ÔN TẬP

I. ĐỌC

Câu 1: Ngôn ngữ thơ có những đặc điểm gì? Vì sao khi đọc thơ, cần đọc thành tiếng/ đọc diễn cảm?

Giải nhanh:

- Ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính

- Ngôn ngữ thơ có tính hàm súc

- Ngôn ngữ thơ có tính truyền cảm

- Cần đọc thành tiếng/ đọc diễn cảm bởi như vậy mới có thể lột tả hết được đặc điểm của thơ, lột tả hết ý của tác giả cũng như cảm xúc mà tác giả truyền tải.

Câu 2: Nội dung dưới đây đề cập đến cách trình bày thông tin nào trong văn bản thông tin?

Thông tin trong văn bản được tổ chức theo cấu trúc: 1) giới thiệu tổng quan, khái quát về các đối tượng được phân loại; 2) giới thiệu chi tiết từng đối tượng cụ thể.

A. cách trình bày thông tin theo trình tự không gian

B. cách trình bày thông tin theo mức độ quan trọng của thông tin

C. cách trình bày thông tin theo mối quan hệ nhân quả

D. cách trình bày thông tin theo các đối tượng phân loại

Giải nhanh:

- Chọn đáp án D

- Giải thích: nội dung đó đề cập đến các trình bày thông tin và liệt kê ra 2 cách, có đánh số 1, 2.

Câu 3: Chọn cụm từ đúng để điền vào chỗ trống trong nhận định dưới đây:

Nhân vật trong ................ có thể là con người hay thần linh, ma, quỷ. Nếu nhân vật là con người, họ thường có nét kì dị khác thường; nếu nhân vật là thần linh, ma, quỷ, họ thường được nhân hoá, mang hình ảnh, tính cách của con người.

A, truyện thơ Nôm

B, truyện lịch sử

C, truyện truyền kì

D. truyện cười

Giải nhanh:

Chọn đáp án C.

Câu 4: Vẽ bảng sau vào vở và sắp xếp tên của các văn bản văn học đã học ở học kì 1 vào bảng (nếu có):

Giải nhanh:

Câu 5: Điền vào cột A tên của thể loại/ kiểu văn bản có đặc điểm tương ứng được miêu tả ở cột B (làm vào vở):

Giải nhanh:

Câu 6: Hoàn thành bảng sau để làm rõ một số điểm giống và khác nhau giữa thể loại truyện truyền kì và truyện thơ Nôm (làm vào vở)

Giải nhanh:

Câu 7: Dựa trên những gì học được từ văn bản Đọc mở rộng theo thể loại ở từng bài học để hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

Giải nhanh:

Câu 8: Tóm tắt những kinh nghiệm em đã tích lũy được về việc đọc hiểu văn bản nghị luận và văn bản thông tin ở học kì I (làm vào vở):

Giải nhanh:

II. TIẾNG VIỆT

Câu 1: Liệt kê các đơn vị kiến thức tiếng Việt được học trong học kì I và cho ví dụ để hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

Giải nhanh:

Câu 2: Xác định (các) điển tích, điển cố trong đoạn trích sau và nêu tác dụng của việc sử dụng (các) điển tích, điển cố này:

Đoạn rồi nàng tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng:

- Kẻ bạc mệnh này duyên phận hẩm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc Mị Nương, xuống đất xin làm cỏ Ngu mĩ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ.

(Nguyễn Dữ, Truyện người con gái Nam Xương)

Giải nhanh:

- Các điển tích: ngọc Mị Nương, cỏ Ngu Mĩ

+ "Ngọc Mị Nương": sự ra đi nhưng vẫn giữ trong mình lòng trọng sáng, thành nhã

+ "Cỏ Ngu mĩ": lòng chung thủy của dù đã ra đi nhưng không bao giờ phản bội

=> Tô điểm màu sắc trung đại cho một tác phẩm được sáng tác ở thời kỳ xã hội phong kiến và nhấn mạnh được tấm lòng thủy chung son sắt của nàng.

Câu 3: Xác định biện pháp tu từ chơi chữ trong các trường hợp sau và nêu tác dụng của biện pháp này:

a. 

Có Tài mà cậy chi Tài

Chữ Tài liền với chữ Tai một vần

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

b. 

