ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 2. TRỒNG VÀ CHĂM SÓC RỪNG

1. HỆ THỐNG HÓA KIẾN THỨC

Hãy hoàn thành sơ đồ theo mẫu dưới đây:

Giải rút gọn:

1. Sinh trưởng và phát triển của cây rừng:

- Khái niệm sinh trưởng và phát triển của cây rừng:

+ Sự tăng lên về kích thước và khối lượng của cây 

+ Tiến trình có tính quy luật của những biến đổi về chất lượng các chất chứa trong tế bào và của quá trình tạo hình 

- Quy luật sinh trưởng, phát triển của cây rừng: 

+ Giai đoạn non

+ Giai đoạn gần thành thục

+ Giai đoạn thành thục

+ Giai đoạn già cỗi

b. Hoạt đồng trồng và chăm sóc rừng

- Vai trò của trồng rừng:

+ Phủ xanh những vùng đất; khôi phục lại những diện tích rừng bị tàn phá 

+ Cung cấp lâm sản, đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế–xã hội của đất nước.

+ Phòng hộ, bảo vệ môi trường sống; góp phần bảo tồn đa đạng sinh học.

+ Góp phần tăng thu nhập và cải thiện đời sống.

- Vai trò  của chăm sóc rừng:

+ Giảm sự phát triển của cỏ dại, sâu bệnh hại; tăng khả năng thấm và giữ nước của đất, làm đất tơi xốp

+ Cây con được chăm sóc có tỉ lệ sống cao hơn.

- Nhiệm vụ của trồng rừng:

+ Đảm bảo toàn bộ diện tích đất được sử dụng cho mục đích lâm nghiệp luôn được phủ xanh.

+ Trồng rừng sản xuất để cung cấp lâm sản phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

+ Trồng rừng phòng hộ đầu nguồn để bảo vệ; chắn gió, chắn cát bay

+ Trồng rừng đặc dụng ở vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài – sinh cảnh, ...

- Nhiệm vụ của chăm sóc rừng:

+ Làm tăng tỉ lệ sống sau khi trồng, tạo điều kiện thuận lợi cho rừng sinh trưởng nhanh và phát triển tốt.

+ Làm tăng chiều cao dưới cành, giảm khuyết tật sản phẩm gỗ, nâng cao chất lượng gỗ. 

+ Giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt, nâng cao chất lượng và đảm bảo các chức năng của rừng.

- Thời vụ trông rừng:

+ Miền bắc

+ Miền trung

+ Miền nam

- Trồng rừng bằng cây con:

+ Trồng bằng cây có bầu

+ trồng rừng bằng cây có rễ trần

- Chăm sóc rừng:

+ Làm cỏ, xới đất, vun gốc

+ Bón thúc

+ Tưới nước

+ Tỉa thưa, tỉa cành

+ Trồng dặm

- Trồng rừng bằng gieo hạt thẳng: 

+ Gieo toàn diện: gieo vãi đều hạt giống trên toàn bộ diện tích đất trồng rừng.

+ Gieo cục bộ: gieo hạt trên một phần diện tích đất trồng rừng

2. LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy phân tích quy luật sinh trưởng và phát triển của cây rừng

Giải rút gọn:

1. Giai đoạn non: Giai đoạn nơn là giai đoạn từ khi hạt nảy mầm đến trước khi cây ra hoa, kết quá. 

2. Giai đoạn gần thành thục: cây sinh trường mạnh về chiều cao và đường kính. Cây rừng bắt đầu ra hoa, kết quả.

3. Giai đoạn thành thục: Sinh trưởng đường kính và chiều cao của cây rừng tăng dần và dạt đến kích thước cực đại. 

4. Giai đoạn già cỗi: Sinh trưởng của cây rừng sau khi dạt kích thước cực đại thì chậm dần rồi ngưng lại và hầu như không tiếp tục tăng cho đến khi cây giả cỗi và chết. 

Câu 2: Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Một số chỉ tiêu để đánh giá khả năng sinh trưởng của cây rừng như đường kính thân cây, chiều cao cây, hàm lượng mùn trong đất rừng, đường kính tán.

B. Đường kính thân cây là một trong những chỉ tiêu quan trọng để đánh giá khả năng phát triển của cây rừng.

C. Đường kính thân cây, chiều cao cây, đường kính tán, thể tích cây được sử dụng để đánh giá khả năng sinh trưởng của cây rừng.

D. Phát triển của cây rừng là sự tăng lên về kích thước và khối lượng của cây (hoặc từng bộ phận).

Giải rút gọn:

D

Câu 3: Hãy nêu vai trò, nhiệm vụ của việc trồng và chăm sóc rừng.

