BÀI 13. XỬ LÍ MÔI TRƯỜNG THỦY SẢN

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Người nuôi thường làm gì để xử lí nước trước khi thả giống hoặc sau khi thu hoạch thủy sản.

Giải rút gọn:

- Trước khi thả giống:

+ Nạo, vét, bón vôi và phơi đáy ao khử trùng

+ Lọc nước thông qua hệ thống túi lọc

+ Khử trùng bằng hóa chất

- Sau khi thu hoạch thủy sản:

+ Xử lí nước thải

+ Xử lí các chất thải rắn

1. XỬ LÍ MÔI TRƯỜNG NƯỚC VÀ SAU NUÔI THỦY SẢN

Câu hỏi: Cần phải thực hiện những công việc gì để xử lí nước trước khi nuôi thuỷ sản? Hãy mô tả những công việc đó.

Giải rút gọn:

- Nền đáy ao nuôi cần được nạo vét, bón vôi và phơi đáy để khử trùng, diệt tạp và giảm độ chua.

- Lấy nước vào hệ thống nuôi qua túi lọc để loại bỏ sinh vật tạp và cặn vẫn.

- Khử trùng nước bằng hoá chất để tiêu diệt vi sinh vật gây hại.

- Sử dụng chế phẩm sinh học để tạo hệ vi sinh có lợi 

Luyện tập: Hãy cho biết tác dụng của việc xử li nước trước khi thả giống

Giải rút gọn:

- Loại bỏ các chất độc hại

- Cung cấp oxy và dinh dưỡng

- Kiểm soát pH và độ kiềm

- Ngăn ngừa dịch bệnh

- Giảm thiểu rủi ro trong quá trình nuôi trồng.

Câu hỏi: Hãy mô tả một số biện pháp xử lí nước thải sau nuôi thuỷ sản.

Giải rút gọn:

- Sử dụng ao lắng: 

Ao lắng cần được nạo vét định kỉ sau vài năm sử dụng để loại bỏ bùn đáy và tạo độ sâu cho ao, giúp duy trì khả năng chứa và lắng tụ chất thải. Bổ sung chế phẩm sinh học hoặc trồng thực vật thuỷ sinh dễ tăng cường xử lí chất thải trong ao lắng. 

- Nước tưới cây trồng:

Nước thải từ ao nuôi cá nước ngọt có thể được sử dụng để tưới cho cây, còn gọi là mô hình nuôi kết hợp.

Vận dụng: Nước thải từ ao nuôi tôm lợ, mặn có phù hợp để tưới cho cây nông nghiệp không? Vi sao?

Giải rút gọn:

+ Nước thải từ ao nuôi tôm lợ, mặn chứa nhiều chất dinh dưỡng như N, P, K, vi sinh vật có lợi,... giúp bón cho cây trồng.

+ Sử dụng nước thải thay cho phân bón hóa học giúp giảm chi phí đầu vào cho người nông dân.

+ Tái sử dụng nước thải giúp giảm tải lượng chất thải ra môi trường.

Câu hỏi:  Hãy mô tả một số biện pháp xử lí chất thải rắn sau nuôi thuỷ sản.

Giải rút gọn:

Chất thải rắn chủ yếu từ ao nuôi là bùn thái. Trong quá trình nuôi, bùn đáy có xu hướng tích luỹ dần từ thức ăn thừa, phân.

Bùn đáy ao nuôi cá nước ngọt chứa nhiều chất dinh dưỡng, có thể được nạo vét và đưa đến các vùng trồng cây nông nghiệp để bón cho cây trồng hoặc ù để tạo phân vi sinh.

2. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG XỬ LÍ MÔI TRƯỜNG NUÔI THỦY SẢN

Câu hỏi: Hãy phân tích ứng dụng của vi sinh vật để xử lí chất thải hữu cơ trong hệ thống nuôi thuỷ sản.

Giải rút gọn:

Vi sinh vật dị dưỡng có khả năng phân huỷ chất hữu cơ để tạo chất dinh dưỡng sử dụng trong quá trình tăng sinh khối của chúng. Enzyme phân huỷ cũng được tổng hợp để bổ sung vào chế phẩm sinh học, nhằm hỗ trợ và tăng cường quá trình phân huỷ chất hữu cơ.

Vi sinh vật dị dưỡng được nghiên cứu và đưa vào các sản phẩm xử lí môi trường để định kì bổ sung vào ao, bể nuôi hoặc được kết hợp trong các công nghệ xử lí môi trường nuôi hiện dại, đặc biệt là công nghệ biofloc.

Câu hỏi: Hãy phân tích ứng dụng của công nghệ sinh học để xử lí khi độc trong môi trường nuôi thuỷ sản?

Giải rút gọn:

Trong quá trình nuôi thuỷ sản, công nghệ sinh học được ứng dụng bằng cách sử dụng các chủng vi sinh vật có tác dụng phân giải khí độc trong nước và nền đáy.

Công nghệ sinh học đã áp dụng để chọn lọc và phân lập được các chủng vi khuẩn Nitrosomonas và Nitrobacter có khả năng xử lí môi trường tốt. 

Luyện tập: 

1. Vì sao việc xử lí NH3, trong nước lại rất quan trọng trong quá trình nuôi thuỷ sản. 

2. So sánh ứng dụng của nhóm vi khuẩn xử lí chất thải hữu cơ và xử lí khí độc trong nước.

Giải rút gọn:

1. Vì : 

- NH3 là chất độc hại cho vật nuôi có thể xâm nhập vào cơ thể vật nuôi qua da, mang và đường tiêu hóa.

- NH3 ảnh hưởng đến chất lượng nước, chất dinh dưỡng quan trọng cho tảo và vi sinh vật.

- NH3 ảnh hưởng đến môi trường và thể gây ô nhiễm môi trường nước.

2. So sánh: