ÔN TẬP

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

I. ĐỌC

CH1: Ngôn ngữ thơ có những đặc điểm gì? Vì sao khi đọc thơ, cần đọc thành tiếng/ đọc diễn cảm?

CH2: Nội dung dưới đây đề cập đến cách trình bày thông tin nào trong văn bản thông tin?

Thông tin trong văn bản được tổ chức theo cấu trúc: 1) giới thiệu tổng quan, khái quát về các đối tượng được phân loại; 2) giới thiệu chi tiết từng đối tượng cụ thể.

A. cách trình bày thông tin theo trình tự không gian

B. cách trình bày thông tin theo mức độ quan trọng của thông tin

C. cách trình bày thông tin theo mối quan hệ nhân quả

D. cách trình bày thông tin theo các đối tượng phân loại

CH3: Chọn cụm từ đúng để điền vào chỗ trống trong nhận định dưới đây:

Nhân vật trong ................ có thể là con người hay thần linh, ma, quỷ. Nếu nhân vật là con người, họ thường có nét kì dị khác thường; nếu nhân vật là thần linh, ma, quỷ, họ thường được nhân hoá, mang hình ảnh, tính cách của con người.

A, truyện thơ Nôm

B, truyện lịch sử

C, truyện truyền kì

D. truyện cười

CH4: Vẽ bảng sau vào vở và sắp xếp tên của các văn bản văn học đã học ở học kì 1 vào bảng (nếu có):

CH5: Điền vào cột A tên của thể loại/ kiểu văn bản có đặc điểm tương ứng được miêu tả ở cột B (làm vào vở):

CH6: Hoàn thành bảng sau để làm rõ một số điểm giống và khác nhau giữa thể loại truyện truyền kì và truyện thơ Nôm (làm vào vở)

CH7: Dựa trên những gì học được từ văn bản Đọc mở rộng theo thể loại ở từng bài học để hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

CH8: Tóm tắt những kinh nghiệm em đã tích luỹ được về việc đọc hiểu văn bản nghị luận và văn bản thông tin ở học kì I (làm vào vở):

II. TIẾNG VIỆT

CH1: Liệt kê các đơn vị kiến thức tiếng Việt được học trong học kì I và cho ví dụ để hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

CH2: Xác định (các) điển tích, điển cố trong đoạn trích sau và nêu tác dụng của việc sử dụng (các) điển tích, điển cố này:

Đoạn rồi nàng tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng:

- Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ.

(Nguyễn Dữ, Truyện người con gái Nam Xương)

CH3: Xác định biện pháp tu từ chơi chữ trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của biện pháp này:

a. 

Có Tài mà cậy chi Tài

Chữ Tài liền với chữ Tai một vần

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

b. 

Hồng quân với khách hồng quần,

Đã xoay đến thế còn vần chua tha

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

III. VIẾT

CH1: Tóm tắt thông tin về các kiểu bài viết đã học ở học kì I bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

CH2: Nêu những điểm giống và khác nhau về kiểu bài sau: Bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm truyện: chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật đã học ở Bài 2 và bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm Truyện thơ: chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật đã học ở Bài 5.

IV. NÓI VÀ NGHE

CH1: Khi tham gia thảo luận về một vấn đề trong đời sống, cần lưu ý những gì?

CH2: Nêu kinh nghiệm của em về cách chuyển nội dung bài viết thành bài nói khi thực hiện các yêu cầu thực hành về nói và nghe ở Bài 3 và Bài 4.

CH3: Chia sẻ một số kinh nghiệm về kĩ năng nghe và nhận biết tính thuyết phục của một ý kiến. 

CH4: Làm thế nào để kể lại một câu chuyện tưởng tượng cho hấp dẫn, thu hút người nghe?

CH5: Ghi lại một số kinh nghiệm về kĩ năng đặt câu hỏi phỏng vấn. 

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

I. ĐỌC

CH1:  Ngôn ngữ thơ có những đặc điểm:

- Ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính

- Ngôn ngữ thơ có tính hàm súc

- Ngôn ngữ thơ có tính truyền cảm

Cần đọc thành tiếng/ đọc diễn cảm thơ bởi như vậy mới có thể lột tả hết được đặc điểm của thơ, lột tả hết ý của tác giả cũng như cảm xúc mà tác giả truyền tải.

CH2: Chọn đáp án D. cách trình bày thông tin theo các đối tượng phân loại

Giải thích: nội dung đó đề cập đến các trình bày thông tin và liệt kê ra 2 cách, có đánh số 1, 2.

CH3: Chọn C. Nhân vật trong truyện truyền kì có thể là con người hay thần linh, ma, quỷ. Nếu nhân vật là con người, họ thường có nét kì dị khác thường; nếu nhân vật là thần linh, ma, quỷ, họ thường được nhân hoá, mang hình ảnh, tính cách của con người.

CH4:

CH5:

CH6:

CH7:

CH8:

II. TIẾNG VIỆT

CH1:

CH2: Các điển tích được sử dụng: ngọc Mị Nương, cỏ Ngu Mĩ

+ Ý nghĩa câu "Ngọc Mị Nương" là : câu nói này muốn nhắc tới cái sự ra đi, chết nhưng họ vẫn giữ trong mình lòng trọng sáng, thành nhã

+ Ý nghĩa câu " Cỏ Ngu mĩ" : câu nói này muốn nói tới lòng chung thủy của dù đã ra đi nhưng không bao giờ phản bội

=> Tác dụng: tô điểm màu sắc trung đại cho một tác phẩm được sáng tác ở thời kỳ xã hội phong kiến và nhấn mạnh được tấm lòng thủy chung son sắt của nàng.

CH3: a. Hai câu thơ sử dụng phép chơi chữ dựa vào sự gần âm "tài" (tài hoa) và "tai" (tai họa) => Hàm chứa một thái độ chua xót bất bình khi cái tài ấy lại trở thành tai họa, đồng thời làm câu thơ thêm hay, sinh động hơn

b. Tác giả sử dụng phép chơi chữ dùng từ có âm vần giống nhau để nói 2 sự vật khác nhau. Khi gọi ông trời là “hồng quân” thì tác giả gọi người phụ nữ là “hồng quần” vì hai từ này có âm hưởng gần nhau mà nội dung đối lập nhau, bài trừ nhau => Câu thơ mang ý nghĩa sâu xa hơn

III. VIẾT

CH1:

CH2: - Giống nhau: Cả hai kiểu bài đều thuộc dạng phân tích một tác phẩm văn học, vì thế cần chú ý yêu cầu phân tích từ nội dung đến hình thức, thấy được mối quan hệ giữa nội dung và hình thức.

- Khác nhau: Mỗi kiểu bài yêu cầu người viết cần chú ý đặc trưng thể loại cụ thể; ví dụ, cũng là yêu cầu nhận biết và chỉ ra tác dụng của hình thức nghệ thuật nhưng các yếu tố hình thức của thơ khác với văn xuôi. Vì thế, bên cạnh các yếu tố chung, cần nắm được các yếu tố hình thức nổi bật của thơ. Ngoài ra, đặc trưng thơ và truyện cũng khác nhau, một bên là trữ tình, một bên là tự sự.

IV. NÓI VÀ NGHE

CH1: - Khi tham gia thảo luận ý kiến về một vấn đề của đời sống, ta cần chú ý: 

+ Lắng nghe và tôn trọng

+ Học hỏi về cách phản hồi ý kiến của người khác 

+ Rút ra kinh nghiệm, tìm ra những điểm hạn chế của bản thân.

CH2: Kinh nghiệm của em về cách chuyển nội dung bài viết thành bài nói 

- Khác với văn nói, văn viết phải đảm bảo đúng ngữ pháp, đúng chính tả. Mục đích làm câu văn rõ nghĩa, người đọc dễ dàng tiếp nhận thông tin. 

- Hiểu rõ nội dung của bài viết. Điều này giúp bạn diễn đạt ý kiến một cách tự tin và chính xác.

- Đặt mình vào vị trí người nghe để đánh giá mức độ hiểu biết của họ về chủ đề. 

- Thay đổi ngôn ngữ từ văn viết sang lối nói. Hạn chế việc sử dụng câu trích dẫn phức tạp và từ vựng khó hiểu. Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên, dễ hiểu và gần gũi với người nghe.

CH3: Kinh nghiệm về kĩ năng nghe và nhận biết tính thuyết phục của một ý kiến:

- Tập trung hoàn toàn vào người nói và lắng nghe một cách tích cực. Tránh những suy nghĩ ngoại vi và giữ tinh thần mở để hiểu rõ hơn về ý kiến đang được trình bày.

- Luôn cố gắng hiểu rõ ngữ cảnh xung quanh câu chuyện hoặc ý kiến. Điều này giúp bạn đặt mình vào tình huống và hiểu rõ hơn về nguồn gốc và động cơ của ý kiến đó.

- Không nên giới hạn trong một nguồn tin duy nhất. Tiếp xúc với nhiều nguồn tin và quan điểm sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng thể và đa chiều hơn về một vấn đề.

CH4: - Câu chuyện có cốt truyện, có tính hài hước cao

- Câu chuyện rõ ràng, mạch lạc và logic

- Giọng của người kể nên diễn cảm

- Tạo những nhân vật độc đáo và có sức hút. Mô tả đặc điểm, tính cách, và mục tiêu của họ. Cho họ những tình huống đặc biệt để họ có cơ hội phát triển trong câu chuyện.

CH5: - Trước khi bắt đầu phỏng vấn, hãy lập kế hoạch với danh sách câu hỏi cụ thể. Điều này giúp bạn duy trì sự tổ chức và đảm bảo bạn không bỏ sót thông tin quan trọng.

- Sử dụng câu hỏi mở đầu để khích lệ người được phỏng vấn chia sẻ thông tin

- Kết hợp cả các loại câu hỏi, bao gồm câu hỏi mở và câu hỏi đóng, để thu được một bức tranh toàn diện và chính xác về thông tin bạn đang tìm kiếm.

- Khi người được phỏng vấn nói, lắng nghe chủ đề thụ động và đi sâu vào chi tiết khi cần. Hãy đặt câu hỏi bổ sung để mở rộng thông tin và làm sáng tỏ.