BÀI 5. ÔN TẬP GIỮA HỌC KÌ I

TIẾT 1

Câu 1: Nam và An trở thành bạn của nhau trong hoàn cảnh nào?

Giải chi tiết:

Nam và An trở thành bạn của nhau khi cả hai cùng tham gia thi ý tưởng về chủ đề “Em yêu môi trường quê em” trong mục “Góc sáng tạo” của báo Thiếu niên Tiền phong.

Câu 2: Đối với Nam, chuyến về thăm quê bạn có gì đặc biệt?

Giải chi tiết:

Đối với Nam, chuyến về thăm quê bạn rất đặc biệt vì đây là lần đầu tiên bạn nhìn thấy biển, một cảnh đẹp vô cùng. Ngoài ra, bạn còn có cơ hội tìm hiểu thêm về cuộc sống ở ven biển và tham gia vào các hoạt động như đi dọc triền cát, tìm ốc.

Câu 3: Mơ ước của hai bạn có gì giống nhau?

Giải chi tiết:

Mơ ước của hai bạn đều liên quan đến việc bảo vệ và cải thiện môi trường. Nam mơ ước sẽ học ngành thuỷ lợi để đem nước về vùng đồi khô khát, trong khi An mơ ước trở thành cảnh sát biển để giữ cho biển mãi bình yên và nhiều tôm cá.

Câu 4: Tìm hai từ đồng nghĩa với mơ ước.

Giải chi tiết:

Hai từ đồng nghĩa với mơ ước có thể là “ước vọng” và “khát vọng”.

TIẾT 3

Câu 1: Tìm trong các đoạn văn sau những từ đồng nghĩa với mỗi từ in đậm:

a) Trước trận thi đấu với lớp 5A, đội trưởng Tùng tập trung cả đội lại và nói:

- Lớp 5A có một cầu thủ mới từ nơi khác chuyển về, đó là một tiền đạo chất lượng mà hậu vệ không dễ gì ngăn chặn được.

Quay sang thủ môn, Tùng nói tiếp:

- Cậu là thủ thành của đội, phải hết sức chú ý chân sút ấy nhé.

LỘC HÀ

b) Sáng mùa đông, trời lạnh cóng. Những cơn gió mùa thổi ù ù dọc sườn đồi. Gió luồn qua mái hiên, chui vào khe cửa sổ, len lỏi vào tận trong căn phòng nhỏ của Hà. Nằm trong chăn kín mít mà Hà vẫn thấy rét ơi là rét. Hà khẽ hé chân, không khí lạnh buốt như xộc vào. Hà chợt nghĩ tới mẹ. Trời lạnh giá thế này mà mẹ đã dậy, ra vườn rồi.

HỒNG AN

Giải chi tiết:

a) Đồng nghĩa với tiền đạo: chân sút

Đồng nghĩa với thủ môn: thủ thành

b) Đồng nghĩa với lạnh cóng: lạnh buốt, lạnh giá.

Đồng nghĩa với luồn: chui, len lỏi.

Câu 2: Các từ in đậm trong đoạn thơ dưới đây được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?

Răng của chiếc cào

Làm sao nhai được?

Mũi thuyền rẽ nước

Thì ngửi cái gì?

Cái ấm không nghe 

Sao tai lại mọc?

QUANG HUY

Giải chi tiết:

Những từ in đậm trên được dùng ở nghĩa chuyển. 

Câu 3: Tra từ điển, tìm một từ đa nghĩa. Đặt 2 câu với từ đó: 1 câu dùng nghĩa gốc, 1 câu dùng nghĩa chuyển.

Giải chi tiết:

Từ “trái” là một từ đa nghĩa mà em tìm được. Dưới đây là hai câu sử dụng từ “trái” với hai nghĩa khác nhau:

Nghĩa gốc: “Mẹ vừa mua cho em một trái táo rất to và ngon.”

Nghĩa chuyển: “Cô giáo dạy rằng, việc lừa dối bạn bè là một hành động trái với lương tâm.”

TIẾT 4

Câu hỏi: Viết tiếp 1 trong 2 đoạn văn có câu mở đoạn dưới đây để giới thiệu về nhân vật trong đoạn văn đó.

1. Mỗi lần ăn dưa hấu, tôi lại nghĩ đến hình ảnh một chàng trai tháo vát, chăm chỉ sống giữa một đảo dưa. Chàng trai đó là Mai An Tiêm – nhân vật chính trong câu chuyện Sự tích dưa hấu mà tôi đã học...

2. Ngay từ khi còn bé xíu, hình ảnh cậu bé Gióng trong câu chuyện của bà, của mẹ đã in đậm trong tâm trí tôi. Đó là một cậu bé...