Giải rút gọn:

- Vai trò của trồng rừng:

+ Phủ xanh những vùng đất; khôi phục lại những diện tích rừng bị tàn phá 

+ Cung cấp lâm sản, đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế–xã hội của đất nước.

+ Phòng hộ, bảo vệ môi trường sống; góp phần bảo tồn đa đạng sinh học.

+ Góp phần tăng thu nhập và cải thiện đời sống.

- Vai trò  của chăm sóc rừng:

+ Giảm sự phát triển của cỏ dại, sâu bệnh hại; tăng khả năng thấm và giữ nước của đất, làm đất tơi xốp

+ Cây con được chăm sóc có tỉ lệ sống cao hơn.

- Nhiệm vụ của trồng rừng:

+ Đảm bảo toàn bộ diện tích đất được sử dụng cho mục đích lâm nghiệp luôn được phủ xanh.

+ Trồng rừng sản xuất để cung cấp lâm sản phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu.

+ Trồng rừng phòng hộ đầu nguồn để bảo vệ; chắn gió, chắn cát bay

+ Trồng rừng đặc dụng ở vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài – sinh cảnh, ...

- Nhiệm vụ của chăm sóc rừng:

+ Làm tăng tỉ lệ sống sau khi trồng, tạo điều kiện thuận lợi cho rừng sinh trưởng nhanh và phát triển tốt.

+ Làm tăng chiều cao dưới cành, giảm khuyết tật sản phẩm gỗ, nâng cao chất lượng gỗ. 

+ Giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt, nâng cao chất lượng và đảm bảo các chức năng của rừng.

Câu 4: Hãy giải thích việc bố trí thời vụ trồng rừng ở nước ta.

Giải rút gọn:

Ảnh hưởng từ: thời tiết, độ ẩm, khí hậu, nhiệt độ.

Câu 5: Hãy mô tả kĩ thuật trồng rừng bằng cây con có bầu, cây con rễ trần, gieo hạt thẳng.

Giải rút gọn:

a. Quy trình trồng rừng bằng cây có bầu:

- Tạo hố trồng cây

- Đặt cây vào hố

- Lấp đất lần 1

- Lấp đất lần 2

- Vun gốc

b. Quy trình trồng rừng bằng cây con rễ trần

- Tạo hố trồng cây

- Đặt cây vào hố

- Lấp đất lần 1

- Lấp đất lần 2

- Vun gốc

c. Quy trình trồng rừng gieo hạt thẳng

- Gieo toàn diện: gieo vãi đều hạt giống trên toàn bộ diện tích đất trồng rừng.

- Gieo cục bộ: gieo hạt trên một phần diện tích đất trồng rừng

Câu 6: Hãy nêu các biện pháp để chăm sóc rừng và tác dụng của các biện pháp đó.

Giải rút gọn:

 Làm cỏ, xới đất, vun gốc; Bón thúc; Tưới nước; Tỉa thưa, tỉa cành; Trồng dặm

Câu 7: Hoạt động nào dưới đây không thuộc các biện pháp chăm sóc rừng?

A. Trồng dặm

B. Tia thưa, tỉa cành

C. Xới đất, vun gốc kết hợp bón thúc cho cây

D. Sản xuất cây con có bầu

E. Phát cây bụi, dây leo, cỏ dại xâm lấn cây trồng rừng chính

Giải rút gọn:

D

Câu 8: Tìm hiểu và nêu thời vụ, mô tả kĩ thuật trồng, chăm sóc một số loại cây rừng mà em biết.

Giải rút gọn:

Cây Bạch đàn 

- Thời vụ trồng:

+ Miền Bắc: Tháng 2 – 4; tháng 8 - 10.

+ Miền Trung: Tháng 2 – 4; tháng 9 - 11.

+ Miền Nam: Trồng quanh năm, mùa mưa.

- Kỹ thuật trồng:

+ Cây con:

• Chọn cây con có bầu đất nguyên vẹn, không bị nứt vỡ.

• Kích thước hố trồng: 40 x 40 x 40 cm. 

• Trồng cây vào hố, lấp đất và tưới nước cho cây.

+ Hom:

• Chọn hom có đường kính 1 - 2 cm, dài 20 - 30 cm

• Cắm hom vào hố đã được chuẩn bị.

• Lấp đất và tưới nước cho hom.

- Chăm sóc: Tưới nước; Làm cỏ, vun gốc; Bón phân; Phòng trừ sâu bệnh