VIẾT VĂN BẢN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN 

Câu 1: Giới thiệu tác phẩm và phương diện nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ đi sâu phân tích.

Đáp án chuẩn:

- Giới thiệu tác phẩm: Đời thừa là một truyện ngắn nổi bật của Nam Cao trong mảng đề tài về người trí thức, đánh giá sự chín muồi trong tư tưởng nghệ thuật của nhà văn và thường được xem như một tuyên ngôn của Nam Cao về văn học.

- Phương diện nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ đi sâu phân tích là giá trị về mặt tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật tự sự của tác phẩm Đời thừa. 

Câu 2: Mô tả và đánh giá cách Nam Cao kiến tạo truyện kể. 

Đáp án chuẩn:

- Đời thừa có cấu trúc truyện ngắn điển hình, diễn ra trong hai ngày, với sự kiện trung tâm là trận say rượu của Hộ, không theo trình tự thời gian.

- Đánh giá: Nam Cao tạo truyện độc đáo và tinh tế, giúp người đọc hiểu sự tha hóa và khổ đau của con người tài hoa khi bị hoàn cảnh vùi dập.

Câu 3: Chỉ ra đặc điểm của người kể chuyện trong truyện ngắn (ngôi kể và điểm nhìn).

Đáp án chuẩn:

- Người kể chuyện ở ngôi thứ ba, trần thuật theo điểm nhìn bên trong, gắn với ý thức của nhân vật hơn là từ điểm nhìn bên ngoài. 

- Hình thức trần thuật hướng nội này phù hợp với việc khắc họa nhân vật như là một con người có đời sống tư tưởng. 

Câu 4: Phân tích vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời trần thuật trong việc khắc họa nhân vật.

Đáp án chuẩn:

- Sử dụng ngôi thứ ba giúp người đọc dễ nắm bắt diễn biến tâm lý nhân vật, làm nổi bật sự giằng xé giữa lý tưởng văn chương và lo toan cuộc sống.

- Lựa chọn điểm nhìn bên trong, gắn với ý thức của từng nhân vật, làm rõ diễn biến tâm lý.

Câu 5: Chỉ ra mối liên hệ giữa người kể chuyện trong tác phẩm với nhà văn.

Đáp án chuẩn:

- Người kể chuyện là hóa thân của Nam Cao.

- Bên cạnh đồng cảm với hoàn cảnh và sự hối lỗi của Hộ, người kể chuyện đanh thép và nghiêm khắc về sự lầm tưởng của anh.

- Tác giả mỉa mai và phê phán sự ngộ nhận trong cuộc đấu tranh nội tâm của Hộ, chỉ ra sai lầm để anh nhận ra lỗi lầm của mình.

Câu 6: Đánh giá giá trị của tác phẩm.

Đáp án chuẩn:

- Là một truyện ngắn giàu tính phê phán.

- Truyện ngắn của Nam Cao không chỉ phê phán việc con người, đặc biệt là người trí thức, đánh mất mình, mà còn chỉ trích những thiết chế xã hội đẩy các giá trị lớn vào xung đột, nơi cái tầm thường được biện minh bằng hoàn cảnh.

- Sự phê phán của Nam Cao thể hiện một "tấm lòng thương đời" và "con mắt nhìn đời ác", tạo ấn tượng mạnh mẽ nhờ nghệ thuật tự sự sâu sắc và thuyết phục.

Câu 1: Nghệ thuật tự sự của Nam Cao trong truyện ngắn Đời thừa có những phương diện đáng chú ý nào?

Đáp án chuẩn:

- Điểm nhìn từ bên trong, soi chiếu rõ nội tâm nhân vật kết hợp với lối trần thuật hướng nội giúp tác giả thể hiện tốt nhất nội tâm đang đấu tranh, giằng xé để nhận ra lỗi lầm của nhân vật Hộ. 

- Sự nhất quán giữa điểm nhìn và lối trần thuật giúp lời văn của tác giả trở nên chân thực, giá trị biểu cảm và ý nghĩa truyền tải được rõ nét hơn. 

Câu 2: Khi phân tích từng phương diện làm nên sức hấp dẫn của nghệ thuật tự sự trong Đời thừa, tác giả đã đi theo trình tự nào?

Đáp án chuẩn:

Trình tự diễn biến tâm lý của nhân vật:

- Toàn bộ câu chuyện là diễn ra từ ngày hôm trước đến sáng hôm sau với trận say rượu của nhà văn Hộ là trung tâm. 

- Tác giả men theo tâm lý của nhân vật để đưa ra một trình tự truyện hết sức hợp lý.

=> Trình tự sắp xếp hết sức hợp lý, phù hợp với tâm lý của từng nhân vật trong truyện. 

Câu 3: Bạn có thể học hỏi được điều gì từ cách phân tích các phương diện của nghệ thuật tự sự trong Đời thừa? Điều gì ở bài viết chưa làm bạn thỏa mãn?

Đáp án chuẩn:

- Em có thể học hỏi cách lựa chọn ngôi kể, cách đặt điểm nhìn và đưa ra được lối trần thuật hợp lý.

- Bài viết trên chưa làm em thỏa mãn ở chỗ chưa nói ký về ý nghĩa của kết truyện. Tác giả mới chỉ dừng ở việc đưa ra thông tin mà chưa phân tích được ý đồ nghệ thuật của tác giả bởi đây vốn là một cái kết mở, một cái kết ngổn ngang. Người đọc chắc hẳn sẽ cảm thấy tò mò về sự kiện tiếp theo có thể diễn ra.