MẠCH LẠC VÀ LIÊN KẾT (BIỆN PHÁP LIÊN KẾT VÀ TỪ NGỮ LIÊN KẾT)

I. MỤC TIÊU

1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:

   - HS củng cố hai khái niệm liên kết và mạch lạc, mối quan hệ giữa liên kết và mạch lạc, các biện pháp và phương tiện liên kết thông dụng, liên kết các câu trong đoạn văn và liên kết các đoạn trong VB, chức năng của liên kết và mạch lạc trong VB.

   - HS nhận diện các phương tiện liên kết thường sử dụng trong VB, phân tích được chức năng của liên kết qua những ngữ liệu cụ thể, vận dụng tri thưc về liên kết vào việc viết đoạn văn hoặc tạo lập VB.

2. Năng lực

a. Năng lực chung

- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...

b. Năng lực riêng biệt

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến bài thực hành.

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận, hoàn thành các bài tập xác định mạch lạc và liên kết (biện pháp liên kết và từ ngữ liên kết)

- Năng lực tiếp thu tri thức tiếng việt để hoàn thành các bài tập, vận dụng thực tiễn.

3. Phẩm chất:

- Thái độ học tập nghiêm túc.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Giáo án;

- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;

- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;

2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. KHỞI ĐỘNGa. Mục tiêu:Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học về đặc điểm, chức năng của mạch lạc và liên kết (biện pháp liên kết và từ ngữ liên kết)

b. Nội dung: GV chiếu bài tập, HS suy nghĩ trả lời.  

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi: Đoạn trích sau đây có thể gọi là đoạn văn hoàn chỉnh được chưa? Vì sao?

     Cám bơi một mình trong đêm. Đêm tối bưng không nhìn rõ mặt đường. Trên con đường ấy, chiếc xe lăn bánh rất êm. Khung xe phia cô gái ngồi lồng đầy bóng trăng. Trăng bồng bềnh nổi lên qua dãy Pú Hồng. Dãy núi này có tinh chất quyết định đến gió mùa đông bắc nước ta. Nước ta bây giờ là của ta rồi, cuộc đời đã bắt đầu hửng sáng. 

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi.  

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV gọi một số HS trả lời câu hỏi, HS khác lắng nghe và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, tổng hợp ý kiến và khen ngợi các HS đã trả lời đúng và chốt đáp án: Đoạn trích trên có 7 câu

      + Xét về hình thức: các câu có liên kết

+ Xét về nội dung: các câu không có sự liên kết, lan man, không rõ chủ đề

è Như vậy, về hình thức các câu có vẻ liên kết nhưng nội dung thông báo khác nhau, được đứng cạnh nhau một cách thiếu logic, thiếu sự thống nhất về đề tài, chủ đề, nội dung tản mạn. Đó không phải là đoạn văn hoàn chỉnh.

- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Có thể thấy, để viết được một đoạn văn hoàn chỉnh, chúng ta cần phải vận dung rất nhiều biện pháp khác nhau. Ở buổi học thực hành tiếng Việt về mạch lạc và liên kết văn bản ở chủ đề trước, chúng ta đã bước đầu tiếp cận với biện pháp này. Trong buổi học thực hành tiếng Việt hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu Mạch lạc và liên kết – Biện pháp liên kết và từ ngữ liên kết.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

a. Mục tiêu: Nhận biết và nắm được khải niệm và tác dụng của biện pháp liên kết và các từ ngữ liên kết trong văn bản.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến phần Tri thức ngữ văn về biện pháp liên kết và từ ngữ liên kết

c. Sản phẩm học tập: HS trả lời các kiến thức liên quan đến biện pháp liên kết và từ ngữ liên kết

d. Tổ chức thực hiện: