BÀI 3: VIẾT. VIẾT BÀI VĂN THUYẾT MINH VỀ MỘT DI TÍCH LỊCH SỬ HAY DANH LAM THẮNG CẢNH

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN

CH1: Xác định bố cục của bài viết và nội dung chính của từng phần.

CH2: Nhan đề và các đề mục trong văn bản có mối quan hệ với nhau như thế nào? Nêu vai trò của các đề mục trong văn bản.

CH3: Chỉ ra và nêu tác dụng của cách trình bày thông tin được sử dụng chủ yếu trong bài viết trên.

CH4: Người viết tô đậm những từ ngữ nào trong văn bản? Dụng ý của cách trình bày này là gì?

CH5: Từ bài viết trên, em rút ra lưu ý gì khi sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử?

CH6: Em học được điều gì về cách thuyết minh một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử từ bài viết trên?

HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

CH: Viết bài văn thuyết minh (khoảng 600 chữ) về một danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử ở nơi em sống để tham gia cuộc thi “Danh thắng và di tích tôi yêu” do một tạp chí du lịch tổ chức.

CH1: Đọc lại bài viết từ góc độ người đọc và trả lời các câu hỏi sau:

1. Bài viết có thú vị không? Có cung cấp những thông tin cụ thể, quan trọng về danh lam thắng cảnh/ di tích lịch sử không? Có khiến em muốn được đến đó tham quan không?

2. Bài viết này có cần điều chỉnh gì không?

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN

CH1: Bố cục của bài viết và nội dung chính của từng phần:

1. Mở bài: Giới thiệu khái quát về thắng cảnh: Khám phá Vườn Quốc gia Tràm Chim.

2. Thân bài: 

- Trình bày thông tin liên quan đến đặc điểm của thắng cảnh: vị trí tọa lạc và lịch sử hình thành.

- Trình bày thông tin liên quan đến đặc điểm của thắng cảnh

- Thuyết minh về giá trị của thắng cảnh

- Gợi ý cách thức tham quan thắng cảnh

3. Kết bài: Đánh giá khái quát về thắng cảnh, đưa ra lời mời gọi tham quan

CH2: - Tiêu đề tổng quan nội dung của văn bản, nó giúp định rõ chủ đề chính và mục tiêu của văn bản. Đề mục là các phần chi tiết, cụ thể hơn, đi sâu vào từng khía cạnh của chủ đề chính được nêu bởi tiêu đề. Những tiêu đề và các đề mục trong văn bản đó có mối quan hệ chặt chẽ và phản ánh cấu trúc tổ chức của văn bản.

- Vai trò của các đề mục trong văn bản:

+ Các đề mục giúp sắp xếp thông tin theo một cấu trúc logic và có thứ tự. Điều này làm cho văn bản trở nên dễ theo dõi và hiểu.

+ Cung cấp các nội dung chính liên quan đến Vườn Quốc gia Tràm Chim

+ Có vai trò kết luận nội dung, giúp kết nối các ý chính và tạo ra sự liên kết trong văn bản.

CH3: - Cách trình bày thông tin được sử dụng chủ yếu trong bài viết trên là trình bày theo cấu trúc miêu tả và liệt kê bằng dạng phương tiện ngôn ngữ. 

- Tác dụng của cách trình bày này: Bài viết mô tả chi tiết về Vườn Quốc gia Tràm Chim, giúp độc giả hiểu rõ lần lượt về vị trí, lịch sử hình thành, diện tích, và các đặc điểm sinh thái của khu vực. Các đoạn văn được tổ chức thành các đề mục như vị trí, lịch sử, đa dạng sinh học, giá trị, cách tham quan, và hành trình du lịch. Điều này giúp người đọc theo dõi thông tin theo từng khía cạnh cụ thể.

CH4: Người viết tô đậm những từ ngữ:

- Vị trí tọa lạc và lịch sử hình thành

- Đa dạng sinh học Vườn Quốc gia Tràm Chim

- Giá trị của Vườn Quốc gia Tràm Chim

- Cách tham quan Vườn Quốc gia Tràm Chim.

Dụng ý của cách trình bày này là: Cung cấp các nội dung chính liên quan đến Vườn Quốc gia Tràm Chim, làm cho văn bản trở nên dễ theo dõi và hiểu. Có vai trò kết luận nội dung, giúp kết nối các ý chính và tạo ra sự liên kết trong văn bản.

CH5: Lưu ý gì khi sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong bài văn thuyết minh về danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử:

- Sử dụng hình ảnh, biểu đồ, sơ đồ, bản đồ, hoặc các phương tiện khác để hỗ trợ mô tả và giúp người đọc hình dung dễ dàng hơn về danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử. Hình ảnh có thể làm cho thông tin trở nên sinh động và gây ấn tượng mạnh mẽ.

- Nhưng sẽ có hạn chế về không gian, điều này có thể làm cho việc trình bày thông tin phức tạp hơn và không thể mở rộng chi tiết theo cách mà các phương tiện trực tuyến có thể làm.

- Các khía cạnh phức tạp hoặc các ý tưởng cần sự giải thích chi tiết hơn có thể trở nên khó khăn khi chỉ sử dụng ngôn ngữ viết.

CH6: Cách thuyết minh một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử mà em học được:

- Bài viết bắt đầu bằng một tiêu đề chính với nội dung ngắn gọn, tóm tắt chủ đề chính của bài viết.

- Thông tin được tổ chức thành các đề mục và đoạn văn rõ ràng, mỗi đề mục tập trung vào một khía cạnh cụ thể của danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử.

- Sử dụng ngôn ngữ và những phương tiện phi ngôn ngữ để mô tả phong phú để hình dung và mô tả chi tiết về vùng đất, cảnh quan, và đặc điểm nổi bật của danh lam thắng cảnh.

- Sử dụng số liệu và thống kê để minh họa thông tin về diện tích, số lượng loài, và giá trị của danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử.

HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

CH: Phiếu thu thập thông tin danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử

- Tên danh lam thắng cảnh/ di tích lịch sử: Đền Hùng

- Lịch sử hình thành: quần thể Đền Hùng bắt đầu được xây dựng trên núi Hùng từ thời vua Đinh Tiên Hoàng (năm 968 – 979). Sau đó, đến khoảng thế kỷ XV, dưới thời Hậu Lê, toàn bộ khu di tích được xây dựng hoàn chỉnh theo quy mô như hiện nay.

- Đặc điểm cảnh quan: Đền Hùng có tổng diện tích 845 ha với 4 ngôi đền, 1 ngôi chùa, 1 lăng cùng nhiều hạng mục kiến trúc khác, phân bố từ chân núi lên đến đỉnh núi, hài hòa với tổng thể cảnh quan hùng vĩ. Qua thời gian, nhiều di tích trong quần thể Đền Hùng đã được tôn tạo và xây dựng bổ sung nhưng vẫn giữ được nét cổ kính, nghiêm trang.

- Giá trị văn hoá, lịch sử: 

+ Đền Hùng được xếp hạng là khu di tích quốc gia đặc biệt. 

+ Có thể nói, Đền Hùng là nơi hội tụ những giá trị văn hóa tâm linh sâu sắc của cộng đồng dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử. Điều này thể hiện hết sức cụ thể, sinh động thông qua tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và lễ hội Đền Hùng. 

+ Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương từ năm 2012 chính thức được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại nhờ những giá trị độc đáo và riêng biệt

- Cách thức tham quan: Từ chân núi Hùng lên đỉnh núi Hùng, bạn sẽ được tham quan, khám phá hệ thống các đền, chùa, lăng cùng nhiều hạng mục kiến trúc khác trong quần thể di tích lịch sử Đền Hùng.

- Hình ảnh cần chụp hoặc quay phim:

+ Hình ảnh cổng đền Hùng

+ Hình ảnh rước kiệu làm lễ

+ Hình ảnh người dân đi lễ hội đền Hùng

- Phỏng vấn khách tham quan hoặc người quản lí: phỏng vấn người tham quan và nói lên trải nghiệm cá nhân về lễ hội.

CH1: Học sinh theo dõi lại bài thuyết trình và trả lời. Gợi ý:

1. Bài viết thú vị, đã cung cấp nhiều thông tin quan trọng về danh lam thắng cảnh/ di tích lịch sử. Thông tin về hoạt động du lịch và hướng dẫn tham quan làm cho bài viết trở nên hữu ích và hấp dẫn hơn. Có vẻ như một địa điểm đáng để thăm.

2. Nhưng có thể cần một số điều chỉnh để làm cho nó trở nên ngắn gọn hơn, nhất quán hơn. Một số đoạn văn có thể được viết ngắn gọn hơn để tăng tính dễ đọc.