BÀI 1: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1: Có thể em đã từng đọc một truyện kể hay xem một bộ phim nói về niềm vui hay nỗi buồn mà nhân vật đã trải qua. Khi đọc (xem) em đã có suy nghĩ gì?

CH2: Chia sẻ với các bạn vài điều em thấy hài lòng hoặc chưa hài lòng khi suy nghĩ về bản thân?

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Em dự đoán như thế nào về sự việc sắp được kể?

CH2: Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn có nghĩ đến hậu quả không?

CH3: Điều gì đã xảy ra với Dế Choắt? Dế Mèn đã làm gì khi chứng kiến điều đó?

SAU KHI ĐỌC

CH1: Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật nào? Kể theo ngôi thứ mấy?

CH2: Đọc phần một đoạn trích, nêu một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm con người. Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện nào?

CH3: Em thích hoặc không thích điều gì trong cách Dế Mèn tự miêu tả và đánh giá về bản thân ở phần một? Vì sao?

CH4: Dế Mèn đã nói gì khi sang thăm nhà Dế Choắt và khi nhờ Dế Choắt giúp đỡ? Những lời nói đó thể hiện thái độ gì của Dế Mèn?

CH5: Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã có nhũng cảm xúc, suy nghĩ gì? Những cảm xúc, suy nghĩ đó cho thấy sự thay đổi nào ở Dế Mèn?

CH6: Theo em từ những trải nghiệm đáng nhớ, Dế Mèn đã rút ra được bài học gì?

CH7: Nêu hình dung của em về nhân vật Dế Choắt. Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ đối xủ với bạn như thế nào? 

Viết kết nối 

CH: Viết đoạn văn khoảng (5-7 câu) kể lại một sự việc trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên bằng lời của một nhân vật do em tự chọn.

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

TRƯỚC KHI ĐỌC

CH1: Truyện “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” của Nguyễn Nhật Ánh

- Sau khi đọc em thấy tình bạn thật đáng quý, chúng ta hãy yêu thương và trân trọng bạn bè.

CH2: Điều em thấy hài lòng: Chăm chỉ học tập, lòng trung thực và thành thật, biết giúp đỡ ông bà bố mẹ.

Điều em thấy chưa hài lòng: Chưa cố gắng, có những thói quen không lành mạnh, chưa biết quản lí thời gian

ĐỌC VĂN BẢN

CH1: Em dự đoán: Dế Mèn có tính hung hăng và coi thường những kẻ yếu hơn mình nên sẽ bắt nạt và trêu chọc mọi người

CH2: Lúc rủ Dế Choắt trêu chị Cốc, Dế Mèn đã không nghĩ đến hậu quả của sự việc.

CH3: Dế Choắt đã bị chị Cốc nhận nhầm là kẻ chọc phá, nên bị chị Cốc giáng cho những cái mổ bằng cái mỏ như dùi sắt, chọc xuyên cả đất, đau đớn quằn quại

Khi chứng kiến điều đó, Dế Mèn núp tận đáy đất, khiếp sợ nằm im thin thít.

SAU KHI ĐỌC

CH1: Câu chuyện được kể bằng lời của nhân vật chính: Dế Mèn. 

- Kể theo ngôi thứ nhất xưng “tôi”.

CH2: Một số chi tiết miêu tả Dế Mèn khiến em liên tưởng tới đặc điểm của con người:

- Một chàng dế thanh niên cường tráng

- Tôi đạp phanh phách vào các ngọn cỏ, tôi vỗ cánh nghe tiếng phành phạch giòn giã, tôi bước đi bách bộ

- Người tôi rung rinh một màu bóng mỡ soi gương được, cái đầu to ra và nổi từng tảng, cái răng đen nhánh, sợi râu dài và uốn cong

Lối miêu tả này thường được sử dụng ở loại truyện đồng thoại.

CH3: Những điều em thích:

+ Sự tin tin của Dế Mèn

+ Lối sống khoa học của Dế Mèn

• Điều em không thích là sự kiêu căng của Dế Mèn

CH4: Khi Dế Mèn sang thăm nhà Dế Choắt, Dế Mèn đã nói rằng “Chú mày hôi như cú mèo, ta nào chịu được. Đào tổ nông thì cho chết!”.

Những lời nói đó thể hiện thái độ khinh thường, chế giễu của Dế Mèn đối với Dế Choắt.

CH5: Chứng kiến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn cảm thấy vô cùng hối hận vì hành động ngu dại của mình 

- Những cảm xúc, suy nghĩ đó cho thấy Dế Mèn bắt đầu nhìn nhận lại hành động của bản thân, chỉnh đốn lại lối cư xử của mình.

CH6: Dế Mèn đã rút ra bài học: Ở đời không nên kiêu căng, xốc nổi, bắt nạt kẻ yếu. Tính kiêu ngạo, nóng vội của tuổi trẻ có thể làm hại người khác, khiên ta phải ân hận suốt đời.

CH7: Hình dung của em về nhân vật Dế Choắt: một cậu chàng bé nhỏ, thế lực yếu, tính tình hiền lành và nhút nhát.

- Nếu gặp một người bạn có đặc điểm giống như Dế Choắt, em sẽ động viên bạn cố gắng rèn luyện thể lực, trau dồi tri thức và giúp đỡ khi bạn cần.

VIẾT KẾT NỐI

CH: Tôi là Dế Choắt, cậu chàng gầy lêu nghêu trong đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên của Tô Hoài.

- Tôi là hàng xóm của Dế Mèn, chàng dế khỏe mạnh, bảnh bao nhất trong số các con vật ở đây và kiêu ngạo.

- Hôm nay Dế Mèn sang nhà tôi chơi và chê lên chê xuống căn nhà của tôi.

- Tôi mới mở lời thì đã bị dội nước lạnh vào mặt “Chú mày hôi như cú, thông sang nhà tôi có mà chết mất”

- Tôi buồn quá vì sức mình yếu, tưởng Dế Mèn có lòng tốt gì đâu nhưng hóa ra chỉ là cười đểu tôi

- Nhưng tôi cũng khá lo với tính cách này, sớm muộn bài học cũng xảy đến với Dế Mèn.