BÀI 9. VĂN HỌC VÀ CUỘC ĐỜI

CỦNG CỐ MỞ RỘNG

Câu 1: So sánh đặc trưng của văn bản trữ tình, tự sự và kịch được thể hiện trong Vội vàng (Xuân Diệu), Trở về (Ơ-nít Hê-minh-uê), Hồn Trương Ba, da hàng thịt (Lưu Quang Vũ).

Giải rút gọn:

Câu 2: Phân tích giá trị của văn học được thể hiện trong các văn bản trên.

Giải rút gọn:

*Vội vàng:

• Giá trị hiện thực: Phản ánh tâm trạng sôi nổi, vội vã của con người trước thời gian ngắn ngủi của cuộc đời.

• Giá trị nhân đạo: Khẳng định khát vọng sống mãnh liệt, muốn tận hưởng mọi vẻ đẹp của cuộc sống.

• Giá trị nghệ thuật: Sử dụng nhiều hình ảnh thơ, ngôn ngữ giàu sức gợi cảm, nhịp điệu nhanh, dồn dập.

*Trở về:

• Giá trị hiện thực: Phản ánh cuộc sống của người nông dân đánh cá nghèo khổ, lam lũ, chịu nhiều bất công.

• Giá trị nhân đạo: Ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của người lao động: hiền lành, chất phác, chịu thương chịu khó,…

• Giá trị nghệ thuật: Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, sử dụng nhiều chi tiết ẩn dụ, biểu tượng.

*Hồn Trương Ba, da hàng thịt:

• Giá trị hiện thực: Phê phán những giá trị giả tạo, đề cao giá trị đích thực của con người.

• Giá trị nhân đạo: Khẳng định giá trị của cuộc sống, con người cần sống đúng với bản chất của mình.

• Giá trị nghệ thuật: Xây dựng xung đột, mâu thuẫn gay cấn, sử dụng ngôn ngữ đối thoại, hành động sinh động.

Câu 3: Tìm đọc một số văn bản nghị luận về giá trị của văn học đối với đời sống con người. Tóm tắt các quan điểm, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được tác giả sử dụng trong văn bản.

Giải rút gọn:

1. Hoài Thanh : Văn chương là hình ảnh của cuộc sống, là tiếng nói của tâm hồn con người.

- Luận điểm: Văn chương có vai trò to lớn trong đời sống con người.

- Lí lẽ:

+ Văn chương giúp con người hiểu biết về cuộc sống, về bản thân và xã hội.

+ Bồi dưỡng tâm hồn con người, giúp con người hoàn thiện nhân cách.

+ Là nguồn động viên, khích lệ con người trong cuộc sống.

- Bằng chứng: Dẫn chứng về những tác phẩm văn học có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc.

2. Nguyễn Minh Châu:  Văn chương là một thứ khí giới mạnh mẽ, có khả năng thay đổi con người và cuộc sống.

- Luận điểm: Văn chương có vai trò to lớn trong việc giáo dục, định hướng con người.

- Lí lẽ:

+ Văn chương giúp con người nhận thức về cuộc sống, về bản thân và xã hội.

+ Giúp con người hoàn thiện nhân cách, bồi dưỡng tâm hồn.

- Bằng chứng: Dẫn chứng về những tác phẩm văn học đã thức tỉnh con người, giúp con người thay đổi bản thân.

Câu 4: Lập dàn ý chi tiết cho bài phát biểu nhân một trong những sự kiện sau:

- Lễ phát động phong trào quyên góp sách cho thư viện trường học 

- Lễ phát động phong trào làm sạch đường phố 

- Lễ phát động tuần lễ Nói không với kì thị giới

Giải rút gọn:

Câu 5: Tổ chức một buổi thuyết trình về những suy nghĩ, lựa chọn của thế hệ trẻ trong tương lai trước những cơ hội và thách thức của đất nước.

Giải rút gọn:

I. Chuẩn bị:

• Xác định chủ đề cụ thể: Suy nghĩ, lựa chọn của thế hệ trẻ trong tương lai trước cơ hội và thách thức nào?

• Tìm hiểu tài liệu, thông tin liên quan đến chủ đề.

• Lập dàn bài thuyết trình.

• Chuẩn bị slide thuyết trình.

• Luyện tập thuyết trình.

II. Tiến hành:

• Giới thiệu chủ đề, mục đích thuyết trình.

• Trình bày nội dung:

  • Phân tích những cơ hội và thách thức của đất nước trong tương lai.

  • Suy nghĩ, lựa chọn của thế hệ trẻ trước những cơ hội và thách thức đó.

  • Giải pháp để thế hệ trẻ phát huy cơ hội, vượt qua thách thức.

III. Trao đổi, thảo luận