Giải chi tiết:

Đoạn văn 1: Mỗi lần ăn dưa hấu, tôi lại nghĩ đến hình ảnh một chàng trai tháo vát, chăm chỉ sống giữa một đảo dua. Chàng trai đó là Mai An Tiêm – nhân vật chính trong câu chuyện Sự tích dưa hấu mà tôi đã học…. Mai An Tiêm, một chàng trai trẻ đầy nhiệt huyết và quyết tâm, đã bị đày ra đảo hoang vì một hiểu lầm. Nhưng anh không từ bỏ. Thay vào đó, anh đã dùng sức mạnh và trí tuệ của mình để sống sót và thịnh vượng trên đảo. Anh đã tìm thấy những hạt dưa hấu trên bãi biển và quyết định trồng chúng. Với sự kiên nhẫn và chăm chỉ, anh đã biến đảo hoang thành một vườn dưa hấu tươi tốt. Mai An Tiêm đã trở thành biểu tượng cho sự kiên trì, lòng can đảm và tinh thần không bao giờ từ bỏ. 

Đoạn văn 2: Ngay từ khi còn bé xíu, hình ảnh cậu bé Gióng trong câu chuyện của bà, của mẹ đã in đậm trong tâm trí tôi. Đó là một cậu bé có sức mạnh phi thường, đã lớn lên trong một thời gian ngắn và trở thành một chiến binh dũng cảm. Cậu cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt, và đánh bại kẻ thù để bảo vệ quê hương. Cậu bé Gióng, với lòng yêu nước sâu sắc và ý chí kiên cường, đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh và lòng dũng cảm của người Việt Nam. Mỗi khi tôi nghe câu chuyện về cậu bé Gióng, tôi cảm thấy tự hào và truyền cảm hứng. Cậu ấy nhắc nhở tôi rằng, dù chúng ta có nhỏ bé đến đâu, chúng ta vẫn có thể trở nên mạnh mẽ và dũng cảm khi đất nước cần chúng ta. Cậu bé Gióng, với tinh thần yêu nước và lòng dũng cảm, sẽ mãi mãi là nguồn cảm hứng cho tôi.

TIẾT 5 

Câu 1: Viết lại cho đúng các tên riêng nước ngoài trong đoạn văn dưới đây: 

Thư viện mo gân ở trung tâm thành phố niu oóc, hoa kỳ, được xem là một trong những thư viện đẹp nhất thế giới. Các tủ sách bằng đồng nơi đây lưu giữ nhiều bản thảo gốc của Canto xcốt và bandắc. Đây cũng là nơi trưng bày một bộ sưu tập lớn các bản in, bản vẽ và hoạ tiết tranh của các nghệ sĩ Lêônácđô đa vinxi, Mikenlănggiơlô Rembrăng.....

Theo báo Lao Động

Giải chi tiết:

Đoạn văn sau đây đã được sửa lại với các tên riêng nước ngoài chính xác:

Thư viện Morgan ở trung tâm thành phố New York, Hoa Kỳ, được xem là một trong những thư viện đẹp nhất thế giới. Các tủ sách bằng đồng nơi đây lưu giữ nhiều bản thảo gốc của Kant và Balzac. Đây cũng là nơi trưng bày một bộ sưu tập lớn các bản in, bản vẽ và hoạ tiết tranh của các nghệ sĩ Leonardo da Vinci, Michelangelo và Rembrandt…

Câu 2: Tìm 4 vị trí có thể thêm dấu gạch ngang đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích trong đoạn văn sau:

Chiều qua, ở ngã ba đường, nơi đặt bằng tin khu phố, xuất hiện một thông báo về giải thi đấu bóng đá thiếu nhi của phương

Hoà "Đen" đội trưởng đội Mũi Tên Vàng ngay lập tức tổ chức họp đội bóng của khu phố. Chỉ 15 phút sau, các cầu thủ tất cả đều đang háo hức chờ đợi trận bóng đã có mặt ở nhà văn hoá.

KHÁNH LINH

Giải chi tiết:

Dưới đây là đoạn văn đã được thêm dấu gạch ngang để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích:

Chiều qua, ở ngã ba đường - nơi đặt bằng tin khu phố, xuất hiện một thông báo về giải thi đấu bóng đá thiếu nhi của phường. Hoà “Đen” - đội trưởng đội Mũi Tên Vàng, ngay lập tức tổ chức họp đội bóng của khu phố. Chỉ 15 phút sau, các cầu thủ - tất cả đều đang háo hức chờ đợi trận bóng, đã có mặt ở nhà văn hoá.

TIẾT 6

Câu 1: Bài thơ là lời của ai, nói về ai? Tìm ý đúng:

a) Lời của bé Hà, nói về chị của mình.

b) Lời của người chị, nói về bé Hà.

c) Lời của bé Hà, nói về các trò chơi của bé.

d) Lời của người chị, nói về tuổi thơ của mình.

Giải chi tiết:

Đáp án: b) Lời của người chị, nói về bé Hà.

Câu 2: Những đặc điểm nào về ngoại hình của bé Hà khiến bé rất ngộ nghĩnh, đáng yêu? Tìm các ý đúng:

a) Có đôi bàn tay chứa đầy phép lạ

b) Có chiếc răng sứt, hay nhoẻn cười.

c) Cô nhiều trò chơi, nhiều ước mơ đẹp.

d) Có đuôi tóc nhỏ tung tăng trên vai.

