BÀI 7. THỰC TRẠNG TRỒNG, CHĂM SÓC, BẢO VỆ VÀ KHAI THÁC RỪNG

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Rừng trồng tập trung nhiều ở những tỉnh nào của nước ta?

Giải rút gọn:

Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đắk Nông, Gia Lai, Kon Tum, Nghệ An, Sơn La, Quảng Nam, Tây Ninh, Đồng Nai,…

1. THỰC TRẠNG TRỒNG, CHĂM SÓC RỪNG

Câu hỏi: Rừng đóng góp như thế nào vào độ che phủ rừng ở nước ta từ 1990 đến 2022?

Giải rút gọn:

Trong hơn 30 năm qua, công tác trồng rừng ở nước ta đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhờ đó tỉ lệ che phủ rừng ngày càng tăng…

Luyện tập: Quan sát Hình 7.1 và đánh giá thực trạng trồng rừng ở nước ta giai đoạn 1990 - 2022.

Giải rút gọn:

- Diện tích trồng rừng của Việt Nam có xu hướng tăng

- Chất lượng, năng suất rừng trồng vẫn còn thấp, phần lớn là rừng trồng gỗ nhỏ. Trồng rừng sản xuất là chủ yếu, rừng trồng sản xuất chiếm 84,4%, công tác trồng và chăm sóc rừng phòng hộ và rừng đặc dụng chưa được chủ trọng.

Vận dụng: Tìm hiểu thực trạng trồng chăm sóc rừng ở một địa phương mà em biết.

Giải rút gọn:

Thực trạng rừng Quảng Nam:

- Công tác chăm sóc rừng được chú trọng:

+ Tập huấn kỹ thuật chăm sóc rừng cho người dân.

+ Hỗ trợ người dân kinh phí chăm sóc rừng.

- Hạn chế:

+ Nhận thức còn hạn chế.

+ Kinh phí hỗ trợ còn hạn chế.

- Một số mô hình trồng và chăm sóc rừng hiệu quả:

+ Mô hình trồng rừng gỗ lớn theo hướng tập trung.

+ Mô hình trồng rừng kết hợp với chăn nuôi.

2. THỰC TRẠNG BẢO VỆ, KHAI THÁC RỪNG.

Câu hỏi: Đánh giá thực trạng bảo vệ rừng ở nước ta.

Giải rút gọn:

– Bảo vệ và phát triển rừng quốc gia, duy trì ổn định diện tích rừng tự nhiên, tăng diện tích rừng trồng và cây xanh. 

– Nhận thức và trách nhiệm đối với công tác bảo vệ rừng được nâng lên rõ rệt.

– Công tác cấp chứng chỉ quản lí rừng bền vững được quan tâm và nhân rộng. 

- Thực hiện thành công chính sách chỉ trả dịch vụ môi trường rừng góp phần làm tăng hiệu quả của công tác bảo vệ rừng.

- Thành lập mới các khu bảo tồn góp phần duy trì tính toàn vẹn của hệ sinh thái rừng tự nhiên.

- Ngăn chặn có hiệu quả nạn chặt phá rừng, khai thác tài nguyên rừng trái phép và cháy rừng. 

Luyện tập: Đánh giá thực trạng công tác bảo vệ rừng ở nước ta giai đoạn 2006 – 2020 dựa trên thông tin Bảng 7.2

Giải rút gọn:

- Số vụ vi phạm và diện tích bị hại ở nước ta có xu hướng giảm mạnh.

- Số vi phạm hiện vẫn đang ở mức cao dẫn đến diện tích bị thiệt hại cũng cao.

- Tình trạng vi phạm các quy định về bảo vệ và phát triển rừng vẫn diễn ra phức tạp, nạn chặt phá rừng, cháy rừng vẫn xảy ra nghiêm trọng ở một số địa phương; nhận thức về tầm quan trọng của bảo vệ rừng có chuyển biến nhưng chưa đầy đủ và toàn diện.

Câu hỏi: Đánh giá thực trạng khai thác rừng ở nước ta.

Giải chi tiết:

Trong giai đoạn 2006 - 2020, khả năng đáp ứng nhu cầu gỗ nguyên liệu trong nước cho công nghiệp chế biến 30% - 70%, sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng tăng liên tục tăng qua các năm cơ bản đạt mục tiêu Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2006 - 2020 là 20 - 24 triệu m3/năm, khai thác gỗ từ rừng tự nhiên được quản lí chặt chẽ, thực hiện đóng cửa rừng tự nhiên trên phạm vi toàn quốc từ năm 2016.

Luyện tập: Dựa Bảng 7.3 hãy só sánh về sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng, rừng tự nhiên, rừng cao su và cây phân tán ở nước ta từ giai  đoạn 2008 – 2020

Giải rút gọn:

- Tổng sản lượng gỗ khai thác có chiều hướng tăng dần

- Sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng tập trung chiếm sản lượng cao nhất và đang có xu hướng tăng dần.

- Sản lượng gỗ từ rừng tự nhiên chiếm sản lượng thấp nhất và đang có xu hướng giảm dần

- Sản lượng gỗ khai thác từ cây cao su và cây phân tán giữ ở mức ổn định và có chiều hướng gia tăng nhanh chóng.

Vận dụng: Tìm hiểu thực trạng bảo vệ, khai thác rừng ở một địa phương mà em biết.

Giải rút gọn:

Tìm hiểu tỉnh Quảng Nam:

1. Về bảo vệ rừng:

- Diện tích và tỷ lệ che phủ rừng: 680.249,67 ha. (42,1%.)

- Thành quả: Diện tích rừng tăng liên tục qua các năm; Chất lượng rừng được cải thiện.

- Vấn đề tồn tại: Vẫn còn tình trạng khai thác rừng trái phép; Ý thức của một số người dân về bảo vệ rừng còn hạn chế.

2. Về khai thác rừng:

- Diện tích và sản lượng khai thác: 23.500 ha (năm 2022) và 15 triệu m3 (năm 2022).

- Loại gỗ khai thác: Keo, bạch đàn, thông, dổi,...

- Vấn đề tồn tại: Khai thác rừng trái phép; Chế biến gỗ còn nhiều hạn chế.

3. Giải pháp:

+ Tăng cường công tác quản lý rừng.

+ Nâng cao nhận thức của người dân.

+ Phát triển các mô hình trồng rừng hiệu quả.

+ Xử lý nghiêm hành vi khai thác rừng trái phép.

+ Nâng cao hiệu quả sử dụng gỗ.

+ Phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm gỗ