VĂN BẢN. ĐẼO CÀY GIỮA ĐƯỜNG

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Kể một câu chuyện (em đọc được, nghe được hoặc tự mình trải qua) đã để lại cho em bài học sâu sắc. Bài học em rút ra được từ câu chuyện đó là gì?

Đáp án chuẩn:

Một bạn trong lớp đã ghen tị với em vì em học tốt hơn bạn ấy. Em đã vì thế mà cũng có thái độ không tốt với bạn. Sau đó em nhận ra, em cần có cái nhìn bao dung hơn với bạn.

Câu 2: Hãy chia sẻ cách hiểu của em về câu nói sau: "Anh ta nhận ra mình chỉ là ếch ngồi đáy giếng mà thôi".

Đáp án chuẩn:

Câu nói có nội dung chỉ một đối tượng vốn tưởng mình là người hiểu biết, thông minh nhưng người đó đã tự nhận thức được bản thân vẫn còn những hạn chế, hiểu biết và suy nghĩ còn hạn hẹp.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Vì sao người thợ mộc không bán được cày?

Đáp án chuẩn:

Người thợ mộc không bán được cày vì anh ta đẽo cày to gấp năm, gấp bảy thứ thường bày ra bán cho người đi cày bằng voi nhưng trước nay chưa có ai cho voi đi cày bao giờ cả.

Câu 2: Mối có thái độ như thế nào khi thấy kiến làm việc vất vả?

Đáp án chuẩn:

Khi thấy kiến làm việc vất vả, mối có thái độ khoe khoang về bản thân mình không phải làm gì mà vẫn có cái ăn.

Câu 3: Kiến tỏ thái độ ra sao về lối sống của mối?

Đáp án chuẩn:

Kiến chê và cho biết hậu quả về lối sống của mối.

Câu 4: Lối sống của mối gây ra hậu quả nghiêm trọng như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Lối sống của mối gây ra hậu quả nghiêm trọng: mọi nơi bị đục rỗng mà bản thân mối cũng sẽ chết.

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Người thợ mộc trong truyện Đẽo cày giữa đường đã xử sự thế nào trước mỗi lời khuyên, khiến công sức và của cải "đi đời nhà ma"?

Đáp án chuẩn:

Người thợ mộc trong truyện Đẽo cày giữa đường đã luôn nghe theo lời khuyên của bất cứ ai đi ngang qua góp ý, khiến công sức và của cải "đi đời nhà ma".

Câu 2: Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện này, em sẽ làm gì trước những lời khuyên như vậy?

Đáp án chuẩn:

Nếu là người thợ mộc trong câu chuyện, em sẽ cảm ơn những người đã cho lời khuyên, sau đó tự suy xét loại cày phổ biến và dễ bán.

Câu 3: Những điều gì làm cho con ếch trong truyện Ếch ngồi đáy giếng cảm thấy sung sướng?

Đáp án chuẩn:

- Ếch có thể ra vào giếng, ngồi nghỉ trong kẽ gạch.

- Bơi trong nước thì nước đỡ nách và cằm, nhảy xuống bùn thì bùn lấp chân tới mắt cá.

- Các con lăng quăng, cua, nòng nọc không sung sướng bằng ếch.

- Ếch chiếm một chỗ nước tụ, tự do bơi lội trong giếng.

Câu 4: Hãy chỉ ra những điểm khác biệt về môi trường sống của ếch và rùa. Sự khác biệt đó ảnh hưởng đến nhận thức và cảm xúc của hai con vật như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Sự khác biệt môi trường sống:

  + Ếch sống trong một cái giếng nhỏ.

  + Rùa sống ở biển mênh mông, sâu thẳm.

- Ảnh hưởng đến nhận thức và cảm xúc:

  + Ếch nghĩ môi trường của mình là tốt nhất, không biết thế giới ngoài kia rộng lớn.

  + Rùa nhận thức được môi trường của ếch nhỏ bé và không phù hợp.

  + Khi nghe rùa nói, ếch ngạc nhiên, hoảng hốt, bối rối.

Câu 5: Vì sao con ếch "ngạc nhiên, thu mình lại, hoảng hốt, bối rối"?

Đáp án chuẩn:

Vì nó được rùa nói cho biết về biển đông rộng lớn, thấy rùa hiểu biết, còn mình thì sống trong môi trường chật hẹp, không hiểu biết nhiều bằng rùa.

Câu 6: Trong truyện Con mối và con kiến, quan niệm sống của mối và kiến bộc lộ như thế nào qua các lời thoại của chúng?

Đáp án chuẩn:

Bộc lộ qua các lời thoại của chúng:

- Mối: hưởng thụ, không cần làm cũng có ăn, đục khoét những thứ sẵn có.

- Kiến: có làm thì mới có ăn, nếu chỉ đục khoét thì cũng hết của cải mà chết.

Câu 7: Theo em, thiện cảm của người kể chuyện được dành cho mối hay kiến? Vì sao em khẳng định như vậy?

Đáp án chuẩn:

Theo em, thiện cảm của người kể chuyện được dành cho kiến. Có thể khẳng định như vậy dựa vào việc tác giả để lượt lời của kiến ở phía sau, nhằm in đậm vào trí nhớ của người đọc, đồng thời dựa vào lời nói của mối và kiến:

+ Mối: xưng hô trịch thượng ("chúng ta")

+ Kiến: xưng hô chừng mực ("các anh")

Câu 8: Nêu những điểm giống nhau về nội dung của ba truyện ngụ ngôn: Đẽo cày giữa đường, Ếch ngồi đáy giếng, Con mối và con kiến.

Đáp án chuẩn:

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Đề bài: Viết đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) có sử dụng thành ngữ đẽo cày giữa đường.

Đáp án chuẩn:

Có lần, em và mẹ đi chợ chọn váy xòe xếp li. Váy có nhiều màu: hồng, be, đỏ,... Em chỉ được chọn hai chiếc nên rất phân vân. Cô bán hàng bảo chọn màu đỏ và xanh, một chị khác lại khuyên chọn màu be và hồng. Mẹ bảo em đừng như đẽo cày giữa đường, phải có chính kiến. Cuối cùng, em đã chọn hai chiếc váy mình thích, màu hồng và xanh.