Hồng quân với khách hồng quần,

Đã xoay đến thế còn vần chua tha

(Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Giải nhanh:

a. Dựa vào sự gần âm "tài" (tài hoa) và "tai" (tai họa)

=> Hàm chứa một thái độ chua xót bất bình khi cái tài ấy lại trở thành tai họa, đồng thời làm câu thơ thêm hay, sinh động hơn

b. Khi gọi ông trời là “hồng quân” thì tác giả gọi người phụ nữ là “hồng quần” vì hai từ này có âm hưởng gần nhau mà nội dung đối lập nhau, bài trừ nhau 

=> Câu thơ mang ý nghĩa sâu xa hơn

III. VIẾT

Câu 1: Tóm tắt thông tin về các kiểu bài viết đã học ở học kì I bằng cách hoàn thành bảng sau (làm vào vở):

Giải nhanh:

Câu 2: Nêu những điểm giống và khác nhau về kiểu bài sau: Bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm truyện: chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật đã học ở Bài 2 và bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm Truyện thơ: chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật đã học ở Bài 5.

Giải nhanh:

- Giống nhau: đều thuộc dạng phân tích một tác phẩm văn học, vì thế cần chú ý yêu cầu phân tích từ nội dung đến hình thức, thấy được mối quan hệ giữa nội dung và hình thức.

- Khác nhau: 

+ Mỗi kiểu bài yêu cầu người viết cần chú ý đặc trưng thể loại cụ thể.

+ Bên cạnh các yếu tố chung, cần nắm được các yếu tố hình thức nổi bật của thơ. Ngoài ra, đặc trưng thơ và truyện cũng khác nhau, một bên là trữ tình, một bên là tự sự.

IV. NÓI VÀ NGHE

Câu 1: Khi tham gia thảo luận về một vấn đề trong đời sống, cần lưu ý những gì?

Giải nhanh:

- Lắng nghe và tôn trọng

- Học hỏi về cách phản hồi ý kiến của người khác 

- Rút ra kinh nghiệm, tìm ra những điểm hạn chế của bản thân.

Câu 2: Nêu kinh nghiệm của em về cách chuyển nội dung bài viết thành bài nói khi thực hiện các yêu cầu thực hành về nói và nghe ở Bài 3 và Bài 4.

Giải nhanh:

- Văn viết phải đảm bảo đúng ngữ pháp, đúng chính tả. Mục đích làm câu văn rõ nghĩa, người đọc dễ dàng tiếp nhận thông tin. 

- Hiểu rõ nội dung của bài viết để có thể diễn đạt ý kiến một cách tự tin và chính xác.

- Đặt mình vào vị trí người nghe để đánh giá mức độ hiểu biết của họ về chủ đề. 

- Hạn chế việc sử dụng câu trích dẫn phức tạp và từ vựng khó hiểu. Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên, dễ hiểu và gần gũi với người nghe.

Câu 3: Chia sẻ một số kinh nghiệm về kĩ năng nghe và nhận biết tính thuyết phục của một ý kiến. 

Giải nhanh:

- Tập trung hoàn toàn vào người nói và lắng nghe một cách tích cực. Tránh những suy nghĩ ngoại vi và giữ tinh thần mở để hiểu rõ hơn về ý kiến đang được trình bày.

- Luôn cố gắng hiểu rõ ngữ cảnh xung quanh câu chuyện hoặc ý kiến. 

- Không nên giới hạn trong một nguồn tin duy nhất. Tiếp xúc với nhiều nguồn tin và quan điểm sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng thể và đa chiều hơn về một vấn đề.

Câu 4: Làm thế nào để kể lại một câu chuyện tưởng tượng cho hấp dẫn, thu hút người nghe?

Giải nhanh:

- Câu chuyện có cốt truyện, có tính hài hước cao

- Câu chuyện rõ ràng, mạch lạc và logic

- Giọng của người kể nên diễn cảm

- Tạo những nhân vật độc đáo và có sức hút. Mô tả đặc điểm, tính cách, và mục tiêu của họ. Cho họ những tình huống đặc biệt để họ có cơ hội phát triển trong câu chuyện.

Câu 5: Ghi lại một số kinh nghiệm về kĩ năng đặt câu hỏi phỏng vấn. 

Giải nhanh:

- Trước khi bắt đầu phỏng vấn, hãy lập kế hoạch với danh sách câu hỏi cụ thể. 

- Sử dụng câu hỏi mở đầu để khích lệ người được phỏng vấn chia sẻ thông tin

- Kết hợp cả các loại câu hỏi, bao gồm câu hỏi mở và câu hỏi đóng, để thu được một bức tranh toàn diện và chính xác về thông tin bạn đang tìm kiếm.

- Khi người được phỏng vấn nói, lắng nghe chủ đề thụ động và đi sâu vào chi tiết khi cần. Hãy đặt câu hỏi bổ sung để mở rộng thông tin và làm sáng tỏ.