BÀI 8: ĐẤT NƯỚC VÀ CON NGƯỜI

VĂN BẢN: GIANG

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH 1: Hãy kể tên một số tác phẩm (thơ, truyện ngắn, tiểu thuyết,...) viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX và chia sẻ cảm nghĩ của bạn về một trong những tác phẩm ấy.

ĐỌC VĂN BẢN

CH 1: Chú ý quá trình làm quen và diễn biến tình cảm giữa hai nhân vật qua lời kể và lời thoại.

CH 2: Chú ý lời giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” và tác động của nó đến các nhân vật.

CH 3: Đây có phải là hoàn cảnh phù hợp để tình cảm thân mật, yêu mến giữa Giang và “tôi” nảy nở?

CH 4: Lời nói, thái độ của bố Giang khi gặp Hùng lần này có gì khác so với lần trước?

CH 5: Hai đoạn văn này là lời của ai nói với ai?

SAU KHI ĐỌC

CH 1: Chỉ ra một số câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời kể của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản trên.

CH 2: Liệt kê những cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản. Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy cách đối xử của con người với nhau, nhất là với những người lính trong hoàn cảnh chiến tranh như thế nào?

CH 3: Đặc điểm, tính cách của một nhân vật trong truyện thường được thể hiện qua các hành vi, lời nói của nhân vật ấy trong hoàn cảnh giao tiếp cụ thể, gắn với một hay một số điểm nhìn nhất định (của người kể chuyện, của chính nhân vật hoặc của một nhân vật khác,...). Hãy phân tích tính cách của nhân vật Giang theo gợi ý trong bảng dưới đây (làm vào vở):

CH 4: Nhận xét về cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn trong tác phẩm.

CH 5: Xác định chủ đề của tác phẩm và cho biết dựa vào đâu để bạn xác định như vậy.

CH 6: Theo bạn, tư tưởng của tác phẩm Giang là gì? Hai đoạn văn cuối có vai trò như thế nào trong việc thể hiện tư tưởng của tác phẩm?

CH 7: Xung quanh việc Giang đột nhiên nhận "anh bộ đội" mới gặp lần đầu là bạn học của cô và "phịa" ra cái tên Hùng để giới thiệu anh với bố của mình, sau đó lại dùng xe đạp của bố để đưa anh về đơn vị,... có những ý kiến khác nhau. Một số người cho rằng Giang xử sự như thế là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể; một số khác lại phủ nhận điều đó. Hãy cho biết ý kiến của bạn.

CH 8: Giả sử sau ba mươi năm, “anh bộ đội” năm xưa và Giang tình cờ gặp lại nhau, câu chuyện giữa hai người cần được kể thêm một đoạn. Nếu được tác giả ủy quyền, bạn sẽ viết tiếp câu chuyện như thế nào? Bạn có thể triển khai ý tưởng bằng nhiều hình thức dưới dạng một tranh vẽ, một bài thơ, một đoạn văn tự sự,…

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH 1: Một số tác phẩm viết về những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của nhân dân ta trong thế kỉ XX: Bức tranh (Nguyễn Minh Châu, 1983), Tây Tiến (Quang Dũng, 1986)

Tác phẩm Bức tranh của Nguyễn Minh Châu, tác phẩm để lại ấn tượng cho em về sự khát khao muốn tìm cái đẹp trong nghệ thuật của người nghệ sĩ và một người chiến sĩ đang đấu tranh giữa tình yêu và cuộc sống.

ĐỌC VĂN BẢN

CH 1: Quá trình làm quen của hai nhân vật khá đặc biệt và nhanh chóng.

- Từ những người xa lạ qua vài câu trò chuyện quan tâm xã giao họ có thể nói chuyên và chia sẻ với nhau.

CH 2: - Giang đã giới thiệu nhân vật “tôi” tên Hùng, bạn học lớp 10 cùng Giang, đang đóng quân gần đây và tình cờ gặp khi nãy. Lời giới thiệu của Giang về nhân vật “tôi” như vậy sẽ không khiến cho bố nghi ngờ và cả ba nhân vật sẽ không rơi vào tình huống khó xử.

CH 3: Đây chính là hoàn cảnh phù hợp để tình cảm thân mật

CH 4: Thể hiện sự vui mừng, phấn khởi, gần gũi, chân tình hơn trước nhiều. 

CH 5: Hai đoạn văn này là lời của nhân vật "tôi" nói với chính mình và với người đọc

SAU KHI ĐỌC

CH 1: Một số câu văn, đoạn văn có sự đan xen giữa lời của người kể chuyện và lời của nhân vật trong văn bản:

- “Tôi mở túi phòng hóa đeo bên hông lấy gói bít cốt mẹ dúi cho hồi trưa, và rót chè tươi trong ấm tích ra bát. Bít cốt chiêu với chè tươu, định thế. Thấy vậy, đang lúi húi xâu lại quai dép cho tôi, Giang vội kêu lên:

 Ôi em quên. Có cơm mà, để em dọn mời anh”.

- “Tôi toan tính, song ông trông thấy tôi thức thì… Ông bảo: Giờ đây Giang nó ở lại ngoài đó có một mình”.

CH 2: Những cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật trong văn bản:

+ Nhân vật "tôi" gặp Giang.

+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần đầu.

+ Nhân vật "tôi" và bố của Giang gặp nhau lần thứ hai trên chiến trường.

Những cuộc gặp gỡ ấy cho thấy con người đối xử với nhau bằng chân tình, sự mến mộ.

CH 3: 

CH 4: Cách lựa chọn và sử dụng ngôi kể, điểm nhìn như vậy giúp tác phẩm trở nên gần gũi với người đọc, giúp họ hình dung rõ những sự kiện mà nhân vật đã trải qua.

CH 5: Chủ đề của tác phẩm: Tình yêu của người lính

Dựa vào nhan đề và nội dung chính của văn bản

CH 6: - Theo tôi, tư tưởng của tác Giang là: kí ức về chiến tranh sẽ 

- Hai đoạn văn cuối là lời trữ tình ngoại đề, nói lên tư tưởng của tác phẩm

CH 7: Theo em, cách xử sự của Giang là phù hợp với tình huống, hoàn cảnh cụ thể.

CH 8: Sau 30 năm, Giang và anh bộ đội đã có gia đình riêng của mình

Một lần trở về thăm nơi đóng quân cũ, anh tình cờ gặp lại Giang cũng tới thăm nơi bố mình từng công tác.

Họ trò chuyện vui vẻ và ôn lại kỉ niệm đã qua

Giang biết được tên của anh bộ đội.