BÀI 29. PROTEIN

Mở đầu: Để có sức khỏe tốt, khẩu phần ăn hằng ngày phải cung cấp đủ bốn nhóm dinh dưỡng (chất đạm, chất bột đường, chất béo và nhóm vitamin, khoáng chất).

Chất đạm (protein) là gì? Nó có vai trò quan trọng như thế nào đối với con người?

Giải rút gọn:

- Chất đạm (protein) là hợp chất hữu cơ phức tạp, có khối lượng phân tử rất lớn, gồm nhiều đơn vị amino acid liên kết với nhau bởi các liên kết peptide. 

- Vai trò của protein đối với con người: nguồn thực phẩm quan, protein tạo nên khung tế bào, tham gia vào mọi quá trình bên trong tế bào của cơ thể, duy trì và phát triển cơ thể, vận chuyển oxygen và chất dinh dưỡng…

1. VAI TRÒ CỦA PROTEIN ĐỐI VỚI CON NGƯỜI

Câu 1: Hãy kể tên một số thực phẩm chứa protein thực vật và một số thực phẩm chứa protein động vật

Giải rút gọn:

- Protein thực vật ở: hạt bí ngô, hạt đậu nành, hạt gai dầu, kiều mạch, yến mạch, đậu phộng,...

- Protein động vật ở: trứng, thịt bò, sữa, cá hồi,…

Câu 2: Vì sao phải bổ sung đủ protein cho cơ thể?

Giải rút gọn:

Vì protein giúp duy trì sự sống và tăng cường sức khỏe, là nền tảng về cấu trúc và chức năng của mọi cơ thể sống.

2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA TINH BỘT VÀ CELLULOSE

Câu 3: Quan sát Hình 29.2, hãy nêu nhận xét về đặc điểm cấu tạo của protein

Giải rút gọn:

Protein gồm rất nhiều đơn vị amino acid liên kết với nhau bởi các liên kết peptide.

3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA PROTEIN

Câu 4: Theo em, khi thủy phân protein đơn giản (được tạo bởi các amino acid) sẽ thu được hợp chất gì?

Giải rút gọn:

Sản phẩm thu được là các amino acid tương ứng.

Câu 5: Quan sát Thí nghiệm 1, hãy cho biết hiện tượng xảy ra trong mỗi ống nghiệm

Giải rút gọn:

Hiện tượng: protein trong lòng trắng trứng đông tụ lại, tách ra khỏi dung dịch.

Câu 6: Nêu một số quá trình đông tụ protein trong đời sống

Giải rút gọn:

Ví dụ: quá trình làm sữa chua, pho mát; quá trình luộc trứng gà khiến cho phần lòng trắng đông tụ lại…

4. PHÂN BIỆT PROTEIN VỚI CHẤT KHÁC

Câu 7: Hãy cho biết thành phần hóa học chủ yếu của tơ tằm và cách phân biệt 2 loại tơ ở Hình 29.3

Giải rút gọn:

- Thành phần hóa học chủ yếu của tơ tằm: protein.

- Cách phân biệt 2 loại tơ là đem đốt mỗi loại tơ:

+ Nếu tơ cháy có mùi giống mùi tóc cháy, ngọn lửa nhanh tắt, sản phẩm cháy có màu đen, mềm, xốp thì đó là tơ tằm.

+ Nếu khi cháy có mùi nylon cháy, sản phẩm cháy vón cục thì đó là tơ nylon.

Luyện tập: Khi đốt tóc, móng tay, móng chân, lông vịt, sừng động vật sẽ có chung hiện tượng gì?

Giải rút gọn:

Hiện tượng: có mùi khét và khói bốc lên; sản phẩm cháy có màu đen, xốp, mịn và dễ vỡ vụn.

Vận dụng: Vải tơ tằm có ưu điểm: độ bền cao, bề mặt vải mịn, có độ rũ nhẹ, phù hợp may trang phục,…

Em hãy cho biết:

a) Thành phần hóa học chủ yếu của tơ tằm

b) Vì sao không dùng xà phòng có tính kiềm mạnh để giặt áo quần may bằng vải tơ tằm

Giải rút gọn:

a) Thành phần hóa học chủ yếu: protein.

b) Vì tơ tằm có thành phần hóa học chủ yếu là protein, khi có kiềm mạnh làm  protein trong tơ tằm bị thủy phân, dẫn đến hư hỏng chất liệu vải.