ĐỌC VĂN BẢN VÀ THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

 VĂN BẢN 1. CUỘC CHẠM TRÁN TRÊN ĐẠI DƯƠNG

(Trích Hai vạn dặm dưới biển, Giuyn Véc-nơ)

I. MỤC TIÊU

1. Mức độ/ yêu cầu cần đạt:

- HS nhận biết được tác dụng của việc chọn nhân vật người kể chuyện ngôi thứ nhất là một nhà khoa học. Điều này khiến những điều người kể chuyện trình bày vừa hấp dẫn vừa đáng tin cậy.

- HS nhận biết được một số yếu tố của truyện khoa học viễn tưởng: đề tài (phát triển khoa học trong tương lai), tình huống (li kì, gay cấn), không gian (đại dương và đáy đại dương).

- HS nắm được lối viết lô-gic mang tính đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng. Đặc điểm này được thể hiện thông qua cách trình bày và dẫn dắt các sự kiện của người kể chuyện.

- HS hiểu được rằng ý tưởng phát minh dù kì lạ, thậm chí đôi khi “không tưởng”, vẫn luôn được nảy sinh trên cơ sở hiện thực.

2. Năng lực

a. Năng lực chung

- Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự quản bản thân, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác...

b. Năng lực riêng biệt

- Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản Cuộc chạm trán trên đại dương.

- Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về văn bản Cuộc chạm trán trên đại dương.

- Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về thành tựu nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản.

- Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm nghệ thuật của truyện với các văn bản khác có cùng chủ đề.

3. Phẩm chất:

-  HS biết khát vọng và ước mơ, có ý chí biến khát vọng, ước mơ tốt đẹp thành hiện thực.  

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Chuẩn bị của giáo viên:

- Giáo án;

- Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

- Tranh ảnh về nhà văn Giuyn Véc-nơ;

- Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp;

- Bảng giao nhiệm vụ học tập cho học sinh ở nhà;

2. Chuẩn bị của học sinh: SGK, SBT Ngữ văn 7, soạn bài theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài, vở ghi.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu:Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập học tập của mình từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học Cuộc chạm trán trên đại dương.

b. Nội dung: GV đặt những câu hỏi gợi mở vấn đề cho HS tự do sáng tạo, tưởng tượng và chia sẻ cảm nhận.

c. Sản phẩm:Chia sẻ của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đặt câu hỏi, huy động kiến thức đã có của HS:

     + Nếu là một nhà phát minh, em muốn chế tạo sản phẩm khoa học gì cho tương lai?

     + Các nhà khoa học nhận định rằng sự sống đầu tiên trên Trái Đất nảy sinh từ đại dương. Nhận định đó gợi cho em những suy nghĩ gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe GV nêu yêu cầu và tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Với câu hỏi 1, GV để HS tự do tưởng tượng, trao đổi ý tưởng trong nhóm với nhau và yêu cầu một vài em trình bày ý tưởng của mình trước lớp. GV gợi ý cho HS nói về sản phẩm trí tuệ nhân tạo của thời đại công nghệ 4.0

- Với câu hỏi 2, một số em HS có thể trả lời được dựa vào phim ảnh, sách báo hoặc thông tin tìm kiếm được trên in-tơ-nét. GV hỗ trợ thêm bằng cách gợi nhắc lại VB Trái đất – cái nôi của sự sống trong Ngữ Văn 6, tập hai. VB này có nhác đến đất nước như là “vị thần hộ mệnh” của sự sống. Từ gợi ý này, kết hợp với những thông tin tra cứu được, HS có thể đưa ra ý kiến của mình. Câu hỏi này không đòi hỏi phải có đáp án cuối cùng, HS có thể tranh luận để đồng ý hoặc phản bác miễn là các ý kiến đưa ra đều phải có lí lẽ, bằng chứng để có sức thuyết phục.    

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, khen ngợi các HS đã tích cực trả lời câu hỏi

- Từ chia sẻ của HS, GV dẫn dắt vào bài học mới: Có bao giờ các em nhắm mắt tưởng tượng về một thế giới khác xa so với Trái đất – nơi chúng ta sinh sống chưa? Đó chắc chắn là những thế giới hấp dẫn với muôn vàn những điều lí thú và kì lạ. Đến với bài học đầu tiên của chủ đề Thế giới viễn tưởng ngày hôm nay, cô cùng các em sẽ cùng đi tìm hiểu và chiêm ngưỡng một thế giới vô cùng thú vị trong văn bản Cuộc chạm trán trên đại dương.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học

a. Mục tiêu: Nắm được nội dung chủ đề Thế giới viễn tưởng và thể loại các tác phẩm có trong chủ đề. Nắm được các khái niệm về đề tài, không gian, thời gian, cốt truyện, nhân vật trong truyện khoa học viễn tưởng.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời câu hỏi liên quan đến chủ đề Thế giới viễn tưởng.

c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức chung về nội dung chủ đề Thế giới viễn tưởng.

d. Tổ chức thực hiện: