Soạn giáo án Ngữ văn 8 cánh diều Bài 6 Tự đánh giá: Cố hương

HOẠT ĐỘNG CỦA GV- HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Tiến hành trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa (trang 36, 37)

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

-  GV cho HS đọc văn bản Cố hương và trả lời câu hỏi:

Câu 1. Đoạn tóm tắt phần lược đi cho biết những thông tin gì quan trọng để hiểu đoạn trích?

A. Sau hơn hai mươi năm xa cách, nhân vật Tấn trở lại thăm quê.

B. Ngày trước, Tấn và Nhuận Thổ là bạn bè thân thiết với nhau.

C. Chị Hai Dương – “nàng Tây Thi đậu phụ” cũng trở nên thực dụng.

D. Thời tiết khi Tấn về quê đang giữa mùa đông, trời âm u và gió lạnh.

Câu 2. Nhân vật trung tâm của truyện là ai?

A. Nhuận Thổ

B. Tấn – nhân vật xưng “tôi”

C. Hoàng – cháu của Tấn

D. Mẹ của Tấn

Câu 3. Việc lựa chọn ngôi kể trong văn bản không có tác dụng nào sau đây?

A. Giúp khám phá thế giới nội tâm của nhân vật

B. Khiến câu chuyện được kể lại chân thật, sinh động

C. Bộc lộ cảm xúc của nhân vật một cách trực tiếp, chân thực

D. Giúp người đọc dễ dàng xác định được bố cục của truyện

Câu 4. Trong phần (2) của truyện ngắn này, chi tiết nào khiến nhân vật “tôi” bỗng nhiên hoảng sợ?

A. Khung cảnh ngôi làng mờ dần trước mắt nhân vật “tôi”.

B. Hình ảnh ngày xưa của Nhuận Thổ mờ nhạt dần trong tâm trí nhân vật “tôi”.

C. Nhân vật “tôi” suy nghĩ và mong mỏi về tương lai như những niềm hi vọng.

D. Mẹ của nhân vật “tôi” than phiền về cách hành xử của chị Hai Dương.

Câu 5. Việc xác định chủ đề của truyện ngắn này dựa vào câu hỏi nào sau đây?

A. Nhan đề của truyện là gì?

B. Sự việc nào là sự việc tiêu biểu trong truyện?

C. Tác phẩm viết về cái gì?

D. Vấn đề cơ bản mà truyện nêu lên là gì?

Câu 6. Sự thay đổi của con người nơi “cố hương” biểu hiện cụ thể ở một số nhân vật như thế nào? Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật sự thay đổi ở các nhân vật ấy?

Câu 7. Tác giả đã thể hiện thái độ, tình cảm gì trong văn bản?

Câu 8. Nhân vật “tôi” cảm thấy giữa bản thân và Nhuận Thổ “đã có một bức tường khá dày ngăn cách”. Theo em, bức tường này do nguyên nhân nào tạo nên?

Câu 9. Nhân vật “tôi” muốn cháu Hoàng và Thuỷ Sinh phải có một “cuộc đời mới”. Theo em, “cuộc đời mới” là cuộc đời như thế nào?

Câu 10. Cuối tác phẩm, nhân vật “tôi” cho rằng: “… Kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi.”. Hãy viết một đoạn văn (khoảng 10 – 12 dòng) trình bày ý kiến của em về quan điểm trên.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

HS tiến hành trả lời câu hỏi theo hình thức cá nhân

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS lên bảng trình bày, yêu cầu các HS khác nhận xét, góp ý, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

Tiến hành trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa (trang 36, 37)

Câu 1. A

Câu 2. B

Câu 3. D

Câu 4. D

Câu 5. C

Câu 6.

– Sự thay đổi của con người nơi “cố hương” biểu hiện cụ thể ở một số nhân vật:

+ Chị Hai Dương: – “nàng Tây Thi đậu phụ” là một người phụ nữ duyên dáng, trước đây được mọi người yêu quý, sau nhiều năm trở thành một người phụ nữ xấu cả ngoại hình lẫn tính cách.

+ Nhuận Thổ: Không còn là một cậu bé khỏe mạnh, lanh lợi tháo vát, hiểu biết nhiều điều thú vị nữa. Mà trở thành một anh nông dân nghèo khổ, đần độn, mụ mẫm và cam chịu số phận.

- Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh, tương phản đối lập.

Câu 7. Tình cảm, thái độ của tác giả: đau xót trước sự thay đổi của quê hương, con người và từ đó phê phán xã hội phong kiến mục nát đương thời.

Câu 8: Theo em, bức tường này dựng lên do sự phân chia giai cấp giàu nghèo trong xã hội, xã hội bị tha hóa đến cùng cực.

Câu 9: Nhân vật “tôi” muốn cháu Hoàng và Thuỷ Sinh phải có một “cuộc đời mới”. Theo em, “cuộc đời mới” là cuộc đời không có sự phân hóa giàu nghèo một cách sâu sắc, xã hội không bị tha hóa, đời sống nhân dân ấm no, không phải chịu cảnh áp bức như hiện tai. Những đứa trẻ sẽ được sống giữa làng quê tươi đẹp, với những con người tử tế thân thiện.

Câu 10: Cuối tác phẩm, nhân vật “tôi” cho rằng: “... Kì thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi.”. Con đường thứ nhất xuất hiện trên thế giới này là gì nếu không phải là những bước chân đầu tiên của tổ tiên loài người khi xuất hiện trên Trái Đất? Con đường sự nghiệp, con đường ước mơ - những con đường biểu tượng ấy là gì nếu không phải được vẽ nên từ những suy nghĩ, hành động, những ước mơ và hoài bão của con người? Hãy thử để ý mà xem, có thể tại giây phút này, hàng chục con người đang cùng đi trên một con đường của Hà Nội, nhưng chỉ một vài phút sau, có thể mỗi người đã rẽ sang một hướng đi khác, vì điểm đến của họ là không giống nhau. Cứ như thế, họ đan nhập rồi tách rời, chung mà riêng, và rõ ràng, không ai đi lại trên bước chân của ai cả bởi một lẽ đơn giản: mỗi người đều đi trên con đường của họ, con đường do chính họ tạo ra. Cuộc sống này không có ngõ cụt, chỉ có những con đường. Con đường này khép lại sẽ có con đường khác mở ra, giống như mọi dòng chảy đều có mạch ngầm và đại dương phải bắt đầu từ những dòng suối nhỏ. Vấn đề là ở chỗ chúng ta sẽ chọn con đường nào và chính con đường đó sẽ dẫn ta đến đâu.