Giải chi tiết:

Đáp án: b) Có chiếc răng sứt, hay nhoẻn cười và d) Có đuôi tóc nhỏ tung tăng trên vai.

Câu 3: Những phép lạ trong hai bàn tay bé Hà là gì? Tìm các ý đúng:

a) Biến mái tóc thành mây che Mặt Trăng.

b) Biến chiếc gối nhỏ thành em bé để ru em ngủ.

c) Biến mấy củ khoai lang thành đàn lợn, là mẹ thành cơm, gạo.

d) Biến chiếc thuyền giấy thành chiếc thuyền ôm đấy ước mơ.

Giải chi tiết:

Đáp án: b) Biến chiếc gối nhỏ thành em bé để ru em ngủ và c) Biến mấy củ khoai lang thành đàn lợn, là mẹ thành cơm, gạo.

Câu 4: Qua cái nhìn của người chị về bé Hà, bài thơ muốn nói lên điều gì?

Giải chi tiết:

Bài thơ muốn nói lên tình yêu thương, sự ngưỡng mộ của người chị dành cho bé Hà. Bé Hà qua lời kể của chị trở nên sống động, ngộ nghĩnh và đáng yêu trong mắt người đọc. 

Câu 5: Theo em, anh chị lớn cần đối xử với các em nhỏ như thế nào? Viết đoạn văn trình bày ý kiến của em.

Giải chi tiết:

Theo em, anh chị lớn cần tôn trọng các em nhỏ. Đồng thời, các anh chị cũng cần phải kiên nhẫn, giải thích những lỗi mà các em mắc phải và hướng dẫn cách sửa sai. Bên cạnh đó, anh chị cũng cần thể hiện tình yêu thương đối với các em nhỏ. Điều này không chỉ qua lời nói mà còn qua hành động, như việc dành thời gian chơi cùng, lắng nghe những điều các em muốn chia sẻ, và quan tâm đến những điều các em quan tâm.

TIẾT 7

Câu hỏi: Chọn 1 trong 2 đề sau: 

1. Viết bài văn tả một người mà em yêu quý. 

2. Viết bài văn giới thiệu nhân vật mà em yêu thích trong một câu chuyện đã học.

Giải chi tiết:

1.

Người mà em yêu quý nhất chính là bà ngoại của em. Bà là người luôn yêu thương em và chăm sóc em từ khi em còn nhỏ.

Bà ngoại của em là một người phụ nữ nhỏ nhắn nhưng rất mạnh mẽ. Bà luôn mỉm cười và rất hiền lành. Bà có mái tóc bạc trắng và đôi mắt long lanh đầy tình thương. Bà luôn dành thời gian để chăm sóc em và anh chị em của em. Bà luôn dậy sớm để nấu bữa sáng cho cả gia đình. Bữa ăn của bà luôn ngon miệng và đầy đủ dinh dưỡng. Bà còn là người dạy em biết yêu thương và quan tâm đến người khác. Bà luôn khuyên em phải biết chia sẻ và giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn.

Bà ngoại là người mà em yêu quý nhất. Bà đã dạy cho em biết yêu thương và quan tâm đến người khác. Em sẽ luôn nhớ những lời dạy và tình thương của bà. Em yêu bà ngoại rất nhiều.

2.

Trong câu chuyện “Lớp trưởng lớp tôi”, nhân vật mà em yêu thích nhất chính là Vân - cô bé được bầu làm lớp trưởng. Vân không chỉ là một học sinh chăm chỉ, học giỏi mà còn là một người bạn tốt, một lớp trưởng tận tâm.

Vân là một cô bé nhỏ nhắn, gầy gò nhưng lại rất nhanh nhẹn và linh hoạt. Cô ấy có một chiếc răng sứt đáng yêu và luôn nhoẻn miệng cười. Vân không chỉ học chăm chỉ mà còn học rất giỏi. Cô ấy luôn nhận được điểm số cao trong các bài kiểm tra và bài tập về nhà. Vân còn là một lớp trưởng tận tâm. Cô ấy luôn sẵn lòng giúp đỡ bạn bè và luôn chăm sóc lớp học của mình. Khi Quốc quên trực nhật, Vân đã tự giác dọn dẹp lớp học để lớp học luôn sạch sẽ và gọn gàng. Vân còn biết cách làm vui lòng mọi người, như khi cô ấy đã chia kem cho cả lớp sau giờ lao động.

Qua những câu chuyện về Vân, em thấy rằng Vân không chỉ là một học sinh giỏi mà còn là một người bạn tốt và một lớp trưởng tận tâm. Vân đã dạy cho em rằng, dù nhỏ tuổi, chúng ta vẫn có thể làm nhiều việc tốt cho cộng đồng của mình. Vân là một người bạn mà em rất ngưỡng mộ và yêu quý. Em hy vọng rằng mình cũng có thể trở thành một người bạn tốt và một học sinh giỏi như Vân.