển sống đồng lòng và yêu thương lẫn nhau.